Deadline voor aangifte is dichterbij dan u denkt

In mei borrelen traditioneel vragen op over de belastingaangifte. In juni kunt u nog extra hulp inroepen om uw belastingen tijdig in te dienen. We vroegen de Trends-abonnees met welke vragen ze zitten en geven hier de antwoorden.

De Belgische belastingdienst zegt dit jaar extra aandacht te hebben voor buitenlandse rekeningen – dat is al enkele jaren het geval –, voor buitenlands vastgoed en voor fouten die verband houden met de genderneutraliteit van de aangifte. Voor buitenlandse rekeningen is niets veranderd in de aangifte van 2023. Voor buitenlands vastgoed vonden de grote veranderingen vorig jaar al plaats. Daarover vindt u meer informatie in de vraag over het aangeven van de inkomsten uit binnenlands en buitenlands vastgoed.

Wat wel veranderde, is dat de aangifte in het aangiftejaar 2023 voor het eerst genderneutraal is. De fiscus wil heterokoppels die gewend zijn alle gegevens van de man in de linkerkolom in te vullen en alles van de vrouw in de rechterkolom, behoeden voor fouten. Daar zullen ze dus extra op letten. Vanaf het aangiftejaar 2023 komt de oudste van het koppel links en de jongste rechts, zoals dat al langer het geval is bij koppels van hetzelfde geslacht. In wat volgt, verzamelden we de meest relevante vragen van onze lezers.

Waar kan ik hulp krijgen bij het invullen van de aangifte?

U kunt uw aangifte laten invullen door een medewerker van de federale overheidsdienst Financiën. Daarvoor moet u eerst bellen voor een afspraak, met uw identiteitskaart bij de hand. Daarna kunt u kiezen voor een telefonische afspraak of een afspraak op kantoor.

In mei en juni zijn er ook zittingsdagen van de FOD Financiën in 311 gemeenten. Voor meer informatie raadpleegt u het best de website van de gemeente en daar wacht u beter niet te lang mee. Na 29 juni moet u het zeker niet meer proberen.

Sommige verzekeringsmakelaars bieden gratis hulp aan bij het invullen van de belastingaangifte. Het zou wel kunnen dat die voor hun winkel spreken en suggesties zullen doen om met investeringen in levensverzekeringen uw belastingaanslag van volgend jaar te drukken. In bankkantoren kunt u meestal ook kosteloos terecht voor specifieke vragen die betrekking hebben op de financiële producten verkocht door de bank, maar de meeste bankbedienden zullen de aangifte niet volledig voor u invullen.

U kunt ook een boekhouder of een fiscaal advocaat betalen om de aangifte voor u in te vullen, maar nieuw dit jaar is dat zij ook de deadline van 15 juli moeten respecteren om de aangifte online in te dienen. Vorig jaar kregen belastingplichtigen nog enkele maanden respijt als ze een mandataris inschakelden. Dit jaar krijgen enkel nog mensen met inkomsten als zelfstandige, zoals baten, winsten, bezoldigingen aan meewerkende echtgenoten en bedrijfsleidersbezoldigingen of buitenlandse beroepsinkomsten, extra tijd tot 18 oktober om de aangifte in te vullen. Jef Wellens, fiscalist bij Wolters Kluwer, merkt op dat een pensioen uit Nederland bijvoorbeeld ook meetelt als buitenlandse beroepsinkomsten.

Het is zeer belangrijk de aangifte tijdig in te dienen om boetes en belastingverhogingen te vermijden’

Laurine Vanherck

Senior associate bij advocatenkantoor Tiberghien

Laurine Vanherck, senior associate van Tiberghien, vindt het opmerkelijk dat er geen verlengde termijn is voor wie buitenlandse roerende of onroerende inkomsten ontving. “Het is zeer belangrijk de aangifte tijdig in te dienen om boetes, belastingverhogingen en een omkering van de bewijslast te vermijden. Sinds kort krijgt de fiscus bij een laattijdige aangifte ook meer tijd om uw aangifte te controleren.”

Mijn partner en ik zijn in 2022 samen een lening aangegaan voor de aankoop van onze eerste woning. We hebben van de bank een fiscaal attest ontvangen. Kunnen we de aflossingen op onze belastingbrief invullen? Ik dacht dat de woonbonus was afgevoerd. Wij zijn feitelijk samenwonend en hebben een aparte belastingbrief.

