Tom Van Grieken (Vlaams Belang): ‘Ons economisch programma is niet links’

Een pensioen van 1500 euro na een loopbaan van veertig jaar, een beperkte toegang tot de sociale zekerheid voor nieuwkomers, een verlaging van de personenbelasting, voor vrijhandel maar tegelijk voor een migratiestop. Die verkiezingsbeloftes hebben Vlaams Belang op 26 mei geen windeieren gelegd. Een mix die de klassieke sociaaleconomische tegenstellingen overstijgt, aldus voorzitter Tom Van Grieken.

” U moet niet schrikken van de lege bureaus in het gebouw. Zo goed als al mijn naaste medewerkers zijn tot parlementslid verkozen”, zegt Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken wanneer hij door het partijhoofdkwartier in Brussel loopt. Een maand na de verkiezingsoverwinning leeft de partij nog altijd op een wolk. Met enig plezier kijkt Van Grieken naar de vele analyses van de verkiezingsuitslag. Een van de verklaringen voor de winst van Vlaams Belang zou de opvallende positionering zijn met een rechts migratiebeleid en linkse sociaaleconomische voorstellen, zoals hogere uitkeringen en een pensioen van 1500 euro na een loopbaan van veertig jaar.

“Mensen liggen wakker van de impact van migratie op sociale en economische kwesties”, zegt Tom Van Grieken. “Er zijn twee modellen. Dat van de PS en de sp.a, dat staat voor open grenzen en een open sociale zekerheid. Maar wij kunnen niet het OCMW van de wereld spelen. Het andere model, van de N-VA, staat voor de facto open grenzen met 250.000 niet-Europese migranten die erbij zijn gekomen. Tegelijk wordt bespaard in onze sociale zekerheid en dus op de eigen mensen. Het eerste model is onbetaalbaar, het tweede onaanvaardbaar. Vlaams Belang is van oordeel dat we onze grenzen en onze sociale zekerheid moeten afschermen. We hebben een positie ingenomen die het klassieke links-rechtsdenken overstijgt.”

Is zo’n sociaaleconomisch programma links?

TOM VAN GRIEKEN. “Nee, ons economisch programma is niet links. Volgens een studie van de Universiteit Antwerpen hebben we een centrumrechts economisch programma met een sociale insteek. Ik ben het beu te moeten horen dat rechts per definitie neoliberaal is. Ik was het ook beu dat links een claim had op het sociale thema. Wat is er zo links aan armoede importeren? Links komt op voor hogere lonen en betere arbeidsvoorwaarden, maar heult tegelijk mee met een neoliberaal systeem dat goedkope loonslaven invoert. Die immigratie zet onze lonen onder druk. Vlaams Belang is sociaal en conservatief tegelijk.”

Een pensioen van 1500 euro voor iedereen, stoppen met werken op 65 jaar en een volledige loopbaan van veertig jaar. Dat is toch links?

VAN GRIEKEN. “Dat is vooral rechtvaardig. Vlaams Belang pleit voor een volledige loopbaan van veertig jaar of 66.000 arbeidsuren. Maar we zijn minder vrijgevig dan de socialisten in het toekennen van gelijkgestelde periodes (periodes waarin iemand niet werkt maar die toch worden meegeteld in de gepresteerde jaren, nvdr). Ik vind het rechtvaardig dat iemand van zijn oude dag kan genieten als die veertig jaar heeft gewerkt en enorm veel belastingen heeft betaald. Onze fiscale druk is zo hoog als in de Scandinavische landen, maar we krijgen Griekse pensioenen in de plaats.”

Waarom moet de wettelijke pensioenleeftijd op 65 jaar blijven?

VAN GRIEKEN. “Je kunt de wettelijke pensioenleeftijd op 80 jaar zetten, maar dat heeft geen zin als de effectieve pensioenleeftijd laag blijft. De Vlamingen tussen 25 en 55 jaar zijn zo goed als allemaal aan het werk. Als ze het productiefst zijn, worden ze uitgeperst als een citroen, maar als ze ouder zijn dan 55 jaar, zijn ze niet meer nuttig. Scandinavië laat de mensen langer werken, maar er zijn ook meer periodes waarin ze het wat rustiger aan doen. Ik heb geen probleem met langere loopbanen, maar je moet het kunnen volhouden.”

De berekeningen van het Planbureau leren dat uw voorstellen voor belastingverlagingen en de hoge pensioenen miljarden kosten. Dat kan toch niet zomaar worden gefinancierd door het wegvallen van de transfers van Vlaanderen naar Wallonië, zoals het Vlaams Belang beweert?

VAN GRIEKEN. “Waarom niet? Op Vlaams niveau kosten onze voorstellen 7 miljard euro per jaar, exact het bedrag van de transfers (Vlaams belastinggeld dat naar Wallonië gaat, nvdr) volgens de studie in opdracht van Geert Bourgeois. Wij kiezen voor meer koopkracht voor onze mensen in plaats van de Waalse factuur te betalen.”

