De balans van de week in Europa: van hernieuwbare energie tot het examen van Reynders

Deze week in Europa: de Europese Unie kan al haar energienoden dekken met hernieuwbare bronnen, Didier Reynders slaagt voor zijn examen, de VS en de EU mogen een potje handelsworstelen, en het allernieuwste monetaire wapen is van de Europese Centrale Bank is…. een podcast.

In de EU-bubbel waren in de afgelopen week alle ogen gericht op de nieuwe Europese commissarissen die door het Europees Parlement op de rooster werden gelegd. Maar het belangrijkste nieuws kwam eigenlijk vanuit de krochten van de wetenschappelijke onderzoeksdienst van de Europese Commissie, het Joint Research Centre (JRC).

Hernieuwbaar potentieel EU

De JRC-onderzoekers hebben een nieuwe dataset in elkaar gebokst die alle bestaande en potentiële hernieuwbare-energiebronnen in de Europese Unie in kaart brengt. Daarmee hebben ze dan ook meteen berekend of de EU er voldoende heeft om in alle Europese energiebehoeftes te voorzien. Het antwoord is…. ja, alleen wordt dat hernieuwbare potentieel verre van volledig benut.

Als we 1 procent van het EU-grondgebied bezaaien met zonnepanelen, is dat al voldoende om in de volledige Europese elektriciteitsbehoeftes te voorzien. Voorts zouden 3 procent van het Europese grondgebied voor zonnepanelen en 15 procent voor windenergie genoeg zijn om aan de volledige Europese energiebehoeften tegemoet te komen. Helaas benut geen enkele regio of lidstaat zijn hernieuwbare potentieel ten volle. Zo kan Noord-Europa nog veel meer energie halen uit zonnepaneelparken en Oost-Europa uit biomassa. Werk aan de winkel dus voor de nieuwe Europese commisarissen Frans Timmermans en Kadri Simson.

Reynders geslaagd, Goulard geslagen

Timmermans wordt in de nieuwe Commissie verantwoordelijk voor de European Green Deal, Simson heeft de portefeuille Energie. Beiden doorstonden probleemloos hun kruisverhoor voor het Europees Parlement deze week. De examencarrousel voor de nieuwe leden van de Europese Commissie draaide de hele week. Er was al een eerste verrassing toen de parlementaire commissie voor justitie haar veto stelde tegen de Hongaarse en Roemeense kandidaat-commissarissen vanwege mogelijke financiële belangenconflicten. Ondertussen hebben Roemenië en Hongarije twee vervangers aangewezen.

Woensdag was het de beurt aan Didier Reynders die de portefeuille Justitie kreeg. Reynders fietste moeiteloos door zijn ‘examen’ en is zo goed als zeker van zijn post. De Franse Sylvie Goulard, die met Interne Markt een van de topportefeuilles kreeg, ging het minder voor de wind. Er loopt een fraudeonderzoek naar Goulard over misbruik van Europees geld dat ze in haar mandaat als Europees parlementslid ontvangen heeft. Tijdens haar hoorzitting wist ze het parlement niet te overtuigen van haar onschuld, dus moet ze een tweede vragenronde doorstaan. Goulards tweede zit is deels een afrekening van de sociaal- en christendemocratische fracties van het Europees Parlement met de Franse president Emmanuel Macron. Voor de zomer stuurde die het systeem van spitzenkandidaten in de war door Ursula von der Leyen als compromiskandidaat naar voren te schuiven.

Het zou geen normale week zijn zonder brexit-nieuws. Deze keer kwam de Britse premier Boris Johnson met een nieuw voorstel, waar Commissievoorzitter lauwtjes op reageerde. Ondertussen nemen de lidstaten via Europese Raad samen met het Europees Parlement maatregelen om Europeanen te ondersteunen die door de brexit hun job dreigen te verliezen. Op voorzet van de Commissie willen de Raad en het Parlement het Europees Fonds voor de Aanpassing aan de Globalisering (EFG) opentrekken voor brexit-gerelateerd jobverlies. Het EFG trekt per Europese legislatuur van vijf jaar zo’n 150 miljoen euro uit om werknemers bij te staan die door de globalisering zonder job vallen in grote collectieve ontslagrondes.

Amerikaans-Europees handelsconflict

Commissaris voor Handel Cecilia Malmström reageerde op de beslissing van de Wereldhandelsorganisatie WTO in een zaak rond onrechtmatige subsidies van de EU aan de Franse vliegtuigbouwer Airbus. De Verenigde Staten hebben de EU daarvoor voor het WTO gedaagd. Die besliste woensdag dat de VS voor 7,5 miljard dollar handelssancties tegen de EU mogen nemen. De ironie wil dat de EU een gelijkaardige zaak voor het WTO heeft aangespannen tegen de VS voor staatssubsidies aan Boeing. De WTO doet daar pas binnen enkele maanden een uitspraak over, maar het staat zo goed als vast dat de EU mag terugslaan met handelssancties, mogelijk ter waarde van 12 miljard dollar. Kortom, de VS mogen eerst uithalen, de EU pas binnen enkele maanden maar dan ietsje harder. De vraag is welk effect dat zal hebben op de wereldwijde economische groeivertraging. Malmström was duidelijk: “De EU is bereid tot een eerlijk akkoord te komen, maar als de VS beslissen om de door WTO goedgekeurde maatregelen te nemen, zal dat de EU dwingen net hetzelfde te doen.”

De Europese financiële marktenwaakhond ESMA kwam met een rapport dat bevestigt dat de kosten van actief beheerde beleggingsfondsen al het rendement wegvreten, zoals Trends eerder al berichtte. Over heel de lijn doen actieve fondsen het slechter dan de algemene aandelenmarkt of indexfondsen en ETF’s die de markt gewoon volgen. Het ESMA-onderzoek is deel van het recentste Trends, Risks and Vulnerabilities Report, oftewel doemlectuur voor financieel geïnteresseerden. In datzelfde rijtje, maar dan met een pedagogische insteek, heeft de Europese Centrale Bank haar eerste podcastaflevering gelanceerd. Het onderwerp van de eerste aflevering: Libra, blockchain en cryptomunten. Denkt de ECB er misschien aan om zelf een digitale munt te lanceren? Ze heeft alvast een voorzet van de Bank of England-gouverneur, Mark Carney, gekregen.