Belgische meubelsector zwaar bedreigd

De Belgische hout- en meubelsector heeft een goed 2004 achter de rug. Toch blijft deze sector onder zware concurrentiedruk staan. De federatie Febelhout trekt de kaart van kwaliteit en innovatie.

De Belgische hout- en meubelsector boerde in 2004 niet slecht. De branche was goed voor een omzet van 5,65 miljard euro. Dat is een toename van 3,2 % tegenover 2003. “Vorig jaar moesten we echt wel slechte resultaten voorleggen. Dat jaar daalde de omzet van de sector met 4,7 %,” aldus Guy Van Steertegem, directeur-generaal van de federatie Febelhout.

De betere resultaten betekenen echter niet dat de bedrijven in de sector op hun lauweren kunnen rusten. Een aantal recente marktevoluties hebben de sector zeer kwetsbaar gemaakt. Zo blijft de zwakke dollar de sector parten spelen. Van Steertegem: “In het verleden hebben we grote inspanningen gedaan om onze export buiten Europa te verhogen. Maar door de sterke euro is die opnieuw gedaald, zodat 87 % van onze export weer binnen de Europese Unie blijft. Het grootste probleem zit echter aan de importzijde. Via de grootdistributie worden we overspoeld door goedkope producten. Onze import uit China is het voorbije jaar met een derde gestegen.”

Van Steertegem glimlacht wanneer we argumenteren dat België met zijn hoge productiviteit zijn marktpositie toch moet kunnen behouden. “Met een omzet per werknemer van 211.000 euro scoren we inderdaad sterk,” zegt hij. “Maar die hoge productiviteit is een gevolg van de verhoogde loonkosten. De meest arbeidsintensieve bedrijven sluiten de deuren, zodat het gemiddelde op sectorniveau stijgt. Moet de productiviteit nog verder omhoog om concurrentieel te blijven, dan gaat dat nogmaals ten koste van de werkgelegenheid.”

De concurrentiepositie van de meubel- en houtindustrie blijft volgens hem ook de komende jaren een groot probleem. En de neuzen van vakbonden en werkgevers staan niet allemaal in dezelfde richting. De sectorale onderhandelingen werden onlangs opgeschort, omdat het zeer moeilijk blijkt tot een akkoord te komen over de loonevolutie. “In het verleden maakten wij nochtans evenwichtige akkoorden met onze syndicale partners,” zegt Van Steertegem. “Het is vreemd dat het vandaag moeilijker gaat, nu we twee zwakkere jaren achter de rug hebben. De onderhandelingen zijn zeker nog niet afgesprongen, maar we hebben tot 6 april een afkoelingsperiode ingevoerd. Al die factoren doen ons de vraag stellen of de houtsector nog een toekomst heeft in België.”

Febelhout liet daarom eind 2004, begin 2005 een onderzoek uitvoeren naar de leefbaarheid van onze hout- en meubelsector. Het onderzoek werd uitgevoerd door Idea Consult. Idea Consult schetst drie toekomstscenario’s. De eerste twee hebben het over een prijzenslag en het opvoeren van de productiviteit. Van die aanpak wil Van Steertegem echter af: “We moeten de knop omdraaien, weg van de prijsconcurrentie. We kiezen voor het derde scenario: concurreren op kwaliteit. Er moet meer werk worden gemaakt van innovatie. We denken daarbij aan het opzetten van innovatielabs en het afstemmen van productontwikkeling op trends op de consumentenmarkt. Dat is in het verleden te weinig gebeurd. We denken ook aan acties om talent aan te trekken. Het houtonderwijs zit nog altijd met een imagoprobleem. Daar moeten we komaf mee maken.”

A.M.