DE NIEUWE HOLDING EUROPA

De telefoon, de telex, de fax rinkelden en zoemden onafgebroken tijdens een etmaal in de achterkamer zijn huiskantoor van Vlaanderens creatiefste financier. André Leysen sprak zijn contacten en ervaring aan, en hop de Holding Europa stond op papier. Met geld van Nederlandse, Duitse en Zweedse concerns zou Generale Maatschappij na de aanval van Carlo De Benedetti herboren worden tot de eerste Europese financiële groep, onder aanvoering van André Leysen. Vandaag is deze mislukte episode uit de overnamestrijd om Generale Maatschappij financiële folklore.

De versterking van Almanij-Kredietbank met participaties van Cobepa en Gevaert én de reële gesprekken en strategieberaadslagingen rond de positie van Cera, Unico en Rabobank ten aanzien van de Vlaamse financiële groep zijn een reïncarnatie van de Holding Europa. Almanij-Kredietbank onderneemt deze strategie van verbreding en verdieping vanuit haar voorspoed. De groep heeft de luxe om te expanderen in een eigen tempo.

Almanij-Kredietbank wordt de eerste Europese SuperRegional. Wie de typologie van deze nieuwsoortige Amerikaanse banken bekijkt, ontdekt de gelijklopendheid van hun achtergrond met deze van de eerste Vlaamse bankgroep. De gesprekken van de leiding van Almanij met onder meer de bestuursvoorzitter van Rabobank (zie Trends, 22 mei, blz. 11) passen in de ruk naar een SuperRegional. De Amerikaanse SuperRegionals groeiden op buiten de money centers (New York, Chicago, Los Angeles…) en koppelden door stapsgewijze overnames voornamelijk in hun eigen kerngebied of in aanleunende regio’s de traditie van een lokaal verwortelde bank, met de geur van haar cultureel-politieke gemeenschap in de kleren, aan een productenwaaier evenwaardig aan deze van money center banks als Chase Manhattan, JP Morgan, Bankers Trust.

In de jaren tachtig en negentig beleefde de Amerikaanse bankwereld een revolutie. Het aantal banken kromp, fusies en acquisities namen een prominente plaats in. First Union, NationsBank, Banc One, KeyCorp, Norwest, CoreStates, Wachovia, SunTrust Banks concurreren nu met de money center banks. De SuperRegionals hebben economies of scaleand scope verworven. Enkele SuperRegionals halen vandaag het balanstotaal van money center banks. In onvertaalbaar Amerikaans zeggen de insiders : their aim is to outlocal the nationals and outnational the locals.

De situatie in de jaren tachtig en negentig over de oceaan is de situatie in Europa van de jaren negentig en het eerste decennium van de 21ste eeuw. De Europese Muntunie en de euro beïnvloeden de Europese money center banks in Londen, Parijs, Frankfurt, Amsterdam, Zürich : ABN-Amro, ING, NatWest, Swiss Banking Corporation, Deutsche Bank, Crédit Lyonnais. Banken die gisteren reeds minder vandaag regionaal waren, metamorfoseren tot Europese SuperRegionals. Zonder bombarie is Almanij-Kredietbank een pionier.

De Vlaamse bankgroep zwelt : door overnames in haar deelstaat ( Bank van Roeselare, Spaarkrediet) ; door penetratie in het zuiden van Nederland ( Kredietbank Nederland), het noorden van Duitsland ( Kredietbank-Bankverein AG) en de westflank van Europa ( Irish Intercontinental Banking Group) ; door het kopen van posities in Midden-Europa ( Bank Hana in Tsjechië, Kredyt Bank in Polen). Na deze regionale expansie is de logica dat de productenwaaier zal versmallen. Niet automatisch en mechanistisch over de hele lijn, maar per onderdeel van de bank. Belgische banken bieden alles aan. De trend is expanderen per specialiteit, in een niche.

Bovenstaande ontwikkeling is geen futurisme. Nieuwe tijden zijn aangebroken voor de Belgische banken. Het verschil tussen een ter beurze genoteerde bank (KB) en een coöperatieve bank (Cera) verwasemt. Wie zou in ’92 hebben kunnen denken dat de boerenbank een totaal tegengesteld huis als Indosuez België zou opslorpen ? Indosuez is een ijdele bank, een Franse haute banque. Indosuez België heeft een moeder met een cliënteel tussen de volkse niches van de spaarbanken Argenta, Eural en KB met zijn publiek van kleine ondernemers. KB en Cera staan qua cultuur en klanten nauwer bij mekaar dan Cera en Indosuez. KB en Cera hebben voor 30 % gelijklopende aandeelhouders. Via Unico en zo weer naar Rabobank liggen lijntjes. Men kan zich verwachten aan een vingeroefening met Cera in de nabije toekomst en een brug naar Rabobank als finale.

De actie, de donderslagen, de perscommuniqués, de verrassingen van de jongste uren bevestigen openbaar een omslag in de macht bij de banken in België. Men weet het, maar het publiek niet. De Vlamingen controleren de banken van dit land. Zes van de zeven grote banken worden geleid door Vlamingen. Op de Belgische Vereniging der Banken wordt voor 95 % Nederlands gesproken. Bij de Belgische vertegenwoordigers op de jaarvergaderingen van IMF, Wereldbank en de EBRD zijn Vlamingen in de meerderheid. Deze interne toestand is op 23 mei veruitwendigd. Als Albert Frère en zijn resem tussenholdings vallen, dan is ook deze emancipatiebeweging rond. Lieven Gevaert mag tevreden zijn. De Holding Europa ontstaat opnieuw en hij groeit in deze Europese deelstaat.

FRANS CROLS