‘De limieten van extra regels en heffingen zijn bereikt’

Patrick Claerhout
Patrick Claerhout redacteur bij Trends

Leen Van den Neste nam een jaar geleden het roer over bij VDK Spaarbank. Groei en expansie staan centraal in haar strategisch plan. Toch is het nog even wachten op de opening van een kantoor in Antwerpen.

Commercieel en financieel heeft VDK Spaarbank een goed jaar achter de rug. De spaartegoeden stegen met 7 procent tot 2,6 miljard euro. Op de spaarboekjes was er zelfs een aangroei met 14 procent. De kredietproductie van VDK bereikte recordniveaus. De kredietomloop steeg met 17,5 procent tot 1,15 miljard euro, waarvan meer dan 900 miljoen euro woonkredieten. In een paar jaar is de kredietverstrekking door VDK bijna verdubbeld.

U was een hele tijd financieel directeur van de holding Arco, voor u op 1 april 2012 de CEO van VDK Spaarbank werd. Hoe was uw eerste jaar als bankier?

LEEN VAN DEN NESTE. “Boeiend. De omgevingsfactoren waren niet zo gunstig. De gebeurtenissen in Italië en Cyprus tonen dat de eurocrisis bij het minste weer kan opflakkeren. Het bleef onrustig op de markten. Ook economisch was het een moeilijk jaar en het ziet er voor 2013 niet veel beter uit. De lage rente is voor bankiers een hele uitdaging omdat de vlakke rentecurve een grote impact heeft op de basisinkomsten. In die context ben ik tevreden met de resultaten van VDK Spaarbank. Maar we kunnen absoluut niet op onze lauweren rusten.”

In welke mate heeft de lage rente het resultaat beïnvloed?

VAN DEN NESTE. “Het renteresultaat stond onder druk. Maar door meerwaardes op onze obligatieportefeuille komt het bankproduct toch 3 procent hoger uit op 65,2 miljoen euro. De bedrijfskosten bleven nagenoeg stabiel. We moesten niet zo veel afschrijven als in 2011, toen we onder andere Griekenland doorslikten, en komen uit op 15,4 miljoen euro winst, 29 procent meer dan in 2011. Bovendien zit in de post ‘waardecorrecties’ (4,8 miljoen euro) een dotatie van 3 miljoen euro aan het fonds voor algemene bankrisico’s, wat de facto een interne reserve is. We dikken ons spaarpotje aan met het oog op de lage rentestand. Zolang die situatie aanhoudt, blijft de omgeving uitdagend.”

U bent veel actiever als kredietverstrekker dan vroeger. Hoe komt dat?

VAN DEN NESTE. “Vroeger waren wij een echte spaarbank die de spaarmiddelen van de klanten belegde. Nu willen wij de klanten een volledig productgamma aanbieden. De voorbije jaren konden we ons marktaandeel in woonkredieten gevoelig verhogen. Onze effectenportefeuille is geleidelijk afgebouwd tot 1,6 miljard euro. We denken nu een goede mix van effecten en kredieten te hebben.

“We willen ook inzetten op bedrijfskredieten. Bedrijven krijgen moeilijker leningen, we denken dat VDK hier een rol kan spelen. We zijn altijd vooral een kredietverstrekker geweest voor particulieren, zelfstandigen en kleine kmo’s. Maar we willen ons ook profileren op de markt van de scholen, ziekenhuizen en grotere ondernemingen, vooral in onze regio. De eerste resultaten zijn bemoedigend.”

Vorig jaar verklaarde u dat u weer werk wilde maken van regionale expansie. Hoe is het daarmee gesteld?

VAN DEN NESTE. “Eind vorig jaar hebben we kantoren geopend in Zottegem en Ninove, begin dit jaar een in Denderbelle en binnenkort is Beernem aan de beurt. Daarmee zitten we op een groeiritme van drie tot vier openingen per jaar en dat willen we de komende jaren aanhouden. We hadden graag Antwerpen opgestart, maar dat is nog niet gelukt. Het duurt wat langer omdat we onze tijd genomen hebben om een goede kantoorhouder te vinden, iemand die past bij onze waarden en bedrijfsfilosofie. Nu zit alles in de pijplijn. Tegen de zomer moet het zover zijn. Expansie is strategisch belangrijk voor VDK om een groter draagvlak te creëren.”

Veel kleinere banken klagen over de toenemende druk van regulering en compliance (naleving regels en voorschriften). Er moet aan steeds meer normen voldaan worden en er komt steeds meer administratieve rompslomp bij kijken.

VAN DEN NESTE. “Het is absoluut niet gemakkelijk. In een kleine organisatie als VDK kom je altijd bij hetzelfde kleine ploegje van mensen terecht. Wij hebben één groot voordeel: in tegenstelling tot de grootbanken bieden wij een beperkt aantal eenvoudige producten aan. Toch wordt er steeds meer geëist. Zo is er nu de verplichting om een voltijdse compliance officer in huis te hebben.”

Worden er te veel regels opgelegd?

VAN DEN NESTE. “Ik ben niet tegen regulering, maar ik vind dat we stilaan de limieten bereikt hebben. De banksector heeft de voorbije jaren heel wat over zich heen gekregen. Vorig jaar was er nog de roerende voorheffing van 21 + 4 procent, die amper een paar maanden later omgezet werd in 25 procent. We mogen nog maximaal zes spaarrekeningen aanbieden, de regels voor de getrouwheidspremie zijn veranderd… Telkens moet ik wel een nieuw renteberekeningsprogramma laten schrijven. Ik zie niet altijd de toegevoegde waarde van de aangepaste regels, niet voor de klant en niet voor de bank. Als het er alleen maar toe leidt dat ik mijn informaticaploeg aan het werk moet zetten en de kosten de hoogte injaag, dan pas ik.

“De overheid zou zich de vraag moeten stellen welke banken ze wil. Ik geloof sterk in het Belgische, gediversifieerde model. Er zijn grote en middelgrote spelers, elk met hun eigenheid en model. Ik vind dat die verscheidenheid een waarde heeft.”

Is VDK niet te klein?

VAN DEN NESTE. “Banken als VDK doen het verre van slecht. We werken met een kleine, gedreven ploeg, korte lijnen, met een fijnmazig kantorennet om dicht bij de klanten te staan. En de aandeelhouders bieden ons de mogelijkheid een groot deel van de winst te reserveren, waardoor we de toekomstige groei zelf kunnen financieren. VDK heeft nu al een solvabiliteitsratio van 17,35 procent conform Bazel III. Daarmee zitten we ver boven de opgelegde normen. Dat betekent dat we geen geld opzij moeten zetten voor de versterking van de kapitaalbasis. We zijn niet beursgenoteerd, we hebben aandeelhouders met een langetermijnvisie, we kunnen inzetten op groei. Op lange termijn werpt dat vruchten af.”

Hoe ziet u de relatie met Belfius evolueren?

VAN DEN NESTE. “VDK werkt commercieel-operationeel samen met Belfius. Wij verkopen bijvoorbeeld producten van Belfius Insurance. Dat loop zeer goed, tot ieders tevredenheid. Daarnaast bezit de staatsbank 18 procent van het kapitaal van VDK en een bestuurszitje. Ook daar niets dan lof. Belfius heeft zich altijd opgesteld als een constructieve, creatieve en goede aandeelhouder en bestuurder. Men heeft nooit iets gepusht tegen onze filosofie in. Ik zie dan ook geen reden om iets aan de relatie met Belfius te wijzigen.”

Wat met de winstbewijzen van Belfius Insurance die u bezit?

VAN DEN NESTE. “Het gaat om peanuts. Vorig jaar hebben we geen dividend gekregen, en de vijf jaar daarvoor telkens tussen 5000 en 12.000 euro. Zoals gezegd commercialiseren wij bepaalde producten van Belfius Verzekeringen. In het verleden werd dat niet volledig op commissiebasis vergoed, maar met een winstdeelname. We praten nu met Belfius om de vergoeding volledig om te zetten in een commissiesysteem. Een van de komende weken zal dat rond zijn. We zijn allebei vragende partij.”

PATRICK CLAERHOUT

“Belfius heeft zich altijd opgesteld als een constructieve, creatieve en goede aandeelhouder en bestuurder”

“Expansie is strategisch belangrijk voor VDK om een groter draagvlak te creëren”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content