Het huis met een IQ

Straks zal het op Batibouw duidelijk worden dat ook in de woningbouw het belang van de technologie toeneemt. Domoticasystemen moeten onze huizen comfortabeler, veiliger en veelzijdiger maken.

Vanuit uw wagen het commando geven om het bad te laten volstromen, rolluiken die automatisch zakken zodra de avond invalt, een thermostaat die de verwarming uitschakelt als het raam openstaat of een ijskast die uw boodschappenlijstje aanvult… Het zijn allemaal toepassingen – de ene al wat nuttiger dan de andere – die vandaag mogelijk zijn dankzij domoticasystemen.

Domotica – een combinatie van domus (het Latijnse woord voor huis) en elektronica – zorgt voor een integratie van (spits)technologie in de woning. Het is zeker geen fonkelnieuw begrip. In de jaren tachtig was men al bezig met het opstellen van specificaties, begin jaren negentig gingen er een aantal pilootprojecten van start en vanaf 1995 was er sprake van een echte consumentenmarkt.

Volgens het BCDI ( Belgian Center for Domotics and Immotics), de belangenvereniging van de sector, waren er in 1995 in België ongeveer 600 woningen uitgerust met een domoticasysteem. De laatste twee jaar heeft de markt zich sterk ontwikkeld, vandaag zijn er in ons land al meer dan 5000 “intelligente woningen”. Lijkt misschien niet zo veel, maar België behoort daarmee toch tot de kop van het Europese domoticapeloton. Bovendien hebben we een groot aantal eigen producenten, kiezen de meeste internationale producenten België als testmarkt en is domotica bij ons – dankzij initiatieven als Living Tomorrow ( Huis van de Toekomst) en Pleiade – ook bekend bij een breed publiek.

Maar op een echte doorbraak is het nog wachten. Volgens Tom Van Renterghem, technisch consultant voor domoticasystemen bij Siemens, is dit gedeeltelijk te wijten aan het ontbreken van een keurmerk voor fabrikanten: “Iedereen kan eigenlijk een domoticasysteem op de markt brengen. In het verleden zijn er dan ook systemen gelanceerd die nog kinderziekten vertoonden. Architecten zijn, na een aantal slechte ervaringen, vaak moeilijk te overtuigen. Maar er treedt nu langzaam een kentering in.”

Ook het beeld van domotica in de media heeft volgens Tom Van Renterghem de acceptatie van domoticasystemen geen goed gedaan. “De pers focust altijd op de technologische snufjes. Maar domotica is veel meer dan dat. Het heeft een aantal zeer waardevolle toepassingen op het vlak van energiebeheer, veiligheid en comfort.”

Vandaag vinden we het een evidentie dat elk huis is aangesloten op het elektriciteitsnet. Mogen we verwachten dat domoticasystemen in de nabije toekomst een gelijkaardige status verwerven? Domotica in elk huis? Georges Klepfisch, gedelegeerd bestuurder van het BCDI, meent dat het mogelijk is mits er een gestandaardiseerde markt ontstaat: “Domotica is vandaag nog sterk afhankelijk van het soort systeem. De fabrikant of installateur plaatst een netwerk in je huis. Vervolgens gaat hij volgens jouw wensen apparaten en installaties linken aan dat netwerk en van een interface voorzien. De domotica van de toekomst – en die kan er snel zijn – is een volledig gestandaardiseerde markt. De verschillende producenten van bijvoorbeeld wasmachines of televisies gaan die link naar het domiticasysteem standaard in de machine installeren. Via een plug and play-systeem is het dan heel eenvoudig om die machines aan het huisnetwerk te koppelen. Dat is volgens mij de echte start van domotica.”

Georges Klepfisch beklemtoont dat die standaardisering volop bezig is. Op Europees niveau zijn er vandaag nog vier belangrijke standaarden (Batibus, EIB, Esprit Home System en Echelon), maar de eerste drie uit dit rijtje werken samen aan één nieuwe standaard.

Volgens Tom Van Renterghem is een deel van de witgoedindustrie reeds op de domoticatrein gesprongen. “Er bestaan nu al huishoudapparaten die je eenvoudig kan koppelen aan je domoticasysteem. Voorlopig gaat het alleen om de topmodellen, maar geleidelijk zal men dat uitbreiden tot het volledige gamma. Enkele sleutel-op-de-deur firma’s hebben al een domoticasysteem standaard in hun pakket.”

Zijn het vooral jonge mensen die een domoticasysteem in huis halen? “Nee, het is eigenlijk een heel heterogene groep,” antwoordt Tom Van Rentherghem. “Jonge mensen – en dan zeker informatici en ingenieurs – staan er misschien wat meer voor open. Maar oudere mensen hebben dan weer een ruimer budget. En de behoefte is ook groter bij oudere mensen.”

Maar als we naar een standaard evolueren, is het dan niet aangewezen om nog even een afwachtende houding aan te nemen? Georges Klepfisch: “Als je nu al duidelijk weet wat je domoticabehoeften zijn, zie ik geen echte redenen om te wachten. Iemand die verlichting, verwarming en beveiliging op een geïntegreerde manier wil sturen, vindt vandaag een ruim en kwalitatief aanbod op de markt. En daar kan je dan de volgende vijf à tien jaar zonder problemen op verder bouwen. Die systemen gaan zeker nog evolueren en de prijs zal ook nog zakken. Maar dat is zo met alle technologie. Als je daar niet tegen kan, zal je nooit iets kopen.”

laurenz verledens