De sociale zekerheid kan je toch niet in één dag splitsen?

VAN GRIEKEN. “Dat kan wel, maar het zou niet de meest sympathieke maatregel zijn. Ik denk dat er een overgangsfase kan zijn, maar dat is geen blanco cheque. Vlaanderen heeft al jaren een begroting in evenwicht, Wallonië zegt foert. De kloof blijft enorm. Er zijn 3,8 procent werklozen in Vlaanderen, 10 procent in Wallonië en 16 procent in Brussel. Zij bouwen de staatsschuld op en onderhouden het tekort. De N-VA wou daar in 2014 een einde aan maken. Dat is niet gelukt.”

Wat is de strategie om Wallonië en de PS uit hun tent te lokken?

VAN GRIEKEN. “Mijn scenario is: een Vlaamse regering, maar geen federale. Je gebruikt de communautaire atoombom om eenzijdig bevoegdheden naar je toe te trekken. Altijd strikt de wet volgen, heeft Vlaanderen de voorbije tien jaar niet dichter bij de onafhankelijkheid gebracht.”

Wat doet u met de Belgische staatsschuld?

VAN GRIEKEN. “A rato van 60/40 verdelen. Dat is niet rechtvaardig, want Wallonië is de grootste oorzaak van de schuld. Ik wil niet dat Wallonië in armoede vervalt. Ik ben geen centennationalist. Maar de huidige toestand ergert mij enorm.”

Vlaams Belang wil dat nieuwkomers minder snel toegang krijgen tot de sociale zekerheid. Waarom?

VAN GRIEKEN. “Een ziekteverzekering sluit je niet af als je al ziek bent. Zo creëer je profiteurs. In de privésector begrijpt iedereen dat. Maar in de sociale zekerheid vindt men dat je van de voordelen kunt genieten zonder een bijdrage te hebben geleverd. Wij zijn van oordeel dat je hier acht jaar legaal moet verblijven en drie jaar moet hebben bijgedragen om een volledige toegang tot de sociale zekerheid te krijgen. Vlaams Belang is voor een trapsgewijze toekenning van kindergeld. Sociale woningen moeten we eerst aan Belgen toekennen.”

Bestaat dat in Europa?

VAN GRIEKEN. “In Oostenrijk wordt het kindergeld trapsgewijs toegekend. Er zijn taalvereisten voor bepaalde sociale voordelen. Zo hocus pocus zijn onze voorstellen niet.”

In Denemarken heeft een linkse partij de verkiezingen gewonnen. Ze is voor een sociaal beleid, maar ook voor een strenge migratieaanpak. Wat vindt u daarvan?

VAN GRIEKEN. “De sociaaldemocraten zijn licht achteruitgegaan. De rechtse Deense Volkspartij verloor, maar is het slachtoffer geworden van het goed regeren. Ze heeft een belangrijk deel van haar programma gerealiseerd.”

Vlaanderen is een van de welvarendste regio’s van Europa die aansluit bij de noordelijke zogenaamde Hanzelanden. Maar uw bondgenoten elders in Europa, zoals Marine Le Pen en Matteo Salvini in Italië, behoren tot de Zuid-Europese club die het niet zo nauw neemt met begrotingsregels.

VAN GRIEKEN. “Dat klopt. De zuiderse landen zijn minder gebaat bij een strak monetair beleid. Dat zijn productielanden met lagere lonen die nodig zijn om investeerders aan te trekken. In de noordelijke landen is dat omgekeerd. De Europese muntunie is altijd voor een van de twee Europese flanken slecht.”

Bent u kritisch voor de euro?

VAN GRIEKEN. “Er zit een constructiefout in de euro. Er moet een politieke unie zijn voor er een monetaire unie komt. De Europese elite heeft het omgekeerd gedaan. Ik sluit niet dat er twee muntunies in Europa ontstaan.”

Waar hoort Vlaanderen thuis?

VAN GRIEKEN. “Bij de noordelijke landen, maar zonder arrogant te zijn. Economie is een raar beestje en het kan soms snel bergaf gaan.”

Wat is voor u een rechtvaardige belasting?

VAN GRIEKEN. “Michel Maus (fiscaal expert, nvdr) vroeg mij eens: hoeveel procent van hun loon willen mensen afstaan voor belastingen. Ik dacht 10 procent. Nee, zei hij, 30 tot 40 procent. Maar ze moeten er iets voor terugkrijgen. En dat gebeurt niet. Zeven op de tien leeflonen in Antwerpen gaan naar allochtonen. Er is geen natuurlijk verbond meer tussen wat je betaalt en wie ervan geniet.”

Hoe zijn uw contacten met de ondernemingswereld? Zijn er bedrijfsleiders die u komen zeggen dat ze sympathie hebben voor Vlaams Belang?

