Trendsenquête 7% vrouwen in bestuur van beursgenoteerde bedrijven

Vrouwen blijven een kleine minderheid in de raden van bestuur en directiecomités van Belgische bedrijven. Trends zocht naar de redenen en de mogelijke oplossingen voor het onevenwicht.

Als de raden van bestuur en directiecomités representatief waren voor de demografie, zouden er maar 0,86 % meer heren dan dames in mogen zetelen. Maar de balans slaat in 2007 nog duidelijk door in het voordeel van de mannen. Amper 7,32 % van de leden van de raden van bestuur van de bedrijven die noteren in de Bel20 en BelMid zijn vrouwen. Bij de directiecomités is het cijfer zelfs nog lager: 6,11 %. Dat blijkt uit onderzoek van dit blad. Kijken we verder, dan zien we dat dames sneller gekozen worden om te participeren in de raden van bestuur van de BelMid (8,07 %) dan in die van de Bel20 (6,35 %). Bij de directiecomités zien we de omgekeerde trend. Daar scoren de Bel20-bedrijven (7,03 %) beter dan de BelMid (5,60 %).

Wat zijn de redenen en de oplossingen voor het gebrek aan vrouwen in de echte topfuncties? We vroegen het aan enkele specialisten en aan personeelsdirecteurs van slecht scorende firma’s.

Ons kent ons niet

De beursgenoteerde bedrijven op hun plaats zetten, is makkelijk. We moeten de schuld ook bij de vrouwen zelf leggen. Zo merkt ook Rita Aerts, headhunter en partner bij Shikar Group, op. “Om door te groeien naar een toppositie, moet je offers brengen zoals de balans tussen beroeps- en privéleven. Dat willen niet alle vrouwen met potentieel, of ze zijn tevreden met de positie die ze bekleden.” Zakenvrouwen zijn volgens Aerts ook te bescheiden, wat nefast is voor de carrière. Ze profileren zich te weinig omdat ze denken beloond te worden met een promotie wanneer ze goed werk leveren. “Bovendien netwerken vrouwen wel met seksegenoten, maar behoren ze niet tot het old boysnetwerk en komen ze minder op de radar. De rekrutering van bestuurders verloopt voornamelijk via het ons-kent-ons-principe.”

Lutgard Van den Berghe, gedelegeerd bestuurder van het Instituut voor Bestuurders, relativeert de resultaten. “De afwezigheid van vrouwen in de hoogste rangen van het bedrijfsleven is een wereldwijd fenomeen. In familiebedrijven zal je trouwens vaker vrouwelijke bestuurders vinden vanwege het erfenisrecht.” In de bewustmaking van beursgenoteerde ondernemingen vervult de overheid een voorbeeldfunctie, vindt ze. Bij Vlaamse overheidsbedrijven moet een derde van de bestuurders vrouwelijk zijn. Deze regel opleggen aan privébedrijven is volgens haar onmogelijk, omdat aandeelhouders vaak buitenlanders zijn. “De aandeelhouders moeten door reflectie, die door de media in de hand gewerkt wordt, beseffen dat ze zichzelf de eisen kunnen opleggen zoals die van de Vlaamse overheid.” Dat er te weinig vrouwelijke bestuurders zijn, ontkent Van den Berghe met klem.

Geen hot issue

Willen de beursgenoteerde bedrijven dan toch geen dames aan de top? Bij Delhaize doen ze het gebrek aan vrouwelijke bestuurders af als toeval. In juli dit jaar ging Joyce Wilson-Sanford met pensioen en ook Claire Babrowski zetelt niet langer in het bestuur. In Amerika heeft Delhaize een diversiteitprogramma en zijn vrouwen beter vertegenwoordigd in hoge functies. Zo’n programma bestaat niet bij Ackermans & van Haaren, dat ook nul scoort in ons onderzoek. “We werven aan op basis van competentie”, zegt Piet Bevernage, zelf lid van het executief comité. “Vrouwen zullen in de toekomst doorstoten, dat zien we aan hun opleidingsniveau. En het is maar een kwestie van tijd voor een vrouw de familiale aandeelhouders in de raad van bestuur vertegenwoordigt. Ook hier wordt gekozen voor de meest competente persoon.” Bevernage voegt eraan toe dat Ackermans & van Haaren goede ervaringen heeft met vrouwen die aan het hoofd stonden van dochterondernemingen, zoals Mimi Lamote die E5-mode een tijdlang leidde.

“Dit thema is voor ons geen hot issue,” zegt Tony Verlinden, personeelsdirecteur van Colruyt. Dat merk je: nul vrouwen in de raad van bestuur en al evenveel in het directiecomité. “Wij kiezen voor de meest geschikte kandidaat, ongeacht het geslacht. De niet-gekozen kandidaten ervaren positieve discriminatie als echte discriminatie. Wij geloven in een systeem waarbij personeel beloond wordt voor competentie, inzet, houding en ervaring.”

Een heel ander verhaal horen we bij KBC, waar het ontbreken van dames een aandachtspunt is. Bij de recente aanwervingsgolven stromen er voornamelijk jonge vrouwen binnen. Niet door positieve dis- criminatie, maar omdat hun opleidingsniveau gemiddeld hoger ligt. “Het lijnmanagement observeert deze vrouwen, net als de mannen, vanaf het begin van hun carrière om na te gaan wie doorgroeimogelijkheden heeft”, aldus algemeen directeur Guido Poffé. “Daarnaast is het in alle functies mogelijk deeltijds te werken om meer vrouwen in aanmerking te laten komen. Door deze acties is het aantal vrouwen waarvan de directie verwacht dat ze naar het directieniveau kunnen doorstoten, met 10 % gestegen.” (T)

Door Sjoukje Smedts