10 uitstekende chianti classico

In deze wijnrubriek gaat Trends op zoek naar wijn met persoonlijkheid en bewaarpotentieel. Terroirwijnen die om kelderrijping vragen, als antwoord op het brede gamma van fruitige, maar oppervlakkige doordrinkwijnen. Deze maand: chianti classico.

C hianti classico is een vlag die een ruime lading dekt. De wijngaarden omvatten in totaal 7150 hectaren en situeren zich ruwweg tussen Florence en Sienna. In dit ruime gebied zijn er heel wat verschillen in de bodem te vinden en dat zorgt voor diverse wijnstijlen. Je hoort tegenwoordig vaak de wens om de regio op te delen in verschillende subregio’s, elk met hun eigen karakteristieken.

Chianti heeft nochtans lang geworsteld met een slecht imago, dat de streek zelfs nu nog parten speelt. Het beeld van de goedkope, in stro verpakte fles uit de pizzeria is nog niet helemaal verleden tijd. Om eerlijk te zijn, was dat de fout van de Toscanen zelf. In het begin van de jaren zeventig van de vorige eeuw werden onder de hoede van het DOCG-consortium (Denominazione di Origine Controllata e Garantita) meer dan 7000 hectaren wijngaarden aangeplant, zonder grondige voorkennis van onderstokken, bodemgeschiktheid, plantdensiteit enzovoort. Dat leidde tot een algemene kwaliteitsdaling van de wijnen en een wereldwijd imagoverlies.

In de jaren tachtig en negentig ontstond het eerste protest en brachten gedreven producenten vini da tavola op de markt. Die wijnen waren peperduur, maar werden gemaakt vanuit een kwaliteitsideaal. De eerste super tuscans waren geboren. Later werd officieel de term IGT (Indicazione Geografica Tipica) in het leven geroepen om deze tafelwijnen te groeperen.

Geleidelijk paste de wet zich aan de realiteit aan. De productiecriteria werden strikter, er mocht minder worden geproduceerd. Omdat men zag dat de sangiovese, de belangrijkste druif van Toscane, niet in alle gebieden perfect rijpte en omdat men wilde concurreren met de opkomende wijnen uit de nieuwe wereld stond men een gebruik van internationale druivensoorten toe. In een chianti classico mag een deel cabernet sauvignon, merlot en syrah zitten. Vandaag is de wet zeer duidelijk: chianti-classicowijn moet voor ten minste 75 % uit sangiovese bestaan, mag maximaal 10 % canaiolo bevatten en maximaal 15 % ‘toegestane’ druivensoorten. Men mag zelfs tot 6 % witte druivensoorten (trebbiano en malvasia) gebruiken, een erfenis uit het verleden.

De wettelijke context bracht weer kwaliteit in de DOCG Chianti Classico, maar zorgde ook voor een regelrechte tweedeling onder de producenten: het ene kamp werkt uitsluitend met inheemse druivensoorten als sangiovese, canaiolo en colorino, het andere kamp maakt gretig gebruik van cabernet sauvignon en voornamelijk merlot.

Daarnaast kiezen sommige producenten ook voor de modernste vinificatiemethoden en een lagering op Franse barriques in plaats van de traditionele grotere botti. Die nieuwe eik zorgt voor een internationale stijl in de wijn bij de ene, terwijl de andere nog met minder houtinvloed werkt.

Om het nog ingewikkelder te maken, zitten we met die verschillende subregio’s. Algemeen kan je zeggen dat hoe zuidelijker men in de DOCG Chianti Classico afdaalt, hoe krachtiger de wijnen worden. Korter tegen Florence zijn de wijnen vlakker en gemakkelijker, tegen Sienna vind je de wijnen met de krachtigste structuur en het meeste bewaarpotentieel.

Hieronder tien wijnen uit de verschillende subzones van chianti classico.

Castello di Ama Chianti Classico 2003

Castello di Ama is samen met Castello di Fonterutoli en San Felice een van de hoofdrolspelers in Chianti. Het domein is oud en groot (90 hectare) en produceert wijn in de oude stijl. Toch houdt Ama zich niet bij de inheemse cépages, maar wordt bijvoorbeeld merlot gebruikt in de assemblage van deze chianti. Dat valt op in deze basis-chianti, die het van de merlot moet hebben om het geheel op te krikken. De zuren maar ook de alcohol zijn dominant. De wijn is meer gevinifieerd op finesse dan op kracht, de klemtoon ligt op het fruit, dat vrij kruidig is. Het hout is ondersteunend (lichtrokerig), de alcohol amandelachtig en lichtbitter. De finale is lichtbitter, met prominente zuren. Mist wat zuiverheid.

Prijs: 24,98 euro

Waar te koop: Licata Vini, www.licata.be

Prijs/kwaliteit: HHH

Verouderingspotentieel: 3 tot 5 jaar kelder

Persoonlijkheid/karakter/terroir: HHH

Fattoria Le Fonti Chianti Classico Riserva 2001

Le Fonti wordt terecht beschouwd als een van de toppers binnen de appellation. De wijnen, gemaakt van sangiovese en canaiolo, hebben een verfijnde, wat aristocratische stijl en een vol en rijk fruitkarakter. De wijngaarden liggen rond het industriestadje Poggibonsi, in het midden tussen Florence en Sienna. Dat gebied wordt de pomerol van Chianti genoemd, wegens de volle en rijke zoete toets (donkere kers en chocolade) die de wijnen er hebben.

De wijn is mooi oxidatief gevinifieerd, met een lagering op barriques (bordeauxvaten). Het hout is goed verweven met het fruit en accentueert de rokerige mineraliteit van de wijn. Zeer lange, complexe maar loepzuivere finale.

Prijs: 22 euro

Waar te koop: Vinesse, www.vinesse.be

Prijs/kwaliteit: HHHH

Verouderingspotentieel: 3 tot 5 jaar kelder

Persoonlijkheid/karakter/terroir: HHHH

Nittardi Chianti Classico Riserva 2001

Nittardi behoort tot het moderne kamp binnen Chianti. Het domein maakt op basis van sangiovese en canaiolo wijnen die internationaal – vooral in Groot-Brittannië en de VS – goed scoren wegens hun krachtige en toch verleidelijke karakter. De wijn heeft een vrij sterke extractie. Het hout is sterk aanwezig,

maar niet overdominant. Een gebalde, vrij krachtige, modern gemaakte wijn met toch voldoende concentratie op het fruit.

Prijs: 27,50 euro

Waar te koop: Het Moment, www.hetmoment.com

Prijs/kwaliteit: HHH

Verouderingspotentieel: 3 tot 5 jaar kelder

Persoonlijkheid/karakter/terroir: HHH

Castello di Fonterutoli Chianti Classico 2003

De Mazzeifamilie is een van de oudste wijnbouwfamilies in Chianti en doet sinds de vijftiende eeuw aan wijnbouw. Met hun topwijn ‘Castello di Fonterutoli’ profileren ze zich als premier grand cru classé van Toscane. De wijn heeft een sterke extractie gehad en is bijzonder dik en geconcentreerd. Hij is helemaal gemaakt in bordelesestijl en dat bewijst de assemblage: 85 % sangiovese, 10 % cabernet sauvignon en 5 % merlot. Dieprode kleur, gebald licht overrijp rood fruit, zuren oké. De tannines van de wijn worden overrompeld door de zijdeachtige, ronde tannines van het hout. Wijn gemaakt in een internationale stijl, maar met zeer veel finesse en kracht. Behoort tot de toppers, maar zou wel wat authentieker mogen zijn.

Prijs: 34,99 euro

Waar te koop: Licata Vini, www.licata.be

Prijs/kwaliteit: HHH

Verouderingspotentieel: 3 tot 5 jaar kelder

Persoonlijkheid/karakter/terroir: HHHH

Castello della Paneretta Vigneto Torre a Destra Chianti Classico Riserva 1999 Castello della Paneretta uit het dorp Monsanto, vlak bij Poggibonsi, stapte net als zijn buren Isole e Olena en Castello di Monsanto uit het Consorzio Vino Chianti Classico wegens de te losse regelgeving. Op dit domein groeien alleen sangiovese en canaiolo, vaak zeer oude stokken (vijftig jaar en ouder). Hier ook geen overconcentratie, maar finesse en respect voor de druif. De structuur en de zuren zijn zeer zuiver en strak. De tannines nog vrij astringent maar niet storend, de zuren bijna mineralig. Zeer verticale wijn.

