Hogere kapitaalbuffers en strenger toezicht moeten nieuwe bankencrisis voorkomen

Wat kunnen we leren uit de val van Credit Suisse en Silicon Valley Bank? Ten eerste dat een bankrun moeilijk te stoppen valt, zeker in tijden dat geld instant en digitaal van de ene naar de andere rekening kan worden overgeschreven. Ten tweede dat een liquiditeitscrisis – de bank heeft onvoldoende middelen om de spaartegoeden uit te keren – bijna altijd begint bij vragen over de solvabiliteit: heeft de bank voldoende kapitaal om verliezen door te slikken?

Silicon Valley Bank meldde op 8 maart dat ze 2 miljard dollar vers kapitaal nodig had. Meteen gingen overal alarmbellen af. Terecht: de bank bleek zware verliezen te lijden op de overheidsobligaties die het gedwongen moest verkopen omdat zijn klanten, hoofdzakelijk techbedrijven, meer dan in het verleden een beroep moesten doen op hun deposito’s. Twee dagen later was de bank failliet. Klanten hadden toen al 40 miljard dollar van de rekeningen gehaald.

Gedwongen huwelijk

Credit Suisse kwam een week later in de problemen toen de grootste aandeelhouder verklaarde dat hij onder geen beding vers geld in de bank zou pompen. Net op een moment dat bleek dat de instelling de 4 miljard Zwitserse frank kapitaal die ze vorig jaar had opgehaald erdoor gejaagd had, en toegaf dat ze ook dit jaar nog altijd verlieslatend zou zijn. Klanten renden naar de uitgang. Een gedwongen huwelijk met sectorgenoot UBS bleek de laatst mogelijke reddingsboei.

Hoe kunnen zulke crisissen worden voorkomen? In de eerste plaats door banken hogere kapitaalbuffers op te leggen. Het lot van een bank is volledig afhankelijk van het vertrouwen dat de klanten hebben in de instelling. Hoe hoger de kapitaalbuffers om potentiële verliezen door te slikken, hoe hoger dat vertrouwen en hoe stabieler de klanten- en depositobasis.

Slecht management

Maar er is ook beter en strenger toezicht nodig. Want aan de basis van solvabiliteitsproblemen ligt doorgaans een slecht en roekeloos management. Bij Silicon Valley Bank werden te veel langetermijnobligaties op korte termijn gefinancierd zonder rekening te houden met een mogelijke renteverhoging. De bank dekte zich niet eens in tegen het renterisico, en dat is onbegrijpelijk.

Bij Credit Suisse is het lijstje aan missers in de voorbije tien jaar te lang om op te sommen. De Zwitserse bank figureerde in een rist schandalen en was betrokken bij de ondergang van het beleggingsfonds Archegos en het financieringsvehikel Greensill Capital. Geen enkele bank kreeg zo veel boetes voor witwaspraktijken, ondersteuning van dubieuze klanten en het niet naleven van regels. Allemaal zaken die ertoe leidden dat de verliezen zich bleven opstapelen en de kapitaalbuffers smolten als sneeuw voor de zon.

Lees ook: