Wijn van de toekomst

Zowel wijnbouwers als wijndrinkers zoeken almaar vaker koelere gebieden op. We zijn de vettige, overvolle en alcoholische wijnen van de warme klimaten terecht meer dan beu. Een van de regio’s die opvalt in Europa is het Spaanse Galicië, tot nu toe vooral bekend voor zijn witte wijnen. De toekomst ligt echter in rood. y

De meeste mensen stellen zich Spanje voor als een land waar de zon 365 dagen per jaar schijnt. Voor een groot deel van het land is dat ook zo. Maar in het noorden – en vooral dan het noordwesten – in Galicië, gelden andere wetten.

Galicië, de regio die vlak boven Portugal ligt, is de groene oase van Spanje. Het klimaat wordt er bepaald door de Atlantische Oceaan en er is hier geen golfstroom om het zeewater op te warmen. Het regent vaak in Galicië, maar de regio ligt toch zuidelijk genoeg om in de zomer voldoende warm te zijn voor de wijnbouw.

Het resultaat is een groene regio waar ze van oudsher witte wijn verbouwen. De meeste herkomstbenamingen zijn vrij jong, de oudste dateert van halverwege de jaren vijftig van vorige eeuw. Deze herkomstbenamingen zijn, van west naar oost, Rias Baixas, Ribeiro, Ribeira Sacra, Monterrei, Valdeorras en Bierzo.

Regio met pioniers

De bekendste wijnen tot nog toe zijn zonder twijfel de witte wijnen van Rias Baixas. De belangrijkste druivensoort hier is de albariño, die frisse, wat rieslingachtige wijnen produceert van in pergolavorm gesnoeide wijngaarden. Daarna volgt Bierzo, dat meer naar het oosten ligt, tegen Castilla y León. Hier voornamelijk vrij zachte rode wijnen op basis van de lichte menciadruif. Kleinere en veel minder bekende regio’s zijn Ribeiro en Monterrei, waar ze zowel wit als rood maken.

Hoewel in al deze gebieden een tiental druivensoorten wordt verbouwd, zijn er twee die boven alle andere uitschieten. Mencia en godello zijn namen die we in de nabije toekomst nog vaak zullen tegenkomen en die zeer goed inspelen op de nieuwe trend van zuiverder, frisse wijnen.

De witte druivensoort godello is in de meeste regio’s van Galicië aanwezig, maar brengt in één gebied – of beter gezegd bij één uitstekende producent – fantastische wijn voort. Rafael Palacios is er de goeroe van. Het gelijknamige domein ligt in de herkomstbenaming Valdeorras en maakt twee wijnen op basis van de godellodruif: ‘Louro’ en ‘As Sortes’ – die laatste is op dit moment de beste Spaanse witte. Fris maar voldoende vol, duidelijk zijn Spaanse herkomst illustrerend. Maar met een ongelofelijke, zelden geziene lengte. Aroma’s van citrusfruit en iets dat aan ananas doet denken. Maar ook vollere aroma’s van amandel en zeer lichte honing. Alle elementen in de wijn – aroma’s, zuren, alcohol, houtopvoeding – zijn perfect met elkaar versmolten. De finale is bijzonder lang en fris. Ik had dit in Spanje nog nooit geproefd.

Rafael Palacios, die uit een rijk wijnbouwersgeslacht uit Rioja stamt, is een pionier. Net als zijn broer Álvaro trouwens, een van de voortrekkers in Priorato. Hij startte zijn domein pas in 2004, maar was twee jaar eerder al op zoek naar de beste wijngaarden in de beste vallei van het gebied. Hij kocht percelen met oude godellostokken aan waarin de meeste andere producenten niet geïnteresseerd waren. Toen niet, maar nu wel. De naam Palacios zorgt in Spanje voor veel navolging. De manier van werken in de wijngaard door Palacios wordt stilaan helemaal geko-pieerd: een complete ban van herbiciden en een strenge, regelmatige bodembewerking om de grond losser te maken en er weer microbiologisch leven in te brengen.

Wonderkind

Naast Rafael Palacios is er nóg een figuur die in Spanje furore maakt: het wonderkind Raul Pérez. Deze dertiger is oenoloog en flying wine maker in het noorden van Spanje. Afkomstig van een wijnbouwersfamilie in de herkomstbenaming Bierzo zet Pérez zijn zinnen op de tot nu toe onontgonnen herkomstbenaming Ribeira Sacra. Deze regio lijkt wel een kruising tussen de Douro- en de Moezelvallei: steile rotshellingen langs de rivier de Sil, wijnbouw in terrasvorm. Wie door de regio rijdt of wandelt, voelt de geschiedenis zinderen. Veel wijngaarden zijn verlaten, maar de vorm van de terrassen – sommige gaan terug tot de Romeinen – is door de bomen heen nog zichtbaar.

Ribeira Sacra is mencialand en dus vooral gespecialiseerd in rode wijn. De druivensoort wordt vaak in verband gebracht met cabernet franc omdat ze dezelfde lichte wijnen voortbrengt met dezelfde wat vegetale structuur. Er is echter geen enkel wetenschappelijk bewijs dat de twee variëteiten aan elkaar verwant zijn. De wijnen hebben trouwens ook een kruidige, wat rubberachtige toets die aan syrah uit de noordelijke Rhône doet denken.

Terwijl de meeste producenten in de Spaanse ‘traditie’ van de jaren negentig nog zweren bij geconcentreerde monsterwijnen, gaat Raul Pérez resoluut voor verfijning. Hij neemt graag Bourgogne als voorbeeld en gebruikt de traditionele manier van vinificeren voor zowel de witte als de rode wijnen. Daarbij maakt Pérez gebruik van houten vaten in plaats van inox: de gisting gebeurt in hout, wat de wijnen verfijnder en complexer maakt.

Naast experimentele wijnen van ries-ling, muscat, gewürztraminer en petit verdot, proefden wij bij hem een hele reeks fantastische mencia’s – soms waande ik mij zelfs in Bourgogne. De rode wijnen van Pérez hebben allemaal een verfijnde structuur die aan uitstekende pinot noir doet denken.

Het is daarin dat de toekomst ligt. Het zijn naar alle waarschijnlijkheid deze wijnen die Ribeira Sacra in de komende jaren tot dé streek van Spanje zullen maken. Als de overheid mee wil tenminste. (T)

DE WIJNEN VAN RAFAEL PALACIOS EN RAUL PéREZ ZIJN VERKRIJGBAAR BIJ LA BUENA VIDA. PRIJZEN VAN 30 EURO VOOR DE ‘AS SORTES’ VAN RAFAEL PALACIOS TOT 43 EURO VOOR DE TOPWIJNEN VAN RAUL PéREZ (‘EL PECADO’ IS DE TOPPER IN RIBEIRA SACRA), WWW.LABUENAVIDA.BE

Door Filip Verheyden