Het antwoord op uw vraag hangt af van waar u uw domicilie heeft. Woont u in Vlaanderen of Brussel, dan leveren nieuwe leningen geen belastingvoordeel op. In Brussel is er geen fiscaal voordeel meer voor leningen die afgesloten werden na 2016 voor de aankoop, de bouw of de verbouwing van uw eigen woning of gezinswoning. Vlaanderen heeft voor leningen afgesloten vanaf 2020 de (geïntegreerde) woonbonus volledig afgevoerd, waardoor nieuwe leningen geen belastingvermindering meer opleveren.

Enkel in Wallonië is er met de cheque habitat nog een fiscaal voordeel verbonden aan hypothecaire leningen. Dat voordeel bestaat uit twee delen: een forfaitair deel van 125 euro per kind en een variabel deel, afhankelijk van het inkomen. Die variabele belastingvermindering bedraagt maximaal 1.520 euro per persoon, voor wie minder dan 23.653 euro aan inkomsten heeft, en zakt naar nul euro per persoon, voor wie meer dan 91.232 euro aan inkomsten heeft. Jef Wellens: “De belastingvermindering wordt automatisch omgezet in een krediet, als u onvoldoende belastingen betaalt om de vermindering te kunnen toepassen.”

“Voor leningen die al langer lopen, lopen de oude voordelen in de drie gewesten gewoon door tot de lening volledig is terugbetaald”, legt Jef Wellens uit. Belastingplichtigen kunnen in dat geval gewoon spieken op de aangifte van vorig jaar om te weten hoe ze de aflossingen moeten invullen. “Ook bij een zogenoemde pandwissel – de eigen woning wordt verkocht en de hypotheek wordt overgedragen op een nieuwe eigen woning – kan de Vlaamse woonbonus onder bepaalde voorwaarden doorlopen”, weet Jef Wellens. Een nieuwe partner kan ook instappen in een lopende Vlaamse woonbonuslening.

Vreemd genoeg levert een nieuwe lening voor een tweede of derde verblijf u wel nog belastingvoordelen op. “Dat is de federale intrestaftrek en de federale belastingvermindering voor langetermijnsparen. Dat laatste voordeel wordt afgeschaft, maar leningen die vóór 2024 worden afgesloten, geven nog recht op de vermindering voor langetermijnsparen”, voegt Jef Wellens toe. “Het voordeel verdwijnt in 2024, maar belastingplichtigen die het voordeel voorheen genoten, kunnen dat blijven doen in de toekomst”, beaamt Laurine Vanherck. De kapitaalaflossingen en intresten kunnen belastingplichtigen invullen in vak IX op de aangifte naast de codes 1358/2358 en 1146/2146 respectievelijk, voor zover ze betrekking hebben op de eerste schijf van 78.440 euro voor recente leningen.

Voor oude hypothecaire leningen die al langer lopen, lopen de oude voordelen gewoon door tot de lening is terugbetaald

Jef Wellens

Fiscaal jurist bij Wolters Kluwer

Mijn partner en ik zijn beiden gepensioneerd en wij ontvangen het gezinsbedrag. Moet ik die uitkering dan in gelijke delen verdelen of het volledige bedrag bij mezelf invullen?

“Iedereen geeft het bedrag aan dat op zijn of haar naam is vermeld op de pensioenfiche 281.11”, zegt Jef Wellens. “Een gezinsrustpensioen wordt op fiches verdeeld op basis van de pensioenrechten die elke partner afzonderlijk heeft opgebouwd. Als een partner geen pensioenrechten heeft opgebouwd, dan staat het pensioen volledig op de fiche op naam van de andere partner vermeld.” Als u gehuwd of wettelijk samenwoont en uw partner heeft geen of nauwelijks eigen beroepsinkomsten, dan wordt het huwelijksquotiënt toegepast, waardoor tot 30 procent van het inkomen of tot 11.450 euro wordt overgeheveld naar de partner. Dat overgehevelde inkomen wordt tegen een lager tarief belast.

Het zou ook kunnen dat zowel u als uw partner recht heeft op een pensioen (als alleenstaande), maar dat het gezinsbedrag (op basis van 75 procent van het loon) hoger uitkomt dan de som van uw aparte pensioenen (op basis van 60% van beide lonen). In dat geval krijgt u automatisch het gezinsbedrag, maar wordt het bedrag wel fiscaal opgesplitst en krijgt u dus ook twee aparte fiscale fiches met de bedragen die bij elk partner moeten worden ingevuld. Het gezinsbedrag wordt opgesplitst in verhouding tot de duur van uw loopbanen.

De meeste gepensioneerden ontvangen een voorstel voor vereenvoudigde aangifte, waarop de bedragen al vooraf zijn ingevuld. Als die bedragen kloppen, moet u verder niks meer doen. Het is maar wanneer u andere inkomsten heeft dan de uitkering van het pensioen, dat een voorstel voor vereenvoudigde aangifte niet kan worden opgemaakt of eventueel gecorrigeerd moet worden en teruggestuurd.

Laurine Vanherck: “Het is belangrijk om – als u een voorstel van vereenvoudigde aangifte heeft ontvangen – na te gaan of dat correct en volledig is. Ontbreken er geen belastingverminderingen, vrijstelling van roerende voorheffing, verwerking van hypothecaire leningen enzovoort? Dat gebeurt regelmatig. Wijzigingen aan het voorstel moet u ook uiterlijk tegen 15 juli doen. Een uitstel tot 18 oktober kan op uitdrukkelijk verzoek en enkel als u zogenoemde specifieke inkomsten ontving in 2022.”

De verzekering heeft na bijna twintig jaar een schadevergoeding toegekend aan mijn inmiddels overleden ouders. De vergoeding zal onder de erfgenamen verdeeld worden. Moeten we dat bedrag aangeven in de personenbelasting?

Neen. U moet een bijkomende aangifte van nalatenschap indienen. Bepaalde gebeurtenissen kunnen aanleiding geven tot een nieuwe aangifte. Als het vermogen van een erflater stijgt na het overlijden door bijvoorbeeld de oplossing van een conflict waarbij de overledene nog een geldsom krijgt of als het actief op een andere manier vermeerdert, dan hebben de erfgenamen in principe vier maanden de tijd vanaf de nieuwe gebeurtenis om een aangifte in te dienen. Zo’n aangifte kan online via erfonline.be ingediend worden. De erfbelasting betaalt u aan de Vlaamse overheid en de inkomstenbelasting vloeit naar de federale schatkist.

Welke inkomsten moet ik invullen achter de code 1444/2444?

Daar moet u alle buitenlandse en binnenlandse roerende inkomsten invullen waar de Belgische roerende voorheffing nog niet van is afgehouden. “Meestal gaat het om buitenlandse inkomsten, maar er kunnen ook binnenlandse inkomsten zijn waar geen roerende voorheffing van afgehouden is”, merkt Jef Wellens op. Het maakt niet uit of het om dividenden of intresten gaat.

In de personenbelasting zijn meerwaarden op aandelen en op aandelenfondsen voorlopig nog belastingvrij. “Op voorwaarde dat uw transacties passen in het normaal beheer van uw privévermogen”, stipt Laurine Vanherck aan. Beleggers die aandelen of deelbewijzen van aandelenfondsen verkopen, moeten de winst niet aangeven. Zodra de fondsen voor 10 procent of meer in schuldvorderingen zoals obligaties beleggen, wordt het ingewikkelder. Op de meerwaarde die voortkomt uit die schuldvorderingen, zowel intresten als meerwaarden, moet 30 procent belasting betaald worden.

Als u klant bent bij een buitenlandse bank of broker die voor u de Belgische roerende voorheffing afhoudt en doorstort naar de Belgische schatkist, dan hoeft u niets in te vullen bij de code 1444/2444. Ook als u minder dan 800 euro aan buitenlandse aandelendividenden per persoon heeft opgestreken (zie volgende vraag), dan kunt u deze code open laten.

Let wel, de Belgische fiscus weet veel over uw rekeningen in het buitenland via de automatische gegevensuitwisseling. U probeert dus het best niet verstoppertje te spelen. U moet elke rekening in het buitenland aangeven bij het Centraal Aanspreekpunt (CAP) van de Nationale Bank van België. Daarnaast moet u jaarlijks in de aangifte aangeven welke buitenlandse bankrekeningen u heeft. Ook het bestaan van de buitenlandse levensverzekering moet u – enkel in de aangifte van de personenbelasting – aangeven.

