Che(c)k Lap Kok

Kunnen de flaters van Chek Lap Kok in de toekomst vermeden worden? Een overheidsrapport geeft geen uitsluitsel.

De opening van wat aangekondigd was als ‘s werelds modernste en duurste luchthaven liep uit op een catastrofe. Op en onmiddellijk na 6 juli 1998 raakten zo’n 10.000 stuks bagage niet tijdig op vluchten of ze gingen verloren, cargovrachten bleven dagen aan de grond, passagiersvluchten liepen vertragingen op. En ten slotte botste er een jumbo tegen een luchtslurf omdat het computergestuurde geleidingssysteem van Chek Lap Kok niet functioneerde.

De affaire betekende niet alleen gezichtsverlies voor de Chinese overheid, maar kwam eveneens neer op een meer dan serieuze financiële kater. Alles bij elkaar zou de chaos aan de luchthaven afgerond 18 miljard Belgische frank hebben gekost. Het rapport van een officieel onderzoeksteam dat nu is ingediend, bestrijdt dat cijfer niet eens. Het zoekt veeleer naar de oorzaken van het falen. Het onderzoeksteam identificeerde 42 verschillende problemen waarbij een hoge mate van nalatigheid, te weinig communicatie en persoonlijke ruzies een cruciale rol speelden.

De commissie bevestigt de bedenkingen die buitenlandse experts vlak na de desastreuze opening al opperden: de ramp was nooit gebeurd, indien de opening van de luchthaven met enkele maanden was uitgesteld.

Waarom ging Chek Lap Kok dan open? Het feestje viel samen met de eerste verjaardag van de teruggave van Hongkong aan de Chinezen en op het programma stond onder andere een officieel bezoek van de Chinese president Jiang Zemin. Toch ontkent het rapport dat er enige politieke druk zou geweest zijn om ondanks alle waarschuwingen vast te houden aan de voorziene openingsdatum.

Het document gaat bijvoorbeeld wel in op de verantwoordelijkheid van chief executive Hank Towsend, die eind vorig jaar opstapte en zijn contract niet wilde verlengen. Die zou de lokale overheid hebben voorgelogen over onder andere de betrouwbaarheid van het systeem voor vluchtinformatie. Dit lijkt veeleer spijkers op laag water zoeken. De leden van het onderzoeksteam riepen 56 getuigen op en analyseerden zo’n 800 schriftelijke verslagen. In luchtvaartkringen werd naar hun bevindingen uitgekeken omdat men uit de analyse lessen zou kunnen trekken voor de toekomst.

Maar met een algemeen besluit dat alles te wijten was aan een opeenstapeling van fouten, vergissingen en een samenloop van omstandigheden, komen de experts niet ver. Evenmin met de vaststelling dat de managers zo druk aan het werk waren, dat ze zich geen tijd gunden om de zaken even vanop afstand te bekijken. De overheidscommissie beval overigens ook geen sancties aan tegen de managers of kaderleden van de luchthaven.

Marc Vrijens