Marc Dillen (Embuild): ‘Hogere renovatiekosten duwen gezinnen in de huurmarkt’
De factuur voor een dikwijls wettelijk verplichte renovatie is door de gestegen materiaalprijzen stevig opgelopen. De hogere kosten duwen gezinnen in de huurmarkt, voorspelt Marc Dillen van de bouwfederatie Embuild. Ook de gestegen rente heeft dat effect.
“Nogal wat bezoekers zullen op Batibouw geconfronteerd worden met de sterk gestegen kosten voor de renovatie”, zegt Marc Dillen, directeur-generaal van de beroepsorganisatie Embuild Vlaanderen. “Zij kunnen er niet omheen, want de Vlaamse overheid verplicht energieverslindende woningen vijf jaar na de aankoop energiezuiniger te maken. Door de gestegen energie- en materiaalkosten is dat veel duurder geworden. Als de overheid niet ingrijpt, zullen heel wat gezinnen gedwongen worden in een huurhuis te wonen. En die huurmarkt staat al onder druk door te weinig kwaliteitsvol aanbod. Het effect van de hoge renovatiekosten zal dus doordruppelen naar de lagere inkomens, die het nog moeilijker krijgen een deftige woning te vinden.”
De cijfers spreken voor zich. Vandaag zijn de kosten van het bouwmateriaal de helft hoger dan voor de uitbraak van de pandemie. Ter illustratie: 42 procent van de verkochte huizen en 12 procent van de appartementen kreeg in 2021 een EPC-certificaat E of F. Om die een C-label te bezorgen kost dat volgens Embuild gemiddeld 30.000 euro. Tegen 2050 wil de Vlaamse overheid dat elke woning een A-label heeft. De kostprijs, startend van een F-label, bedraagt momenteel 82.500 euro.
Einde oververhitting
De voorbije maanden is de prijs van aluminium, staal en hout wel weer wat gedaald. “Maar geen sprake van dat de prijzen weer ooit het niveau van voor covid bereiken”, voorspelt Niko Demeester, de CEO van de nationale bouwfederatie Embuild. “De factuur om te bouwen is definitief toegenomen. Het goede nieuws is dat de levertijd van bouwmateriaal weer een normaal niveau bereikt. Wie vandaag zijn dak wil renoveren, mag rekenen op een wachttijd van vier weken. Een jaar geleden was dat nog een utopie door de tanende aanvoer van bouwmaterialen. De oververhitting van de bouwmarkt is dus achter de rug, en dat is een goede zaak.”
“Het tekort aan zonnepanelen en ander materiaal is minder schrijnend geworden”, signaleert ook Dillen. Toch hebben heel wat bouwbedrijven het moeilijk om de opdrachten uit te voeren. “Het tekort aan personeel maakt dat bouwbedrijven erg voorzichtig zijn om nieuwe werken te aanvaarden. Eén op de drie vacatures geraakt niet opgevuld. Ook hebben ze nood aan ander personeel dan vroeger, toen bouwen er in essentie op neerkwam dat men stenen op elkaar stapelde. Wie een renovatie wil uitvoeren heeft nood aan technisch onderlegde specialisten die kunnen berekenen hoe ze warmtepompen en andere energiesystemen in een woning kunnen integreren. Er worden echter véél te weinig mensen opgeleid in technische beroepen om de vraag op te vangen.”
Naast de hogere bouwkosten werd het financieel ook moeilijker voor de gezinnen om een hypothecaire lening af te betalen. Professor Johan Albrecht (UGent, Itinera) berekende op vraag van Embuild dat meer dan 10 procent van de gezinnen door de rentestijging van vorig jaar niet meer in staat zijn de lening af te betalen voor de aankoop van een appartement tegen de mediaanprijs van de markt (240.000 euro). Vandaag kan 39 procent van de gezinnen die wooneenheden tegen een rente van 3,5 procent afbetalen.
Toen de rente nog 1,5 procent bedroeg, kon 52 procent van de gezinnen dat. “13 procent van de gezinnen zal worden gedwongen hun weg te zoeken op de huurmarkt, terwijl ze zich vroeger wel een woning konden aanschaffen”, aldus Albrecht, die ook berekende dat 10 procent van de huurders in betalingsproblemen komt door de gestegen huurprijzen.
Dillen betreurt dat banken steeds meer eigen middelen vereisen bij het toestaan van een hypothecaire lening. “Ik begrijp wel dat ze voorzichtig zijn”, erkent hij. “Ze weten dat voor de aankoop van vier op de tien huizen de potentiële klant een hoge factuur moet betalen om ze energiezuinig te maken. Daarom stellen we voor dat de Vlaamse regering met achtergestelde leningen zou tussenbeide komen om de hypothecaire afbetaling te milderen om zo het middensegment van de woningmarkt te ondersteunen.”
Embuild stelt voor om de verlaagde btw voor de sloop en de heropbouw van 6 procent ter verlengen. Demeester: “Een bestaande woning afbreken en een nieuw gebouw neerzetten is dikwijls efficiënter en energiezuiniger dan renoveren. De verlaagde btw was een goede manier om ook particulieren hiertoe aan te sporen. Wat me wel verbaast zijn de plannen van minister van Financiën van Vincent Van Peteghem (cd&v) om de btw voor renovaties op te trekken naar 9 procent. Zo help je de vergroening van ons woningarsenaal echt niet verder.”’
Lees ook:
Batibouw 2023
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier