DOTCOMBEDRIJVEN

Wie verdween, wie floreert?

Peter van Dijk & Erik-Jan Gelink, Gekte. com. Contact, 288 blz., 19,90 euro.

Ook de sleutel tot een uitvinding met een immens hoog commercieel potentieel kan verdwijnen bij de dood van de uitvinder. Zo’n tragedie vond plaats in Nederland. In maart 1999 gaf elektrotechnicus Jan Sloot een demonstratie bij het concern Philips met een klein kastje dat ongelooflijke hoeveelheden beeld en geluid kon opslaan. Het Sloot Digital Coding System kon een opgeslagen film twee miljoen keer verkleinen. Dat betekende dat je alle ooit opgenomen films kwijt kon op één cd. Het technisch vernuft werd ook voorgesteld aan de Amerikaanse durfkapitalist Tom Perkins, die heel wat dotcoms in Silicon Valley het nodige zaaigeld bezorgd heeft. Prompt voorspelde Perkins de Nederlander dat hij de rijkste man van de wereld kon worden. Maar op 11 juli 1999 kreeg Sloot een fatale hartaanval. Hij nam de code mee zijn graf in.

“Weg miljarden,” concluderen Peter van Dijk (voormalig directeur bij krantenuitgever PCM) en Erik-Jan Gelink (zelfstandig interim-manager) laconiek in Gekte.com. Ze inventariseren wat de internetbedrijvigheid de afgelopen tien jaar gebracht heeft in Nederland en wie er rijk en arm van geworden is. Een bonte stoet van pioniers, gelukzoekers, durfkapitalisten, miljonairs, slachtoffers, professoren, profiteurs en adviseurs passeren de revue.

De Sloot-tragedie kan nog een staart krijgen. Journalist Eric Smit van het Nederlandse maandblad Quote, een magazine dat wel eens vaker businessaffaires met een reukje bovenspit, bereidt een boek voor over de relatie van Roel Pieper en de onfortuinlijke uitvinder. Pieper maakte kennis met de uitvinding, toen Sloot ze voorstelde bij Philips, waar Pieper in die tijd getipt werd als opvolger van topman Cor Boonstra. In plaats van Sloots uitvinding braaf bij Philips te introduceren, zou Pieper zichzelf aangeboden hebben als directeur en aandeelhouder van het bedrijf dat het codeersysteem moest commercialiseren. Pieper ontkent die aantijgingen.

In België geraakte Pieper bekend als een van de tenoren die spraaktechnologiewonder Lernout & Hauspie uit de draaikolk van brakke financiële stromingen zou redden. Dat Belgische zijstapje vindt in Gekte.com niet eens een plaats in het turbulente cv van de flamboyante manager-durfkapitalist-professor, die eind mei 2003 een moordaanslag overleefde door iemand die hem wilde treffen – niet als persoon, maar als uithangbord van geld en kapitalisme. De leemte van de affaire Lernout & Hauspie in het boek doet nog sterker uitkijken naar een gelijkaardig werk over de voorlopige Vlaamse of Belgische dotcomgeschiedenis. Wie voelt zich geroepen?

Luc De Decker