VAN GRIEKEN. “Ja. Ze zijn voor Vlaams Belang wegens het migratiestandpunt. Ook onze belastingplannen spreken aan. Wij stellen voor dat mensen minder snel in de hoogste belastingschijven terechtkomen. Ik geloof dat ondernemers even goed op Vlaams Belang stemmen als hun werknemers.”

Vaak wordt gezegd dat Vlaams Belang-kiezers laaggeschoolden zijn.

VAN GRIEKEN. “Ik erger mij daaraan. Daar gaat het niet om. Ik kom uit Schoten. Het verschil in Belang-stemmen tussen de volks- en de villawijken was er 1 procent.”

U bent niet vriendelijk voor bedrijven. U pleit voor hogere lonen.

VAN GRIEKEN. “De Vlaamse werkgeversorganisatie Voka pleit voor 100 euro netto extra per maand. Wij voor 125 euro. België heeft een loonkostenhandicap tegenover de buurlanden. Daar is al een deel van weggewerkt, maar niet genoeg. Ik hoor van werkgevers dat hun eerste bezorgdheid is dat de vacatures niet ingevuld raken.”

Is migratie een antwoord?

VAN GRIEKEN. “Absoluut niet. Dat betekent dat de lusten voor de werkgevers zijn en de lasten voor de samenleving. Wie denkt dat arbeidsmigratie zonder een culturele rugzak komt, vergist zich. Het probleem is dat alles op één hoop wordt gegooid: vluchtelingen, gelukzoekers, arbeidsmigratie,… Sommige dingen klinken hard, maar de waarheid heeft haar rechten. Het grootste migratiekanaal zijn geen vluchtelingen maar gezinshereniging. Die komen naar hier, spreken geen woord Nederlands en zijn vaak niet geïnteresseerd om zich op de arbeidsmarkt aan te bieden.”

Is het Vlaams Belang een protectionistische partij?

VAN GRIEKEN. “Ik ben voor vrijhandel. Het probleem zit elders. De kloof tussen globalisten en nationalisten is groot. Het verbond Somers-Calvo zijn de globalisten: de hoogopgeleide yuppies die er overal hetzelfde uitzien. Zij hebben voordeel bij een wereld zonder grenzen. Ik verzet mij tegen het pact dat zij hebben gesloten met de rechtse neoliberalen die een vrij verkeer van personen en sociale dumping wensen. Die groep is goed 10 procent van de bevolking. Daarnaast heb je een grotere groep mensen die zich vreemden voelen in hun eigen wijk, een werknemer van Ford Genk die zijn baan verliest maar met Europese steun een nieuwe fabriek ziet opengaan in Turkije, een bouwvakker die geen Nederlands kan spreken op zijn bouwwerf. En ja, het gaat ook over de allochtonen van de derde generatie die wel geïntegreerd zijn en niet van het OCMW leven.”

Wat vindt u van de brexit?

VAN GRIEKEN. “Als democraat juich ik de brexit toe, want dat is een zege op het establishment. Als Vlaming ben ik daar sip over omdat het ons veel geld zal kosten als het slecht wordt afgehandeld. Maar wie zijn de smeerlappen in dit verhaal? De slechte verliezers à la Guy Verhofstadt. Zij hebben liever een vechtscheiding en Vlaamse exportbedrijven worden daar het slachtoffer van. Weet u waarom Jean-Claude Juncker en Emmanuel Macron liever hebben dat er veel banen verloren gaan bij een brexit? Ze willen niet dat het lukt. De Londense City zou leeglopen, het pond zou ineenstorten. Ik zie het niet gebeuren.”

De klap kan nog komen, zeker bij een harde brexit.

VAN GRIEKEN. “Ik wil het nog zien. De Britse handel met landen buiten de EU neemt toe. De eurofielen kunnen het belang van een natiestaat niet kaderen.”

U zit in de federale Kamer, niet in het Vlaams Parlement. Is dat niet wat vreemd voor een Vlaams-nationalist?

VAN GRIEKEN. “In de Kamer zijn er meer thema’s, zoals migratie, waarin ik mij kan uitleven, vol Sturm und Drang.

Hoe zit het met de Sturm und Drang in de Vlaamse formatie?

VAN GRIEKEN. “Die is constructief en discreet.”

Bent u niet bang dat Bart De Wever een aantal van uw beleidsvoorstellen zal uitvoeren zonder u?

VAN GRIEKEN. “Dat zou het bewijs zijn dat we invloed hebben. Dat is al jaren het lot van Vlaams Belang. Wat zou u kiezen? Zoals Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten in 2014 het regeerakkoord moeten tekenen en ministers leveren? Dat was een beetje zielig. Ik onderhandel niet voor de galerij. Vlaams Belang heeft vaak de fout gemaakt het normale uit te roepen tot het abnormale. Vroeger deden we vaak een laagtebod. We gaven te snel gedoogsteun. Waarom? Wij zijn een partij als een andere. Hetzelfde geldt voor het bezoek aan de koning. Dat was niet abnormaal. Ik zet gewoon recht wat veertig jaar lang krom was.”