“Eindejaarspremies zijn een automatisme”

Eindejaarspremies zijn geen incentive meer voor het personeel. Zo klinkt het in koor bij de hr-managers. Zegt Leon Vliegen, hr-manager bij Borealis Polymers: “Een eindejaarspremie is een automatisme geworden. Het is dus eigenlijk geen systeem meer om mensen op een specifieke manier te belonen, ook al omdat de fiscale druk erop zeer hoog is. Aparte bonussen met een link naar de prestatie genieten vandaag een voorkeur. Op het einde van het jaar kan je de prestaties van je medewerkers ook gemakkelijk meten. Wij kennen ook een extra bonus toe aan de hele groep. Dat hebben we een paar jaar geleden gedaan. En dat gaat niet enkel over een financiële incentive. Samen met het team op stap gaan is ook een optie.”

Minder belang hechten aan eindejaarspremies en ze vervangen door fiscaal vriendelijke cafetariaregelingen of extra stortingen in de aanvullende pensioenen zijn in de ogen van hr-managers interessante pistes, maar eigenlijk “geeft de werknemer er de voorkeur aan om bonussen te vervangen door extra vakantiedagen. Het Generatie- pact wil stappen in die richting zetten en we merken dat bedrijven dat steeds interessanter vinden. Ook werknemers zelf zijn er enthousiast over.”

“De eindejaarspremie is niet langer een instrument voor het hr-beleid,” sluit Filip Saelens, advocaat bij Loyens, zich daarbij aan. “Dat geldt wel voor andere bonussen die op het einde van jaar worden toegekend. Hier dreigt soms verwarring te ontstaan. De klassieke eindejaarspremie wordt sectoraal afgesproken op het niveau van de paritaire comités. Andere boni worden specifiek gekoppeld aan een bepaalde prestatie. En omdat variabele beloningssystemen in de lift zitten, bestaat daar steeds meer vraag naar. Hier bevindt zich wel een addertje onder het gras. Het probleem van de non-discriminatie komt hier om de hoek kijken. Een bedrijf doet er goed aan vast te leggen wat het precies gaat belonen en wie daarvoor in aanmerking komt. Indien het absenteïsme bijvoorbeeld op een jaar tijd fors gedaald is, kan je dat belonen. Maar geef je dan een bonus aan een bepaalde afdeling? Of beloon je het voltallige personeel? Dat moet duidelijk worden vastgelegd.”

Volgens Nico Reynders, head of competency & reward management bij Hudson De Witte & Morel, hebben weknemers pas echt aandacht voor een eindejaarspremie wanneer ze van job veranderen en plots tot de vaststelling komen dat ze er geen meer krijgen: “Die premie is zo veralgemeend geworden, dat men er zich geen vragen meer bij stelt. Als motivator worden inderdaad andere bonussen gebruikt, maar die worden niet altijd op het einde van het kalenderjaar uitbetaald. Bedrijven nemen het fiscaal jaar als referentie en dat kan dus ook eind juni of september zijn. Bonussen at random toekennen in de loop van het jaar is wel zeer zeldzaam.”