Europees Parlement keurt ambitieuze AI-wet goed, maar wat staat erin?

De nieuwe Europese wet met regels voor artificiële intelligentie (AI) is dinsdag goedgekeurd door de bevoegde commissies van het Europees Parlement. Eerder zetten de EU-lidstaten al het licht op groen voor de ‘AI Act’.

Met de wet wordt het eerste juridisch kader voor het gebruik van artificiële intelligentie ter wereld opgetuigd. Enerzijds wil Europa de innovatie in de sector stimuleren en zichzelf aan de kop van het peloton zetten bij de ontwikkeling van AI-toepassingen, anderzijds waakt het erover dat de grondrechten en de veiligheid van zijn burgers worden beschermd.

Eind 2023 vonden de onderhandelaars van het Europees Parlement en de lidstaten een akkoord over de AI Act. De twee parlementaire commissies die de wet formeel moesten goedkeuren, de commissies Interne Markt en Burgerlijke Vrijheden, hebben dat nu met een ruime meerderheid gedaan. Eenenzeventig leden stemden voor, acht stemden tegen en zeven onthielden zich.

Binnenkort moet ook de plenaire vergadering zich nog over de wet uitspreken, maar op basis van het resultaat van de stemming van dinsdag worden daar geen problemen verwacht.

De goedkeuring op het niveau van de lidstaten had meer voeten in de aarde. Omdat grote landen als Frankrijk en Duitsland zich bezorgd toonden dat de regels te streng zouden zijn en Europese ontwikkelaars met een concurrentienadeel zouden worden opgezadeld, werden even voor een blokkeringsminderheid gevreesd. Maar het Belgische voorzitterschap van de Raad kon die bekommernissen wegmasseren, waardoor de tekst unaniem en ongehavend goedgekeurd raakte.

Risicoprofielen

Het uitgangspunt van de wet is dat AI-systemen ingedeeld worden op basis van hun risicoprofiel. Toepassingen met een ‘onaanvaardbaar’ risico worden verboden. Het gaat dan bijvoorbeeld om ‘social scoring’ zoals dat in China bestaat en het willekeurig schrapen van afbeeldingen van gezichten om databanken aan te leggen. Het Europees Parlement drong ook aan op een totaalverbod op biometrische identificatie, maar tijdens de onderhandelingen konden de lidstaten toch een aantal uitzonderingen in de wacht slepen.

Twee jaar na de definitieve goedkeuring zal de wet automatisch in heel de EU van toepassing zijn. Verboden praktijken zullen al zes maanden na de goedkeuring in de ban gedaan worden.

Lees ook: