GEKNIPT VOOR PERFEKTIE. Met de naald van de meester

Politici, bankiers, dokters, diplomaten : ze laten zich wel vaker een pak ‘op maat’ aanmeten. Toch zijn ‘gewone’ klanten bij de meester-kleermaker geen uitzondering. Buitensporige maten kunnen daar de reden voor zijn.

VEERLE WINDELS

FOTO’S : GERALD DAUPHIN

De smeedijzeren poort aan de ingang van het huis Degand in de Brusselse Louizalaan staat altijd wijdopen. Een Mercedes, BMW of Rover gaat er makkelijk doorheen, richting parking. Het is een verademing om op biezonder drukke dagen zomaar een parkeerplaatsje te bemachtigen aan Brussels meest prestigieuze boulevard. Het huis Degand straalt luxe uit. En binnen is het niet anders. Italiaanse herenkostuums van Kiton en Brioni, leder jackets van Zilli, hemden van Borelli, schoenen van Edward Green : dit is pure klasse, afkomstig uit Italië of Groot-Brittannië. Bij Degand worden echter ook pakken op maat gemaakt. Vorig jaar leverde het huis er maar liefst 130 af. Tijdens de eerste zes maanden van dit jaar waren het er al zeventig. Toch wel grote aantallen, als u weet dat voor zo’n pak tussen de 75.000 en 80.000 neergeteld moet.

“Er is absoluut nog vraag naar kostuums op maat”, zegt Pierre Degand. “Wie ooit op maat heeft gedragen, is er verslaafd aan. We hebben er dus vaste klanten voor. Politici, zakenmannen, maar ook mensen die zich door hun lichaamsbouw genoodzaakt zien een kostuum helemaal op maat te laten maken. Dikke mannen, ronde buiken : een meester-kleermaker kan daar makkelijk de spreekwoordelijke mouw aanpassen. Daarom speelt prijs nauwelijks een rol. “

In de nok

van het achttiende-eeuwse herenhuis, werkt Gennaro, een Italiaanse vijftiger, die er bij Degand reeds negen jaar dienst op zitten heeft. Zijn bureau is minuskuul, zijn kniptafel imponerend lang. Links hangen de geknipte patronen, rechts enkele werkstukken, boven in de kast een hele stapel stoffenrollen. Grijs en blauw halen hier duidelijk de bovenhand. Gennaro toont me het fijngestreept grijs-zwarte pak waarmee hij momenteel bezig is. Ik zie krijtlijnen, een heel fijne driegdraad, stukken stof, en lang nog geen kostuum. “Idealiter krijgen we zes weken om het pak af te krijgen”, zegt de kleermaker. “Maar het zou niet de eerste keer zijn dat we heel gehaast te werk moeten gaan. De meeste van onze klanten hebben weinig tijd. En als ze komen, willen ze zo snel mogelijk weer buiten zijn. Veel tijd om hun maten te nemen of voor een pasbeurt hebben ze niet. Toch zijn dit essentiële dingen bij het realizeren van een op maat gemaakt pak. “

Gennaro meet de klanten op en geeft aan sommige ‘vaste’ klanten advies, maar het is doorgaans Pierre Degand zelf die zijn klanten begeleidt bij het kiezen van stof en model. “Alles begint bij vertrouwen”, zegt Degand, enigszins filozoferend. “Ik heb klanten die telefonisch een pak bestellen. Die weten dat wij het vak kennen, en voor hen de juiste kombinaties weten te maken. Van die vaste klanten heb ik trouwens de maten in mijn hoofd zitten. Weet je : doorgaans zijn het mensen die thuis een garderobe vol kostuums hebben staan. Die hebben dat ene op maat gemaakte kostuum niet nodig. Maar ze houden ervan. “

Een lange straat

verderop, aan de Waterloosteenweg, huist De Vlaminck. Al meer dan 35 jaar kleedt Harry De Vlaminck mannen. Zijn zoon Eric kwam jaren geleden in de firma, maar vader Harry blijft bepaalde van zijn vaste klanten van vroeger bedienen. Ook hier worden kostuums op maat gemaakt. Achterin de winkel is een klein atelier gevestigd waar de meester-kleermaker de stoffen knipt. Dertig uren voor een jas. Twaalf uren voor een broek. Knoopsgaten met de hand. Het atelier telt twaalf personen. Ook hier zijn de klanten zakenmannen én gewone mensen met buitenmaten. Brusselaars maar ook Amerikanen, Fransen en Italianen.

