Veel pralerij, weinig lefgozers

In elke Vlaamse garage een starter of een nieuw Tibotec/Virco? Zijn dromen bedrog? Minister-president Patrick Dewael (VLD) heeft een vervelend document in de handen. Zijn de Vlamingen minder ondernemingsdriftig dan de generatie van Flanders Technology, DIRV, Vlam 21 en, mag het nog worden aangehaald, Lernout & Hauspie?

Michael Hay, hoogleraar ondernemingskunde aan de London Business School, begeleidt, met Sophie Manigart van Vlerick Leuven Gent Management School, een Vlaamse variant van de Global Entrepreneurship Monitor. De GEM brengt wereldwijd knappe profs in ondernemingskunde samen rond het meten van entrepreneurship in 21 landen. De GEM is een concurrent van, maar ook een aanvulling bij het World Competitiveness Report van het World Forum Davos. De opdrachtgever van de Global Entrepreneurship Monitor-Vlaanderen is Patrick Dewael.

Het niveau van het ondernemerschap schommelt per land. Een op de tien mensen overweegt een nieuwe zaak te starten in de VS, één op de zeventig in België en één op de 140 in Vlaanderen. België is een weging van Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Een hoger aantal Belgen dan Vlamingen dat overweegt te starten, beduidt dat Brusselaars en Walen beter scoren. Voor het goede begrip: starten is in de GEM breed opgevat, niet beperkend tot spitstechnologie.

De studie telt eveneens de starters plus de eigenaars van nieuwe firma’s per honderd volwassenen tussen 18 en 64 jaar en vindt dat de zogenaamde TEA-index ( Total Entrepreneurial Activity) 12,5 bedraagt in de VS, 2,2 in België en 1,2 in Vlaanderen (zelfde commentaar als bij de voorgaande cijfers).

De GEM-onderzoekers vragen: “Denkt u dat zich in de volgende zes maanden goede kansen zullen aanbieden om een zaak te starten in het land waar u woont?” Vlaanderen strompelt opnieuw België achterna.

De meeste nieuwe bedrijven worden opgericht door mannen. Ook daar bengelt Vlaanderen (samen met België) aan de staart. In de VS start één vrouw per twee mannen, in België/Vlaanderen één vrouw per vijf mannen. Zo kabbelt het malle verhaal verder.

Wat zeggen de ondernemingsgeboorten voor de economische groei van een land? Voor landen met een gelijkgestemde economische structuur bestaat er een helder verband tussen ondernemerschap en economische groei. De relatie is het sterkst bij de G7-landen (de zeven belangrijkste economieën). De GEM vindt geen landen met een hoog peil aan ondernemerslust en een lage groeigraad. Deze verhouding heeft een kip-en-ei-gehalte. Scherpt een bloeiende economie de lust in het ondernemen aan, of zwepen de lefgozers die bedrijven stichten de economische groei op?

Welke lessen haalt Patrick Dewael uit de GEM? Hopelijk en in de eerste plaats dat ondernemerszin al van in de lagere school moet worden gestimuleerd. De creativiteit krijgt onvoldoende aandacht in de Vlaamse scholen; te veel uren gaan naar feitjes en blokken. Pennenlikkers kweken heeft nare gevolgen.

In de tweede plaats: drijf de vrouwen naar het ondernemen. Onze Eva’s moeten Adams worden. Landen met lagere socialezekerheidskosten tonen betere entrepreneurial cijfers, aldus de GEM. Durft Dewael de splitsing aan van de Belgische sociale zekerheid? Met minder transfermiljarden naar Wallonië ontstaan meer Vlaamse beginners. Logisch.

Frans Crols