Wat is een staatsbon?

Een staatsbon is een schuldbewijs dat de Belgische staat uitgeeft en valt nog het best te vergelijken met termijnrekeningen en kasbonnen. Toch zijn er verschillen.

Verwacht nettorendement op vijf jaar

Wij voorspellen een verwacht nettorendement van 2 procent per jaar voor de komende vijf jaar. De staatsbons met een looptijd van vijf en acht jaar die in december 2023 werden uitgegeven, brengen respectievelijk 1,82 en 2,03 procent netto op. De eenjarige staatsbon kwam in september op de markt tegen een nettorendement van 2,81 procent, maar dat rendement werd opgekrikt door de verlaagde roerende voorheffing van 15 procent en de rentevoeten stonden toen nog hoger. Ook in 2024 zou er nog een keer een eenjarige staatsbon worden uitgegeven.

Karakteristieken

Een termijnrekening is een rekening. Het geld dat u erop stort, staat op de balans van de bank, net zoals dat het geval is bij spaar- en zichtrekeningen. Een kasbon is een effect, een schuldbewijs dat een bank uitgeeft, net zoals een staatsbon een schuldbewijs is dat de Belgische staat uitgeeft. Die kasbon en die staatsbon komen op een effectenrekening, en aan die rekeningen kunnen kosten verbonden zijn, die er bij een termijnrekening niet zijn. De kasbonnen en staatsbonnen kunt u verkopen aan andere beleggers als u het geld nodig hebt voor de vervaldag, maar de termijnrekeningen niet. De banken bieden niet altijd dezelfde intresten op kasbonnen als op termijnrekeningen.

Een hogere rente kan in principe sneller doorsijpelen in de rendementen van nieuwe termijnrekeningen, kasbonnen of staatsbonnen dan in die van spaarrekeningen. Bij de spaarrekeningen moeten er in de beleggingsportefeuille nog altijd oude obligaties met een hogere coupon op vervaldag vervangen worden door nieuwe obligaties met een lagere coupon. De banken gaan ervan uit dat de grote massa spaargeld minstens enkele jaren onaangeroerd blijft, en daarom beleggen ze dat spaargeld.

Bescherming

Bij de staatsbon staat de overheid garant voor de terugbetaling. Zowel de termijnrekening als de kasbon op naam (of geregistreerd op een nominatieve rekening) valt onder de depositogarantie. Sinds 2008 worden geen kasbonnen aan toonder meer uitgegeven en zijn alle kasbonnen in principe op naam. De banken betalen voor die bescherming van de spaarders via bijdragen aan het Garantiefonds. Als een bank in gebreke blijft of failliet gaat, krijgen de spaarders tot 100.000 euro per bank en per klant terug. Er is een tijdelijke bescherming van maximaal 500.000 euro voor bedragen die verband houden met vastgoedtransacties of de uitbetaling van verzekeringen en minder dan zes maanden voor het faillissement op de rekening zijn gestort. De rente biedt onvoldoende bescherming tegen inflatie.

Kosten

Wilt u uw geld terug voor het einde van de looptijd van de termijnrekening, dan moet u bij de bank aankloppen. Die zal meestal een wederbeleggingsvergoeding eisen als u uw geld vervroegd opvraagt, en administratiekosten aanrekenen.

Fiscaliteit

De intresten van termijnrekeningen, kas- en staatsbons zijn, in tegenstelling tot die van spaarrekeningen, niet vrijgesteld van roerende voorheffing. Het tarief van 30 procent geldt. Let dus op met geafficheerde brutorendementen op termijnrekeningen, die niet te vergelijken zijn met de rendementen op spaarrekeningen. Er is één grote uitzondering: op de opbrengsten van de eenjarige staatsbon die in september werd uitgegeven geldt een verminderd tarief van 15 procent.

Duurzaam of niet?

Er zijn geen termijnrekeningen of kasbonnen met het duurzame label van Towards Sustainability. De Belgische overheid heeft wel al green bonds uitgegeven, die kleine beleggers via de beurs kunnen kopen, maar nog geen groene staatsbonnen.