VAARWEL, SECTOR

WELKOM, NICHES.

“Vergeleken met KMO’s, kunnen grote ondernemingen gemakkelijker arbeid omzetten in kapitaal, vandaar hun sterkere rentabiliteitscijfers. Daarom ook dat de grote ondernemingen elk jaar een grotere stijging van de toegevoegde waarde per personeelslid boeken dan de KMO’s.” (Zie tabel “Toegevoegde Waarde & Loonkosten” hierbij.) Dat zegt Herman Daems, professor aan de KU-Leuven en huidig kabinetschef van Vlaams minister van Economie Eric Van Rompuy, als hij de studie van professor Hubert Ooghe en Joeri Goethals (zie hoofdtekst) onder ogen krijgt. “Komt daarbij dat de loonkosten elk jaar behalve in ’94 sterker stegen dan de toegevoegde waarde, zowel bij de KMO’s als de grote ondernemingen.” (Zie tabel : Toegevoegde Waarde & Loonkosten).

Uit de studie bleek dat de rentabiliteit van het eigen vermogen na belastingen ónder het rendement van staatsobligaties lag. Om prestaties van bedrijven met enerzijds veel en anderzijds weinig eigen vermogen onderling te vergelijken, gebruik je volgens Daems beter rendement van het totaal geïnvesteerd vermogen of Return on Assets (ROA). Dat is de samentelling van winst of verlies en intresten, gedeeld door totaal kapitaal. Zo berekende Daems dat de ROA van het doorsneebedrijf in elke Belgische sector in ’92 rond de 10 % schommelde. Dat is wel een cijfer vóór vennootschapsbelasting, en dus niet direkt vergelijkbaar met het rendement van overheidsobligaties.

Het sectorbeleid heeft afgedaan. Dat is Daems’ voornaamste besluit bij de studie. “Behoren tot een bepaalde sector is geen garantie meer voor een goed of slecht resultaat,” zegt Daems. “De spreiding van de nettorentabiliteit in elke bedrijfstak de afstand tussen Q1 en Q3 in de tabellen is zeer wijd. Overigens lijden meer dan 25 % van de bedrijven in de chemie, steeds aanzien als een winner, al jaren verlies. (zie Q1 in tabel) Een kwart van de ondernemingen in de textiel en kleding (zie Q3 in tabel), vaak gebrandmerkt als een sector zonder toekomst, haalt sedert jaren een dubbel zo hoog rendement als de mediaan in de chemie.”

Niet langer de sector, maar de keuze van je strategie maakt het verschil, volgens Daems : “Kies voor radicale vernieuwing via integratie van nieuwe technologieën, of via partnerships met nieuwe bedrijven. Een voorbeeld : Barco en de weefgetouwproducenten ontwikkelden samen een technologie om de dikte van de spindraad te meten.”

Daarnaast moeten we voortdurend niches zoeken. “Een textielbedrijf moet geen serieprodukten maken voor de massamarkt, maar specialiseren in kledij gedragen in operatiekamers van ziekenhuizen bijvoorbeeld”, zegt Daems. “In elk geval, spreken in termen van ekonomische sectoren heeft geen zin meer.”

HERMAN DAEMS (KU-LEUVEN) Niet de sector, maar de keuze van je strategie maakt het verschil.