De Landgenoten koopt grond voor bioboeren: ‘De prijs van landbouwgrond is onhoudbaar hoog’

De Landgenoten is een coöperatie en een stichting die landbouwgrond aankoopt en ter beschikking stelt van bioboeren. ” We willen mensen doen nadenken over het eigenaarschap van grond, over gezonde voeding en duurzame productie.”

“We houden de landbouwgrond die we kopen voor altijd in bezit en laten hem beheren door biologische boeren”, legt coördinator Petra Tas het opzet van De Landgenoten uit. “Wij willen die bioboeren zo de ruimte en de kans geven om hun bedrijf uit te bouwen.”

Op welke manier heeft u impact?

PETRA TAS. “Door de boerenprotesten is wel duidelijk dat grond een issue is. De prijs van landbouwgrond is onhoudbaar hoog. Officieel kost een grond gemiddeld 63.000 euro per hectare, maar wij horen vaak over prijzen tot 100.000 euro. Die investering kun je als bioboer in je hele loopbaan onmogelijk terugverdienen. Uit opleidingen komen elk jaar wel een paar tientallen bioboeren voort. Meestal hebben zij geen familieboerderij. Het is heel moeilijk voor hen om grond te kopen of het vertrouwen van een andere landbouwer te winnen om een grond te pachten. We stellen hen grond ter beschikking. Wij vragen wel te produceren voor de lokale markt en een band op te bouwen met de mensen uit de omgeving, zodat er een wisselwerking ontstaat tussen boer en klanten.”

Hoe meet u die impact?

TAS. “Op onze website vind je informatie over het aantal hectare grond dat we hebben gekocht en het aantal boerderijen en boeren dat erop actief is. Een ander deel van onze impact valt moeilijker te meten. We willen mensen doen nadenken over het eigenaarschap van grond, over gezonde voeding en duurzame productie. We zijn ook een sociaalcultureel project dat mensen rond deze thema’s in beweging wil krijgen.”

Hoeveel impact heeft u tot nu al gehad?

TAS. “We zijn tien jaar geleden opgericht door verschillende organisaties die merkten hoe moeilijk het voor bioboeren was om aan grond te raken. Ondertussen hebben we 47 hectare, goed voor 14 boerderijen waar 22 boeren aan de slag zijn. Zij maken dat een paar duizend burgers verse voeding krijgen. We waren liever sneller gegroeid, maar de financiering is niet altijd eenvoudig rond te krijgen.”

Hoe kunnen beleggers investeren? Aan welk rendement? En wat zijn de risico’s?

TAS. “Aan onze stichting kun je een schenking doen, voor 250 euro kun je een aandeel in onze coöperatie kopen. We hebben nog geen dividend kunnen uitkeren. Gronden zijn duur en boeren verdienen niet zoveel. Dat maakt dat wij nog moeten groeien. In de toekomst willen we wel graag een financieel rendement kunnen bieden. De risico’s zijn eerder klein, omdat je geld volledig geïnvesteerd is in grond. We herwaarderen die gronden niet, dus je aandelen stijgen niet in waarde, maar je kunt wel je investering terugvragen. Daarin hebben we mensen nooit moeten teleurstellen.”

Waar dient het opgehaalde geld bijvoorbeeld voor?

TAS. “Voor onze werking krijgen we subsidies, dus al het geld dat we ophalen, gaat integraal naar de aankoop van grond. We proberen vanuit een concreet project van een boer te werken en betrekken er de buurt bij. We starten nu bijvoorbeeld een financieringsronde voor Loof & Bezen, een boerderij in Wommelgem die zes jaar bestaat, die veel soorten groenten teelt, een voedselbos heeft aangeplant en voor sociale tewerkstelling zorgt. Een heel mooi project, maar de grond is onzeker. Wij kopen grond ernaast. Als ze weg moeten, kunnen ze verhuizen. En anders kunnen ze uitbreiden.”

De auteur is medeoprichter van Duurzaam Beleggen Academy.