Het faillissement van First Republic Bank: zorgwekkend of geruststellend?

Wat zijn de implicaties van het faillissement van de regionale First Republic Bank, het op een na grootste in de Amerikaanse geschiedenis?

Toen de filialen van First Republic Bank, de nieuwste regionale kredietverlener die bezweek onder de stijgende Amerikaanse rente, op 1 mei opengingen, deden ze dat als filialen van JPMorgan Chase. De bankgigant heeft de noodlijdende Californische kredietverstrekker overgenomen tijdens een veiling die de toezichthouder Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) in het weekend had georganiseerd. JPMorgan zal alle circa 100 miljard dollar aan deposito’s van First Republic overnemen; verliezen op de residentiële en de commerciële leningen van de bank zullen met de FDIC worden gedeeld.

Vluchtende depositohouders

First Republic begon er kwetsbaar uit te zien na de ineenstorting van Silicon Valley Bank (SVB) in maart. Beide banken hadden veel depositohouders die niet door de federale depositoverzekering gedekt waren, en die dus geneigd zijn om te vluchten.

Velen deden dat ook: de depositobasis van First Republic stortte in het eerste kwartaal in, van 176 miljard dollar eind 2022 tot 104 miljard dollar eind maart 2023.

De bank greep naar dure kortetermijnleningen, deels via de noodfaciliteiten van de Federal Reserve, om het gat te dichten. Leningen die zij had afgesloten toen de rente laag was, zijn in waarde gedaald, waardoor er zorgen ontstonden over de solvabiliteit van de bank.

Kortom, First Republic werd geconfronteerd met een extremere versie van het probleem van andere kredietverstrekkers. De snel stijgende rente heeft de Amerikaanse banken aan beide zijden van de balans getroffen. Hun activa, in de vorm van leningen en obligaties, zijn door de hoge rente minder waard geworden. Hun passiva, in de vorm van deposito’s, kunnen steeds minder concurreren met zeer liquide en veilige Amerikaanse geldmarktfondsen, die rendementen van bijna 5 procent bieden.

Twee redenen voor geruststelling

De overname biedt twee punten van geruststelling voor de rest van het Amerikaanse banksysteem. Het eerste is dat de overname niet uit de lucht komt vallen. De koers van First Republic daalde met 89 procent tussen 8 en 20 maart, de periode van acute paniek na de val van SVB. Sindsdien staat haar naam bovenaan op de lijst van kredietverstrekkers waarover beleggers zich zorgen maken. Toen het aandeel opnieuw begon te crashen, nadat het op 24 april een somber kwartaalresultaat had bekendgemaakt, bleven de aandelen van andere Amerikaanse banken onverstoorbaar, wat hoop bood dat de ellende niet besmettelijk zal zijn.

Het tweede punt van geruststelling is dat er een verkoop is geregeld. Het suggereert dat grote banken nog steeds mogelijkheden zien in de overname van de activa van hun worstelende collega’s. De overname kan ook een stap zijn naar een gezondere sector. Amerika telt ongeveer 4.700 banken en andere spaarinstellingen; enige consolidatie zou niet misstaan. In dit geval lijkt het erop dat, om een deal rond te krijgen, de regel werd genegeerd dat banken met meer dan 10 procent van de nationale deposito’s geen andere kredietverstrekkers mogen kopen. Die regel zou immers verhinderd hebben dat JP Morgan de aankoop mocht doen.

Lees hieronder verder

Wantrouwen

Maar een dergelijke geruststelling geldt voor de banksector als geheel – niet voor bedrijven in vergelijkbare posities. De eerste poging om First Republic overeind te houden kwam in maart, toen verschillende grote banken, waaronder JPMorgan, aankondigden 30 miljard dollar bij de instelling te zullen deponeren.

Blijkbaar was die motie van vertrouwen onvoldoende om beleggers en depositohouders gerust te stellen. Ondanks hun veerkracht in de laatste week van april staan de Amerikaanse regionale bankaandelen 30 procent lager dan twee maanden geleden en zijn ze helemaal nog niet hersteld van de ineenstorting van SVB. De aantrekkelijke rendementen op kortlopende staatsobligaties van geldmarktfondsen zullen voor druk blijven zorgen.

Verliezen

Ondertussen schat de FDIC dat haar depositoverzekeringsfonds ongeveer 13 miljard dollar zal moeten betalen om de deal mogelijk te maken, boven op de 20 miljard dollar die ze verloor na de ondergang van SVB en de 2,5 miljard dollar toen Signature Bank ten onder ging.

Samen zijn de verliezen goed voor meer dan een kwart van de 128 miljard dollar die het depositofonds eind 2022 bezat. Als het fonds uitgeput raakt, kunnen banken gedwongen worden bij te springen om het aan te vullen.

De vraag is nu hoe andere middelgrote banken reageren op de druk van de stijgende rente en wat de omvang van de economische schade zal zijn. PacWest Bancorp, een andere regionale kredietverstrekker met een gehavende aandelenkoers, kondigde onlangs aan dat het de verkoop van activa onderzoekt als reactie op de uitstroom van deposito’s.

Tan Kai Xian van het onderzoeksbureau Gavekal heeft opgemerkt dat meer verkoop van activa door kleinere banken minder nieuwe leningen betekent, en conservatievere kredietvoorwaarden: “Die zichzelf versterkende cyclus zal waarschijnlijk niet snel worden doorbroken.”

De bankenturbulentie in Amerika is nog niet ten einde.

Lees ook