Is een Tuymans een prima belegging (of nu al veel te duur)?

Deze week staat de boekenrubriek integraal in het teken van de kunst. We geven exquise kunstboeken cadeau (zie volgende pagina). Eerst gaan we na of beleggen in kunst de moeite loont.

Bert Bakker & Johan Bosch van Rosenthal, Onschatbare waarde – Over het kopen en verkopen van kunst en antiek. Business Contact, 192 blz., 27,50 euro.

Medio mei 2005 ging het schilderij Sculpture van de Antwerpse artiest Luc Tuymans voor 1,16 miljoen euro onder de hamer in New York. Moet u nu dringend een doek van de wereldwijd fel gegeerde Vlaming kopen wanneer u op zoek bent naar kunst als belegging? We zochten het antwoord in Onschatbare waarde, een boek dat beleggers en andere geïnteresseerden wegwijs maakt in de complexe en lang niet altijd erg transparante wereld van de kunst- en antiekhandel. Geen wereldje voor naïevelingen, maar evenmin voor beleggers die tuk zijn op snel gewin, zo maken financieel journalist Bert Bakker en kunstadviseur Johan Bosch van Rosenthal duidelijk.

Het auteursduo waarschuwt onder meer voor de erg risicovolle markt van de hedendaagse kunst. Sommige werken zullen buitengewoon in waarde stijgen. Stelt u zich maar eens voor dat u nu al een werk koopt van een artiest die zich later ontpopt als de eenentwintigste-eeuwse evenknie van Vincent van Gogh. Vele kunstenaars zullen evenwel totaal uit de belangstelling verdwijnen. De waarde van hun werk kan zelfs tot nul kelderen. Hedendaagse kunst kopen als belegging staat dan ook gelijk met aandelen kopen in sectoren met een hoog risicoprofiel. En al noemen de auteurs hem dan al niet als voorbeeld, dat risico geldt ook voor Tuymans. Met werk dat vandaag al hoge prijzen haalt, is het sowieso moeilijk om nog grote winsten binnen te rijven. Topstukken blijken doorgaans niet de beste beleggingen.

Dat betekent nog niet dat we Luc Tuymans moeten negeren. Zijn werk beantwoordt immers perfect aan de kenmerken die volgens Bert Bakker en Johan Bosch van Rosenthal een kunstwerk een zeldzaam hoge waarde meegeven. Het gaat vooral om de erkende invloed van een bepaald werk of een kunstenaar, het vernieuwende, de aankoop door prestigieuze musea en gerenommeerde verzamelaars, de handel door machtige galeriehouders en de waardering van een ware kunstpaus. Van Tuymans beweren kunstkeizers dat hij de schilderkunst opnieuw relevant gemaakt heeft, hij geniet de steun van de machtige New Yorkse galeriehouder David Zwirner, hij kreeg al een solotentoonstelling in Tate Modern in Londen, het Museum of Modern Art (MoMa) in New York bezit al verschillende schilderijen van hem en kunstpaus Jan Hoet heeft zijn appreciatie getoond. Kortom, Tuymans is beslist méér dan een eendagsvlieg.

Zoals het nuchtere Nederlanders betaamt, manen Bakker en Bosch uiteindelijk aan om de basisregel van het wijs beleggen toe te passen: spreiden. Laat u niet verleiden door één artiest, één stroming, één regio. Of koopt u alleen kunst om de kunst zelf (of om uw status te beklemtonen)?

Luc De Decker