Ondernemers willen snellere daling uitkeringen

Trends ging bij ondernemers na hoe zij aankijken tegen de politieke gebeurtenissen van de voorbije maanden. Een kleine meerderheid heeft kritiek op het Marrakech-pact. De bedrijfsleiders willen ook dat de snellere daling van de uitkeringen er daadwerkelijk komt. En koopkrachtversterkende maatregelen blijven welkom.

Toen de regering-Michel in december vorig jaar over de kop ging, vreesde de Vlaamse ondernemerswereld voor een sociaaleconomische stilstand in de aanloop naar de parlementsverkiezingen van 26 mei. Wat bijvoorbeeld met de in de zomer afgesloten arbeidsdeal? Die bevatte maatregelen die de krapte op de arbeidsmarkt moesten aanpakken. Werkgeversorganisaties riepen de politieke partijen op in lopende zaken een aantal dossiers door het parlement te jagen. De bezorgdheid bij de ondernemers was voor Trends een reden om via een enquête na te gaan hoe ze aankijken tegen de regeringscrisis van 2018 en wat ze verwachten van een regering in lopende zaken.

76 procent van de ondernemers vindt het een slechte zaak dat de regering-Michel niet tot het einde van haar legislatuur is gegaan. Over de reden van de val van Michel I, de steun van de Belgische regering voor het VN-migratiepact, oordeelt de bedrijfswereld verdeeld. 48 procent van de ondernemers vindt het tekenen van dat Marrakech-pact een goede zaak. Maar er zijn grote regionale verschillen. 76,6 procent van de Franstalige bedrijfsleiders vindt dat premier Charles Michel gelijk had. In Vlaanderen is dat slechts 35 procent.

“De bezorgdheid om dat pact was veel groter bij de publieke opinie dan gedacht”, zegt Peter De Roover, fractieleider van de N-VA in de Kamer. “Veel bedrijfsleiders hebben bij ons ook hun bezorgdheid geuit over de voortzetting van het sociaaleconomische beleid na de val van de regering.”

Wachten op de arbeidsdeal

Uiteindelijk ging een minderheidsregering met liberalen en CD&V in lopende zaken. De vorige zomer afgesproken arbeidsdeal blijft een discussiepunt. Over de versnelde degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen zijn de ondernemers en bedrijfsleiders duidelijk: 65 procent wil dat er voor de verkiezingen een meerderheid wordt gevonden in de Kamer voor die maatregel. De meerderheid is wel groter aan Vlaamse dan aan Franstalige kant (69% vs. 58%).

“De N-VA heeft na Nieuwjaar direct duidelijk gemaakt dat ze constructief wil samenwerken om in de Kamer een aantal sociaaleconomische maatregelen van de regering-Michel I goed te keuren. Dat geldt ook voor de arbeidsdeal”, zegt Peter De Roover. “De meeste onderdelen zijn al goedgekeurd, zoals het wegwerken van de pensioenval. Daarbij worden mensen die gewerkt hebben financieel benadeeld ten opzichte van wie van een uitkering heeft geleefd. Maar de snellere degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen blijft uit. Verschillende oppositiepartijen zullen alle mogelijke vertragingsmanoeuvers gebruiken om dat tegen te houden. Bovendien blijft het nog altijd wachten op een concreet voorstel van minister van Werk Kris Peeters (CD&V). Collega Jan Spooren heeft dan maar zelf een voorstel ingediend waarbij de uitkeringen in de eerste drie maanden van de werkloosheid stijgen van 65 naar 70 procent en waarbij ook het plafond wordt opgetrokken van 1736 naar 1870 euro. Na twee jaar zou een werkloze uitkomen op een minimumuitkering. Maar CD&V reageert zeer negatief op dat voorstel.”

Egbert Lachaert, Kamerlid voor Open Vld, zit op dezelfde lijn als de N-VA: “Samen met de N-VA hebben we geprobeerd druk te zetten om dat deel van de arbeidsdeal uitgevoerd te krijgen. Jammer genoeg bleken er diverse interpretaties van degressiviteit te bestaan. Kris Peeters deed een voorstel aan de premier, dat wij zelfs niet te zien hebben gekregen. Naar verluidt omdat de inhoud niet aanvaardbaar is voor Open Vld. N-VA deed een voorstel via het parlement, maar die tekst is onaanvaardbaar voor CD&V. Ik denk dat van dat dossier niets meer in huis komt. Het is ook van belang dat andere maatregelen worden uitgevoerd, zoals de versnelde inschrijving bij de VDAB na ontslag en de verhoging van de SWT-leeftijd (het vroegere brugpensioen, nvdr) bij een herstructurering.”

Servais Verherstraeten, fractieleider van CD&V, verdedigt zijn partij: “Het voorstel van Kris Peeters is eind november aan de premier doorgegeven. Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten verklaarde onlangs dat ze die mogelijkheid niet meer is genegen, maar in haar verkiezingsprogramma een beperking van de uitkeringen in de tijd zal ivoeren. Ons voorstel over de degressiviteit ligt nochtans klaar.”

Links heeft geen zin om te depanneren. Meryame Kitir, fractieleider van de sp.a in de Kamer: “Vandaag loopt al de helft van de werkzoekenden risico op armoede. Met een snellere degressiviteit zou dat nog erger worden. Zo help je die mensen niet aan een baan.”

Lagere btw op elektriciteit

Partijen als de sp.a maken wel een opening voor extra koopkrachtmaatregelen. Kitir: “Een daling van de btw op elektriciteit naar 6 procent is voor ons vanzelfsprekend, omdat het een basisgoed is. Toch werd dat wetsvoorstel deze week verworpen Ook hebben we een wetsvoorstel om de strenger geworden de loonwet terug te schroeven, waardoor de sociale partners zouden kunnen onderhandelen over een hogere loonnorm dan de belachelijk lage 0,8 procent die op tafel ligt.”

Uit de Trends-enquête blijkt dat 66 procent van de respondenten vindt dat de regering in lopende zaken nog koopkrachtversterkende maatregelen moet nemen. Bijna 70 procent wil lagere lasten op arbeid. 55 procent wil een daling van de btw op elektriciteit. 20 procent wil hogere lonen.

“Lagere lasten op arbeid blijven verantwoord, maar met een regering in lopende zaken is er geen ruimte voor algemene lastenverlagingen”, zegt Verherstraeten. “Een daling van de btw op elektriciteit slaat een put in onze openbare financiën en zal zuinig energiegebruik niet aanmoedigen.”

Ten slotte wil 61 procent van de Vlaamse respondenten dat de Kamer artikels ter herziening van de grondwet vastlegt zodat de volgende regering een staatshervorming kan doorvoeren. Slechts 24 procent van de Franstalige ondernemers is daarvoor gewonnen. “Dat verbaast me niet”, zegt De Roover. “Vlaamse ondernemers botsen op de ingewikkelde Belgische structuren en dat beperkt hun groei.” Maar afgezien van een voorzichtige houding van CD&V is daar bij de andere partijen geen interesse voor.