In welk vak en onder welke rubriek moet ik mijn dividenden invullen om van de vrijstelling tot 800 euro te genieten?

In vak VII kunt u onder de codes 1437 en 2437 een bedrag tot maximaal 240 euro ofwel 30 procent van 800 euro per persoon invullen om al ingehouden Belgische roerende voorheffing te recupereren. Enkel ‘gewone’ dividenden van Belgische of buitenlandse aandelen komen in aanmerking voor de vrijstelling.

“Van de buitenlandse dividenden is doorgaans geen roerende voorheffing afgehouden. Je moet niets invullen achter deze codes, want je kunt niets recupereren”, stelt Jef Wellens. U krijgt de vrijstelling door die buitenlandse dividenden tot 800 euro niet aan te geven (zie vorig vraag). Let wel: als uw vrijgestelde korf van 800 euro gevuld is met buitenlandse dividenden, kunt u geen roerende voorheffing meer recupereren op binnenlandse dividenden.

“Kapitaalverminderingen zijn uitgesloten. Dividenden van beleggingsfondsen, dividenden uitgekeerd door juridische constructies of inkoop- en liquidatieboni komen evenmin in aanmerking voor de vrijstelling”, weet Laurine Vanherck.

Hoe moet ik huurinkomsten uit binnen- of buitenland aangeven? Mag ik kiezen tussen het kadastraal inkomen of de reële huurinkomsten?

Neen, u kunt niet kiezen welk belastingregime u wilt. Vak III is voorbehouden voor inkomsten uit onroerende goederen of huurinkomsten. Rubriek A is bedoeld voor eigendommen in binnen- en buitenland. Rubriek B is enkel om eigendommen in het buitenland verder te specificeren.

De regel is dat de reële huurinkomsten niet belast worden als u een onroerend goed verhuurt aan een natuurlijke persoon, die het niet gebruikt voor zijn beroep. U moet voor het inkomstenjaar 2022 het niet-geïndexeerde kadastraal inkomen (KI) van uw woning invullen naast de codes 1106/2106. Als verhuurder wordt u belast op basis van het geïndexeerde KI (= KI vermenigvuldigd met 1,9084, de indexatiecoëfficiënt voor 2022) plus 40 procent.

Ook voor buitenlandse onroerende goederen berekent de fiscus sinds 2022 een kadastraal inkomen. Als u een onroerend goed in het buitenland koopt, dan moet u daarvan via MyMinfin.be aangifte doen. Het kadastraal inkomen is zo goed als meteen beschikbaar. Als u een woning verhuurt in Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg, Spanje of een ander land waarmee België afspraken heeft gemaakt om dubbele belasting te vermijden, dan zijn de inkomsten vrijgesteld van belasting in België. De inkomsten tellen wel nog mee om te berekenen in welke belastingschijf uw andere inkomsten terechtkomen.

Als er geen belastingverdrag is, dan betaalt u mogelijk in het land waar uw onroerend goed gelegen is en in België belastingen. In België geldt er wel een belastingvermindering van 50 procent op de inkomsten uit niet-verdragslanden. “Belastingplichtigen met buitenlandse onroerende goederen mogen niet vergeten om de vrijstelling of vermindering te vragen in hun aangifte via het vak III B”, waarschuwt Laurine Vanherck.

Stel dat u een gemeubelde woning of kamer verhuurt, dan moet de huursom in twee delen opgesplitst worden: een deel voor de woning of de kamer en een deel voor de meubels. Als er niets anders in het huurcontract staat, dan wordt 40 procent van de huursom beschouwd als huur voor de meubels of roerende inkomsten. Van die 40 procent mag u nog de helft aftrekken als kosten en het saldo moet u invullen in vak VII bij code 1156/2156.

Verhuurt u een woning aan een vennootschap of aan een natuurlijke persoon die er zijn beroep uitoefent, dan wordt u wel op de werkelijke huurinkomsten belast. U moet dan de totale brutohuur en de huurvoordelen naast de codes 1110/2110 invullen. “U heeft dan recht op een maximale forfaitaire kostenaftrek van 40 procent van de brutohuur. Het belastbaar inkomen mag echter nooit lager zijn dan het geïndexeerde kadastraal inkomen plus 40 procent. In de codes 1109/2109 moet u daarom ook het kadastraal inkomen van het onroerend goed invullen”, voegt Laurine Vanherck toe.