Johan Thijs (CEO KBC Groep): ‘Nu een staatsbon op één jaar uitgeven, zou geen goed schuldbeheer zijn’

KBC-topman Johan Thijs vindt dat de overheid in de huidige rente-omstandigheden op lange termijn moet lenen, want dat is goedkoper.

Binnenkort neemt de Belgische regering een beslissing over de modaliteiten van de staatsbon die in maart gelanceerd wordt. Iedereen vraagt zich af of er nog eens een staatsbon op één jaar met een verlaagde roerende voorheffing van 15 in plaats van 30 procent komt. In augustus 2023 waren dat de gunstige voorwaarden die spaarders massaal deden inschrijven. Daardoor vloeide 22 miljard euro weg bij de banken, waarvan 5,7 miljard bij KBC. Dat kostte de bank in totaal meer dan 200 miljoen euro aan rente-inkomsten.

Lees verder onder de video

Logisch dus dat CEO Johan Thijs daarover vragen kreeg op een persconferentie. Hij wees er allereerst op dat de kortetermijnrente momenteel hoger is dan de langetermijnrente: “Lenen op één jaar zou derhalve duurder zijn voor de overheid. Bovendien is er in de markt een grote appetijt voor langetermijnschulduitgiftes door overheden. Spanje gaf 15 miljard euro aan obligaties uit op een looptijd van tien jaar, en Italië plaatste 90 miljard op dertig jaar. Tegen gunstige voorwaarden.”

Bovendien verwacht KBC dat de ECB dit jaar de rente vijf keer met 0,25 procent zal verlagen. “Tegen eind dit jaar zal de rente 1,25 procent lager staan”, voorspelt Thijs. “Dus waarom niet wachten tot de ECB eraan begint? Dat zou getuigen van goed schuldbeheer.”

Minder geld beschikbaar voor de staatsbon

Maar als er toch een staatsbon op één jaar met een verlaagde roerende voorheffing zou komen, dan zal de opbrengst nooit die van augustus vorig jaar evenaren, denkt Thijs. “Het waren toen vooral vermogende klanten die de staatsbon gekocht hebben. Die klanten hebben in 2023 een groot deel van hun middelen verplaatst van spaar- naar termijnrekeningen en beleggingsfondsen. In totaal is er bij KBC bijna 22 miljard euro extra verankerd in die producten. Dat geld is niet beschikbaar voor de staatsbon. De potentiële outflow voor de bank is dus een pak kleiner.”

Volgens KBC gaat er per miljard euro dat wegvloeit 25 miljoen euro aan rente-inkomsten in rook op. Belgische klanten van KBC hebben 54 miljard euro aan spaardeposito’s uitstaan. Op termijnrekeningen staat er circa 20 miljard euro. Mocht er toch een fiscaalvriendelijke staatsbon op één jaar komen, dan zal KBC ‘gepast commercieel actie ondernemen’, aldus Thijs. Al geeft hij toe dat het niet makkelijk is om je als bank te verdedigen: “De belangrijkste incentive van de staatsbon bij het grote publiek is de verlaagde roerende voorheffing van 15 procent. Daar kunnen wij moeilijk tegen op.”

Vet van de soep

KBC Groep boekte in 2023 een nettowinst van 3,4 miljard euro. De netto renteinkomsten lagen op 5,5 miljard euro, iets hoger dan de bank en analisten hadden verwacht. In het vierde kwartaal was er 677 miljoen euro winst, minder dan in het derde kwartaal en ook in vergelijking met hetzelfde kwartaal van 2022. Hetzelfde beeld bij de rente-inkomsten in het vierde kwartaal: ook die lagen in beide gevallen lichtjes lager.

Het vet lijkt dus wat van de soep. Maar Thijs zegt dat KBC zich goed ingedekt heeft tegen de komende renteverlagingen door de deposito’s te swappen tegen beleggingen in langere looptijden. Daardoor blijft de impact op de rente-inkomsten op korte termijn beperkt. De bank gaat er vanuit dat de rente-inkomsten de volgende drie jaar zelfs nog licht zullen stijgen. Voor 2024 gaat Thijs uit van minimaal 5,3 tot 5,5 miljard euro rente-opbrengsten.

Daar ligt volgens de KBC-baas ook de verklaring voor de forse koersstijging op de beurs: “De analisten zien dat ons hedgingbeleid vruchten afwerpt. Sommige concurrenten zullen heel snel de impact van de rentedalingen voelen, bij ons zal dat met vertraging gebeuren. Daarnaast wordt KBC beloond voor zijn gediversifieerd model. KBC staat voor meer dan rente-inkomsten. De helft van onze groepswinst komt uit verzekeringen en beleggingsproducten.”

Productiviteitswinst via Kate

KBC wil de komende jaren dus meer inkomsten realiseren en de kosten (exclusief inflatie) stabiel houden. Daarvoor zijn geen grote herstructureringen nodig. De productiviteitswinst moet van de digitale assistente Kate komen. “Kate kan nu al twee op de drie vragen van klanten beantwoorden”, zegt Thijs. “Dat willen we opvoeren tot 80 procent. Daardoor worden de call centers ontlast, en krijgen onze medewerkers in de kantoren meer tijd om zich met complexe zaken bezig te houden, zoals advies over kredieten en beleggingen.”

KBC telt in Vlaanderen en Brussel 374 kantoren. Dat is dubbel zo veel als concurrenten, zoals ING België en BNP Paribas Fortis. Volgens Thijs zijn er geen plannen om versneld kantoren te sluiten. “We hebben er vorig jaar misschien één of twee dicht gedaan”, zegt hij. De aandeelhouders krijgen een slotdividend van 3,15 euro bruto uitgekeerd, wat het totaal dividend over 2023 op 4,15 euro brengt.