BOEK & CD

Historisch ?

Is de uitvoering van een muziekstuk op historische instrumenten “beter” ? Voer voor musicologen en… een kwestie van smaak.

De uitvoering van “oude” meesters en daar wordt Debussy nu ook al bij gerekend op historische instrumenten, is gegroeid in de tweede helft van deze eeuw en kan nog steeds (!) als een modeverschijnsel beschouwd worden. Een uitgebreide analyse zou ons te ver leiden, maar we willen u erop attent maken dat de gebruikte instrumenten vaak kopieën zijn en dus allesbehalve autentiek historisch.

“De echte dingen kunnen alleen bankiers nog betalen”, vertelt ons een muzikant. Bovendien is de dynamiek of de draagkracht van die instrumenten niet meer geschikt voor onze moderne oversized koncertzalen. Dat neemt niet weg dat in onze tijd zeer hoogstaande uitvoeringen gebracht worden op (al of niet echte) historische instrumenten : met als argument dat het in de tijd van de komponist ongeveer zo geklonken moet hebben. Mensen als Nikolaus Harnoncourt, John Elliot Gardiner, Andreas Staier, ons eigen La Petite Bande en ook Jos Van Immerseel verzetten bergen werk om muziek in een historische kontekst met specifiek instrumentarium te laten klinken. Lovenswaardig is dat en zeer genietbaar (met een goede hifi ook bij u thuis), maar het is niet verboden Bach te vertolken op een moderne piano. Volgens Mendelssohn klonk dat trouwens veel beter.

Eén van de mijlpalen van Harnoncourts indrukwekkende diskografie is ongetwijfeld zijn versie van Fidelio, de enige opera van Beethoven, samen met het Arnold Schoenberg Chor en het Chamber Orchestra of Europe. Dankzij de vrij beperkte bezetting in tegenstelling tot toestanden à la Karl Böhm en de Staatskapelle Dresden, in illo tempore toch ook niet bepaald een exuberant gezelschap wordt een intieme sfeer gecreëerd.

Deze “hymne aan de echtelijke trouw” heeft duidelijk een beethoveniaans karakter. Het gebruik van historische instrumenten valt niet meteen op en ook dat is een pluim op de hoed van Harnoncourt. Zijn filozofie is een middel en geen doel. Met de grote bescheidenheid die hem siert, verklaart Harnoncourt zich nauwelijks bekwaam een “perfekte” Fidelio te brengen. “Het beethoveniaans mysterie is als het ware ondoorgrondelijk. “

MILO DERDEYN

Ludwig van Beethoven, Fidelio – Arnold Schoenberg Chor, Chamber Orchestra of Europe o.l.v. Nikolaus Harnoncourt (Teldec/Warner).

TRIOMF

Utopia Triumphans is als het ware een muzikaal portret van de renaissance een tijd waarin veel dromen werkelijkheid werden door het Huelgas Ensemble onder leiding van Paul Van Nevel. Muziek van Johannes Ockeghem, Giovanni Gabrieli, Pierre de Manchicourt, Josquin Desprez e.a. Een juweel van een plaat. (Sony)

LIVE FOR JAPAN

Van A Label With a Philosophy mag je “aparte” produkties verwachten en daarin stelt Digi Classics niet teleur. Live for Japan was een benefietkoncert dat op 27 maart jl. gegeven werd door het Flanders Clarinet Quartet, het Walter Boeykens Clarinet Choir en het Japanse Kansai Clarinet Ensemble om het leed van de bevolking van het door een aardbeving getroffen Kobe enigszins te verzachten. Solisten zijn Jan Guns en Walter Boeykens himself in muziek van Brahms, Gershwin e.a. (DCC/Coda)

HOMMAGE

Dedicated to Connie is een hommage van het Modern Jazz Quartet aan hun overleden drummer Connie Kay. Een dubbel-cd met de opname van het live-koncert in Ljubljana annno 1959. Pianist John Lewis is ervan overtuigd dat dit de absolute top was van het MJQ. De swing en de inspiratie zijn inderdaad van het allerbeste uit die tijd. Een probaat geneesmiddel voor elk moment van spleen. (Atlantic/Warner Music)

SPIRIT

Een raadsel waarom saxofonist Joshua Redman (te gast in het PSK in Brussel op 24 oktober) anno 1995 nog met een produkt uitpakt dat hoorbaar AAD is. De dubbel-cd is weliswaar een live-opname, maar de toestellen nodig voor een DDD-opname passen tegenwoordig in een volwassen aktentas. So why ? Spirit of the Moment is overigens wél een fantastische jazz-belevenis. (Warner Music)

VERVE

Liefhebbers van jazz een genre dat (o.a. bij Radio 3) véél te weinig aan bod komt worden één keer per jaar extra verwend. De prachtige nieuwe Verve katalogus is uit en gratis te verkrijgen in de betere platenzaak en bij Polygram-Jazz. Tel : (02)775.81.40.