“Wij maken nu ook veel half op maat”, zegt Eric De Vlaminck. “Dat betekent dat wij hier de exacte maten van de klant nemen, en met hem de stof kiezen. In Italië, in de buurt van Milaan of van Rome, wordt het pak dan gemaakt. Sommige klanten prefereren half op maat, alleen al omwille van de Italiaanse look die zo’n kostuum uitstraalt. Het is meestal niet de ietwat goedkopere prijs die in dat geval de doorslag geeft. “

Het model

van een op maat gemaakt pak hangt volledig af van de morfologie van de klant. Lichaamsfoutjes worden zo goed mogelijk weggemoffeld. Het moet echter gezegd : heel modieus is een doorsnee op maat gemaakt pak niet. Meestal is het juist heel tijdloos omdat het lang mee moet gaan. Tien tot zelfs twintig jaar is geen uitzondering. Het spreekt vanzelf dat alleen met heel exclusieve stoffen wordt gewerkt. “Stoffen uit Italië of Groot-Brittannië”, zegt Degand. “Dat gaat van Harris Tweed voor een jachtkostuum tot stoffen van Barbera, Guabello, Loro Piana, Draper’s en Smith, zeer vooraanstaande stoffen, van pure kasjmier, van Super 100- of Super 150-kwaliteiten. Heel biezonder is natuurlijk de stof met het gouddraadje. In die stof heb ik al vijf pakken mogen maken. ” Bij De Vlaminck eenzelfde verhaal. “Wij werken nog veel met Britse stoffen, hoewel er meer en meer vraag komt naar Italiaanse. Allicht door de soepelheid. “

Het is niet noodzakelijk de oudere generatie die voor een op maat gemaakt pak gewonnen is. “Soms krijg ik hier jongeren over de vloer die zo gefascineerd zijn door de smaak van een stof en de perfektie waarmee dat pak gemaakt is”, zegt Degand. En De Vlaminck : “Klopt, alleen zullen jonge mensen eerder voor een Italiaanse look kiezen, en dus ook half op maat prefereren. Onze klanten zitten tussen de 35 en de 70. Het is al eens een vader op zoon-relatie. Is de vader al jaren klant, dan springt de zoon ook wel eens binnen. “

Beide tailleurs

beamen het : het vak van meester-kleermaker wordt in België nog maar matig beoefend. “In Wallonië is er een coutureschool”, zegt Degand, “maar ik geloof dat daar dit jaar slechts vier mensen school lopen. Je vindt hier amper nog stielmannen, laat staan mensen die dit vak willen leren. Oudere meester-kleermakers hebben nochtans een enorme bagage die ze zouden willen overbrengen op jonge entoesiaste mensen. ” En toch : in België zijn er nog steeds een vijftal meester-kleermakers te vinden, en ze zijn doorgaans goedkoper dan hun buitenlandse kollega’s. “In Londen betaal je voor een op maat gemaakt pak snel 110.000 frank”, zegt Degand. “Bij Smalto in Parijs kost het je makkelijk 130.000 frank. Eigenlijk is wat wij doen haute couture, maar in tegenstelling tot de coutureklanten, zouden onze klanten nooit 300.000 frank veil hebben voor een ensemble. “

Eric De Vlaminck : “Men kiest vaak voor Engelse stoffen. Maar de vraag naar Italiaanse stoffen groeit. Die zijn ook soepeler. “

Pierre Degand : “Wie een keer een pak op maat heeft laten knippen, komt terug. We hebben een trouw kliënteel. “