BANKIEREN VOOR DE VRIENDEN

Een bedrijf dat een bankkrediet wil, moet goede rendementen voorleggen. In China is dat anders. “Chinese banken geven leningen op basis van goede contacten”, zegt Herman Van de Velde, co-CEO van de gelijknamige lingeriefabrikant. “Relaties zijn in China ongelooflijk belangrijk. Als bankier ben je bijna verplicht een krediet te geven. Rendement is minder belangrijk.”

Een slecht werkend bankensysteem is het gevolg. Ooit moet dat verkeerd aflopen, maar met de overheid als grote sluiswachter van het financiële verkeer is dat voorlopig geen zorg. Hoewel de weinig gereglementeerde schaduwbanken met een forse groeispurt bezig zijn, brengt de doorsnee-Chinees zijn spaarcenten nog naar de strak gecontroleerde staatsbanken. “Die sassen het geld massaal door naar de bedrijven, ook de ongezonde”, zegt Andries Verschelden, die in Sjanghai werkt als partner van het Belgische consultancybureau Moore Stephens Verschelden. “Heelder sectoren in China zitten in zware financiële problemen. Dat komt amper aan het licht door de onbeperkte toevoer van liquiditeiten. Het is een bizar schouwspel. Zolang niemand de stekker uittrekt, blijft het geld rollen.”

De Vlaamse bedrijven varen daar wel bij, zoals Barco. Het Kortrijkse bedrijf verkoopt in China projectoren en schermen. “We stellen vast dat onze klanten nog altijd de nodige budgetten bijeenkrijgen”, zegt Carl Vanden Bussche, directeur investor relations. Vaak levert Barco aan de Chinese overheid, die op lokaal niveau zwaar in de schulden zit. Barco bespeurt nog geen onraad, maar blijft waakzaam. “De dreiging van een kredietzeepbel is iets wat we wel in de gaten houden.”

Zakenadvocaat Philippe Snel ziet de kredietzeepbel niet barsten. “De leningen zijn gegarandeerd door de overheid,” zegt Snel, die in Sjanghai werkt voor het Belgische advocatenbureau De Wolf & Partners. “De staatsbanken zitten op zo’n enorme berg spaargeld dat ze gewoon niet failliet kunnen gaan. Er kunnen zich wel individuele accidenten voordoen, bijvoorbeeld vastgoedprojecten die over de kop gaan, met de nodige sociale gevolgen.”

“Het tragere economische tempo is een gevolg van de transitie naar een ander groeimodel”, zegt Verschelden over de lager dan verwachte groei in het eerste kwartaal. “De klassieke groeimotoren export en infrastructuurinvesteringen maken steeds meer plaats voor consumptie en diensten, wat op zijn beurt te maken heeft met de stijgende lonen.”

De ruk naar consumptie is goed merkbaar in het dagelijkse leven, vertelt Snel. Voor bedrijven biedt dat kansen in sectoren als ontspanning en aanverwante diensten. “Decathlon is hier de enige relevante sportartikelendistributeur. Er is nog plaats voor twee, drie andere spelers. Er zijn veel shoppingcentra, maar steeds met dezelfde merken. Voorts zijn diensten als marketing bijna nog onontgonnen terrein.”

China klimt de technologieladder op en maakt meer geavanceerde producten. En het groeiende protest tegen de vervuiling maakt dat de productie groener moet. Die twee factoren zorgen voor een enorme vraag naar hoogwaardige technologie, zegt Snel. “Er is geld om te investeren en er is een markt. Het risico op namaak kan je tegenwoordig tot een aanvaardbaar niveau beperken. Het bedrijf dat zich hier aandient, moet zich wel verwachten aan een contractvoorstel waarbij de Chinese partner na enkele jaren mede-eigenaar wordt van zijn technologie. Veel bedrijven hebben weinig keuze. China is de enige groeiende markt. Als een bedrijf er niet naartoe gaat, doet zijn concurrent dat wel.”

De groeivertraging heeft ook mindere kantjes. “We merken dat onze klanten in China langer moeten wachten op hun geld”, zegt Verschelden, wiens bedrijf ook accountancydiensten levert.

“Ondanks de vertraging boekt China nog steeds een mooie, gezonde groei”, zegt Vanden Bussche. “Er is nu minder kans op oververhitting. De dubbelcijferige groei van vroeger was niet vol te houden.”

J.V.G.