‘We moeten weer uitleggen waar onze welvaart vandaan komt’

Bart Verhaeghe is voorzitter van Club Brugge en de drijvende kracht achter Uplace, het bedrijf dat in Machelen een groot winkelcentrum wil bouwen. Hij richtte ook het Uplace-BMC Pro Triathlon Team op.

Verhaeghe kende al succes in de vastgoedsector via onder andere Eurinpro, een topspeler in logistiek vastgoed die hij in 2006 aan de Australische investeringsmaatschappij Macquarie verkocht. De Vlaams-Brabander was ook een van de oprichters en financiers van de denktank Itinera, die regelmatig de vinger op sociaaleconomische wonden legt. Zelf gaat Bart Verhaeghe spreken in scholen om ondernemerschap te promoten. In 2003 kwam zijn boek Zeg niet aan mijn moeder dat ik ondernemer ben uit. Dit najaar staat een nieuw boek over het belang van ondernemen gepland.

U hamert al jaren op het belang van ondernemerschap. Is dat geen voor de hand liggende boodschap in Vlaanderen en België?

Verhaeghe: “We moeten weer uitleggen waar onze welvaart vandaan komt. In Zwitserland geven ze op school een cursus staatshuishoudkunde die leert waar het geld van de overheid gecreëerd wordt en waaraan het besteed wordt. Als ik in scholen spreek, merk ik dat kinderen niet weten wie de toegevoegde waarde creëert die de overheid kan herverdelen. Het zijn de ondernemers die deze taart vergroten. Zij moeten dat durven te zeggen.”

“België is een welvarend land geworden door het risico dat de generaties voor ons hebben genomen. Het gevolg is dat we uit angst om die welvaart te verliezen, risico vermijden en geen welvaart meer creëren. De paradox is dat onze risicoaverse maatschappij gigantische opportuniteiten schept voor risiconemers met de juiste ingesteldheid. Ik lees dat Brouwerij Palm zich wil richten op speciale bieren. Dat is een voorbeeld van risicovol ondernemen. Ga daarmee de wereld rond. Maak microbrouwerijen in plaats van te kiezen voor grote volumes, dat is een nichemarkt met groei.”

Er wordt wel eens gezegd dat Europa met zijn lage groei, gebrek aan initiatief en beperkte innovatie een soort museum wordt in vergelijking met de rest van de wereld. Akkoord?

Verhaeghe: “In Europa denken we nog altijd dominant te zijn in de wereld, terwijl er buiten Europa 6,5 miljard mensen klaar- staan om het roer over te nemen. De Europese reactie is er één van ‘we hebben veel te verliezen en dus beschermen we dat’. Ik geloof daar niet in. Er zijn tal van niches, zoals biotech en logistiek, waarmee we vanuit Vlaanderen, België en Europa de wereld kunnen veroveren.”

Bedrijfsleiders zeggen dat er in Vlaanderen te veel hinderpalen zijn om efficiënt te ondernemen. Het Uplace-project lijkt een processie van Echternach. Zouden we vandaag nog een autosnelweg als de E40 kunnen bouwen?

Verhaeghe: “Ik denk het niet. Ik blijf bij wat ik vroeger gezegd heb: een dure, overgereguleerde en ingewikkelde maatschappij ontmoedigt elk initiatief. Daarom is er inderdaad dringend nood aan vereenvoudiging en vooral een rechtszeker klimaat dat de motor van de welvaart steunt. “

“Ik merk een ‘verkleutering’ van het beleid. Ik geef het voorbeeld van de Vlaamse Bouwmeester. Beleidsmakers geven hun bevoegdheden uit handen aan wat voor mij pseudobeleidsmakers zijn. De politici krijgen een mandaat van de kiezer om een bepaald beleid te voeren, maar geven die verantwoordelijkheid door aan iemand die geen democratisch mandaat heeft. Met alle respect, maar die bouwmeesters geven verplicht advies waar je toch geen rekening moet mee houden, ze vinden zichzelf zeer belangrijk,… Mijn plat antwoord is: realiseer zelf eens met eigen middelen een vastgoedproject. Waarom doet een bouwmeester dat niet? Als ik de vraag stel, krijg ik daar geen reactie op. “

“De overheid moet terug naar haar kerntaken, die zijn al moeilijk genoeg. Vanuit de vastgoedsector zeg ik: rechtszekerheid, rechtszekerheid, rechtszekerheid. Niet is erger voor ondernemers dan onvoorspelbaarheid.”