Geven kinderen nog een fiscaal voordeel na een relatiebreuk?

Kinderen ten laste zijn interessant op fiscaal vlak, want ze geven je recht op een belastingvermindering. Maar wat als jij en je partner uit elkaar gaan? Verlies je dat fiscaal voordeel dan?

Alle inkomsten die je geniet – zoals je loon, huurinkomsten of dividenden van beleggingen – worden belast. Toch betaal je op de eerste inkomensschijf geen belastingen. Deze belastingvrije som bedraagt voor aanslagjaar 2017 (inkomstenjaar 2016) 7.130 euro, en wordt nog eens verhoogd wanneer je kinderen ten laste hebt. Hoeveel die toeslag precies bedraagt, hangt af van het aantal zonen en dochters:

Ter info: gehandicapte kinderen tellen voor twee voor de bepaling van de toeslag op de belastingvrije som.

Maar wat gebeurt er met dit belastingvoordeel na een relatiebreuk? Wanneer het kind hierdoor ten laste wordt van één ouder, dan heeft die recht op de volledige toeslag. Een voorwaarde is wel dat de zoon of dochter op 1 januari van het inkomstenjaar (2016) zijn of haar hoofdverblijfplaats of domicilie bij die ouder heeft.

Fiscaal co-ouderschap

‘Steeds meer gescheiden ouders kiezen echter voor co-ouderschap, waarbij het kind evenveel tijd doorbrengt bij elke ex-partner’, weet Werner Niemegeers van advocatenkantoor Consulta. ‘Ook al kan de zoon of dochter in deze situatie slechts bij één van beide ouders gedomicilieerd zijn, dan nog heeft elk van hen recht op de helft van de toeslag.’

Fiscaal co-ouderschap was tot voor kort alleen mogelijk voor minderjarige kinderen. Vanaf het jaar waarin de zoon of dochter 18 jaar werd, kreeg alleen de ouder bij wie het kind gedomicilieerd was de volledige toeslag op de belastingvrije som. Maar vanaf inkomstenjaar 2016 (aanslagjaar 2017) is fiscaal co-ouderschap ook mogelijk voor 18-plussers die nog ten laste zijn.

‘De belastingvrijstelling wordt bepaald zonder rekening te houden met eventuele andere kinderen in je gezin’, zegt Werner Niemegeers. ‘Het bedrag wordt bij co-ouderschap dus gewoonweg gehalveerd. Die helft wordt vervolgens toegekend aan de ouder bij wie de gemeenschappelijke kinderen hun fiscale woonplaats niet hebben, en wordt in mindering gebracht van het totale bedrag van de toeslagen waarop de andere ouder recht heeft.’

Voor elk kind dat jonger is dan drie jaar, heb je nog eens recht op een extra toeslag van 570 euro. Elke ouder die geen uitgaven voor de opvang van de zoon of dochter in kwestie fiscaal inbrengt, heeft bij co-ouderschap recht op de helft. Alleenstaanden met kinderen ten laste krijgen een bijkomende toeslag van 1.520 euro. Dit bedrag wordt ook bij fiscaal co-ouderschap volledig toegekend.

De voorwaarden

Aan het fiscaal co-ouderschap zijn weliswaar bepaalde voorwaarden gekoppeld:

• Jij en je ex-partner maken niet meer deel uit van hetzelfde gezin.
• Beide ouders voldoen aan de wettelijke onderhoudsplicht van de gemeenschappelijke kinderen.
• De huisvesting van de kinderen is gelijkmatig verdeeld over beide ex-partners, op grond van een rechterlijke beslissing of een (notariële of onderhandse) overeenkomst.
• Geen van beide ouders brengt onderhoudsuitkeringen (alimentatie) fiscaal in.

‘De toepassing van de co-ouderschapsregeling is dus niet cumuleerbaar met de fiscale aftrek van onderhoudsgelden die betaald werden voor de kinderen die het voorwerp uitmaken van die co-ouderschapsregeling’, waarschuwt Werner Niemegeers. ‘Je zal dus een keuze moeten maken tussen een verhoging van de belastingvrije som of een aftrek van de alimentatie.’

Bedraagt de maandelijkse onderhoudsbijdrage bijvoorbeeld méér dan 100 euro voor alle kinderen samen, dan kan het al voordeliger zijn om níet te opteren voor fiscaal co-ouderschap. Dat betekent: de onderhoudsplichtige ouder brengt de alimentatie fiscaal in, terwijl de andere ouder de kinderen volledig ten laste neemt. Om uit te vissen wat in jouw situatie het meest voordelige is, laat je het beste een simulatie maken.