Prijs: vroeger 23,76 euro voor de 2001

Waar te koop: vroeger bij Enotria (failliet), voorlopig niet verkrijgbaar

Prijs/kwaliteit: HHHHH

Verouderingspotentieel: nu drinken

Persoonlijkheid/karakter/terroir: HHHH

Castello di Volpaia Chianti Classico Riserva 2003

Dit domein is gevestigd in Radda in Chianti, gekend om zijn bijzonder aromatische maar minder krachtig gestructureerde wijnen. Dat is ook zo voor deze wijn. Hij is bijzonder gebald aromatisch, met toetsen van donkere kers, frambozenconfituur en chocolade. Bijzonder verleidelijk qua geur. Hoewel de wijn een flinke extractie heeft gehad, is de structuur vrij licht. Tannines en zuren zitten op één lijn. Het hout geeft wat rokerigheid, de smaak is kenmerkend zoet en vol. Finale evolueert zuiverder. Flink aandeel merlot.

Prijs: 25 euro

Waar te koop: TG Fine Wines,tel. 0473 29 66 98

Prijs/kwaliteit: HHHH

Verouderingspotentieel: 3 tot 5 jaar kelder

Persoonlijkheid/karakter/terroir: HHH

Riecine Chianti Classico 2003

Het domein Riecine maakt wijn in een finesserijke stijl. Dat komt ten dele door de hoge ligging van de wijngaarden, 400 tot 500 meter boven de zeespiegel, maar ook door de kwaliteitsfilosofie die er wordt gehanteerd. Zo gebruiken ze hier geen nieuwe eik, maar uitsluitend vaten van drie jaar oud. De hele vinificatie is gericht op fruit en terroir, de wijnbouw gebeurt volgens het biologisch principe.

Deze chianti is 100 % sangiovese. Hij is sappig, een mooie cépagewijn. Het fruit is fris en is zuiver gestructureerd, zelfs in het warme 2003 (door de hoge ligging). Finesse primeert op kracht; zeer zuivere, vrij traditionele chianti met een sterk mineralig karakter. Zeker niet de grote verleider.

Prijs: 15 euro

Waar te koop: Portovino, www.portovino.be

Prijs/kwaliteit: HHHHH

Verouderingspotentieel: 3 tot 5 jaar kelder

Persoonlijkheid/karakter/terroir: HHHH

Castello di Brolio Chianti Classico 2001

Opnieuw een modern gemaakte internationale chianti met houtopvoeding op nieuwe barriques. De wijn is (letterlijk) aristocratisch, met finesse gekoppeld aan kracht. De concentratie is oké, net niet té. Zuren, tannines en fruit zijn zeer harmonieus verweven, er is weinig tot niets aan te merken op deze wijn. Behalve dat hij misschien wat terroirtoetsen mist. Een allrounder, maar dan op een hoog niveau.

Prijs: 35,70 euro

Waar te koop: Cinoco,tel. 02 410 47 47

Prijs/kwaliteit: HHHH

Verouderingspotentieel: 3 tot 5 jaar kelder

Persoonlijkheid/karakter/terroir: HHH

Brancaia Chianti Classico 2004

Vergelijkbaar met Castello di Volpaia, maar iets frivoler en lichtvoetiger. De zoetheid van het fruit wordt hier door iets meer zuren getemperd. Ook hier komt het ronde karakter van de merlot – hoewel er slechts 5 % in de assemblage zit, 95 % is sangiovese – sterk naar voor en het hout (zestien maanden op de helft

nieuwe barriques) maakt het geheel alleen maar verleidelijker. Geen krachtige chianti, meest frivole van de reeks.

Prijs: 24,75 euro

Waar te koop: Leirovins,tel. www.leirovins.be

Prijs/kwaliteit: HHHH

Verouderingspotentieel: 3 tot 5 jaar kelder

Persoonlijkheid/karakter/terroir: HHH

Poggio Rosso Chianti Classico Riserva 2000

Een topwijn, schiet ver uit boven de rest van de reeks. Het domein San Felice maakt chianti in de meer

traditionele stijl, maar blijft bij de absolute top.

Hier geen merlot en/of cabernet sauvignon om de

sangiovesewijnen meer kleur en structuur te geven, maar wel de inheemse donkere colorino. De wijn is diep van kleur, met een paarse rand. Zijn geur is rijk, gebald fruitig en licht animaal met een zeer

fijne, bijna delicate kruidigheid. Vrij sterk maar

natuurlijk geconcentreerde wijn, vaak vergeleken met een pauillac. Terecht! Veel bewaarpotentieel.

Prijs: 30,25 euro

Waar te koop: Kempisch Wijnhuis, www.kempischwijnhuis.be

Prijs/kwaliteit: HHHHH

Verouderingspotentieel: 3 tot 5 jaar kelder

Persoonlijkheid/karakter/terroir: HHHHH

Filip Verheyden