“Activering is belangrijker dan de stok”

Langer werken is onvermijdelijk. Beseffen bedrijven dat de bevolking op de werkvloer gaat veranderen?

CANTILLON: “Dat is een belangrijk aandachtspunt. De krapte op de arbeidsmarkt zal zich zeer snel acuut laten voelen, maar bedrijven zijn zich daar maar gedeeltelijk van bewust. Oudere werknemers worden nu nog in groten getale gedumpt. Goedkoop en gemakkelijk, maar ze kunnen die piste niet lang meer bewandelen. Het veronderstelt een andere bedrijfscultuur en de voorbereiding daarop is niet eenvoudig.

De jongeren zijn onvoldoende voorbereid om op de arbeidsmarkt te komen en laaggeschoolden moeten de mogelijkheid krijgen om zich op te werken. Vroeger gebeurde dat op de arbeidsvloer. In een flexibele arbeidsmarkt wordt dat moeilijker. Op korte termijn ontstaat een enorme behoefte aan onderwijsprogramma’s. Onze bedrijven doen nog te weinig aan on the job training en levenslang leren. Hier moet ook gedacht worden aan versterkte samenwerking tussen de arbeidsmarkt en het hoger onderwijs.”

Voor de laagste lonen zijn sociale bijdragen onbestaande. Het loonkosten-argument speelt hier niet. Wat is daar het probleem?

CANTILLON: “De arbeidsomstandigheden en de relatie werk-privé. Zeker voor vrouwen met kinderen is het niet eenvoudig. Vrouwen die in een stelsel van dienstencheques werken, hebben daarvoor vaak een vaste job opgegeven. In een dienstenchequesysteem is kinderopvang gemakkelijk te organiseren, wat in een klassiek bedrijf niet zo simpel is. Men denkt daar nog in termen van nine to five.”

U hebt in het verleden onderzoek verricht naar werkloosheidsvallen. Zijn die nog sterk?

CANTILLON: “Bij deeltijds werkenden bestaan die zeker nog. Nu, de financiële vallen zijn in België kleiner dan in de Scandinavische landen die toch geroemd worden voor hun lage werkloosheid. De focus op die financiële vallen moet voort aangevuld worden met aandacht voor activering, bijscholing en levenslang leren. Je kunt gerust leven met een financiële werkloosheidsval als er een goed systeem van opvolging en controle van werklozen bestaat.”

Met daaraan gekoppeld een degressiviteit van de uitkeringen?

CANTILLON: “Activering is belangrijker dan de stok. We moeten werken aan een goed systeem van opvolging en training. Als je de uitkeringen aanpakt dan is dat een garantie voor grote discussies en wordt aan taboes geraakt. Is het de moeite om daarop je kruit te verschieten?”