Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: plots vrezen de Franstaligen een Vlaams complot Vlaanderen wordt de grootste aandeelhouder van Brussels Airport. De nieuwe CEO van Proximus is een Vlaming. De Senaat, die een reflectiekamer tussen de gemeenschappen is, wordt afgeschaft. Volgens Franstalige politici en sommige media is dat geen toeval: daar zit een Vlaams-nationalistische agenda achter, gestuurd door N-VA. Dat is kort door de bocht.
Opinie Opinie De balans: smeken om geld is een Brusselse traditie De uittredende Brusselse regering stuurde een bedelbrief naar de Europese Commissie met het verzoek geld vrij te maken voor de renovatie van het Schumanplein. Premier Bart De Wever (N-VA) is daar niet over te spreken. Het is niet de eerste keer dat Brussel met de pet rondgaat, al valt dat kort voor een verwachte ratingverlaging van het gewest zeer slecht.
Opinie Opinie De balans: loonoverleg is een relict geworden De sociale partners hebben geen akkoord gevonden over de stijging van de lonen. Dus stijgen de brutolonen de komende twee jaar enkel met de automatische indexering. Dat was verwacht. De loonnormwet duwt vakbonden en werkgevers in een carcan. Wil men vrije loononderhandelingen, dan moeten taboes zoals de automatische loonindexering overboord.
Opinie Opinie De balans: fiscaal beleid aftoetsen bij experts is normaal De voorbije dagen schoot de oppositie met scherp op minister van Financiën Jan Jambon (N-VA) omdat diens kabinetschef op een seminar de fiscale plannen van de regering had toegelicht en daar meer informatie zou hebben gegeven dan aan het parlement. Sommigen gingen er zelfs van uit dat zo’n seminar dient om te helpen bij fiscale optimalisatie. Maar zulke bijeenkomsten zijn gezien de complexe fiscale wetgeving bittere noodzaak.
Opinie Opinie De balans: kakofonie over het defensiebudget De Verenigde Staten willen dat de Europese NAVO-lidstaten hun defensie-uitgaven optrekken tot 5 procent van het bruto binnenlands product. Duitsland vindt dat oké, België en een paar andere Europese landen zien dat niet zitten. De NAVO-norm van 2 procent is geen probleem, maar zelfs 3,5 procent is onrealistisch, vinden ze. De kakofonie over het defensiebudget tussen de lidstaten, maar ook binnen de federale regering, is ergerlijk. Het moet nu vooral gaan over wat met de al geplande extra middelen zal gebeuren.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Friedrich Merz start een race tegen de tijd De Duitse bondskanselier Friedrich Merz wil Europa’s grootste economie opnieuw op het spoor krijgen. Daarvoor heeft hij officieel vier jaar tijd, maar er moet eigenlijk snel worden geschakeld. Gezien de internationale politieke en economische instabiliteit en zijn wankele regeringsmeerderheid handelt hij het best zeer snel.
Opinie Opinie De balans: De protesterende magistraten overspelen hun hand De rechters zijn terecht boos wanneer sommige politici beweren dat gerechtelijke uitspraken te vaak partijdig zijn. Maar als magistraten zelf de werking van justitie saboteren omdat ze niet willen weten van de pensioenplannen van de federale regering, vallen ze uit hun rol. Respect voor de scheiding der machten gaat in twee richtingen.
Opinie Opinie De balans: de Duitse regeringsonderhandelingen zijn kopie van de Belgische In Duitsland heeft toekomstig bondskanselier Friedrich Merz een moeilijke klif gerond, nu de schuldenrem wordt losgelaten en miljardenuitgaven voor defensie en infrastructuur mogelijk worden. Een regering tegen Pasen blijft het doel, maar de sociaaldemocraten zijn harde onderhandelaars: ze eisen belastingverhogingen voor de rijksten. Net zoals Vooruit in België heeft gedaan.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: eerst 1 miljard euro extra voor munitie, dan pas de rest Vandaag legt minister van Defensie Theo Francken (N-VA) zijn plan op tafel om op korte termijn 4 miljard euro extra te vinden voor het defensiebudget. Wel zijn er nog veel vragen over hoe de financiering moet gebeuren en waaraan die middelen zullen worden besteed. Wellicht is de aankoop van munitie prioritair vooraleer er ruimte is voor langetermijninvesteringen, zoals gevechtsvliegtuigen en drones. Politiek gevoelige discussies zijn niet uit te sluiten.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Belgisch fiscaal federalisme is een farce Een federale belastinghervorming die Vlaanderen tot 600 miljoen euro kan kosten. Gekkigheden als een Vlaamse ‘koelkastpremie’ worden uitgedeeld zonder verantwoording af te moeten leggen. Het toont hoe kaduuk het Belgische fiscale federalisme is. De regio’s hebben dringend nood aan meer fiscale autonomie. Dat is op termijn ook nodig om de overheidsfinanciën te saneren.
Opinie Opinie De balans: twee belangrijke werkgeversorganisaties zijn op een cruciaal moment onthoofd Danny Van Assche verlaat Unizo, Hans Maertens vertrekt bij Voka. Die leegloop bij de werkgeversorganisaties voltrekt zich net op het moment dat in België en Vlaanderen belangrijke sociaaleconomische keuzes moeten worden gemaakt. In het werkgeverslandschap zijn de sterke figuren nu bij de sectoren te zoeken. Paradoxaal gebeurt dat op een moment dat de grenzen tussen de bedrijfsbranches vervagen.
Opinie Opinie De balans: nood aan 240 miljard euro extra defensie-uitgaven Als er een einde komt aan de oorlog in Oekraïne, zal Europa dat land de nodige veiligheidsgaranties moeten geven, zegt de Amerikaanse president Donald Trump. Het bewijs dat de EU-landen op het gebied van defensie meer en meer hun eigen boontjes moeten doppen. De norm dat NAVO-laden 2 procent van hun bbp aan defensie moeten uitgeven, is achterhaald. 3 procent of 240 miljard euro extra wordt het volgende doel.
Nieuws Nieuws De balans: onderschat de arbeidsmarkthervormingen van de nieuwe regering niet De terugverdieneffecten en de verwachte banencreatie die de regering-De Wever vooropstelt, zijn onrealistisch hoog. Niettemin zitten in het regeerakkoord tal van maatregelen die de arbeidsmarkt een stuk flexibeler kunnen maken en voor een groei-impuls kunnen zorgen. Bovendien krijgen multinationals voor hun topmensen hier een incentive via geplafonneerde sociale bijdragen.
Opinie Opinie De balans: de zoektocht naar een dichtgetimmerd regeerakkoord Niet alleen de spanningen tussen de linker- en de rechterflank van de partijen die de regeringsonderhandelingen voeren maken dat het een zeer traag proces is. Het regeerakkoord moet blijkbaar zo gedetailleerd mogelijk zijn. Te veel algemene principes hebben tot tal van ruzies geleid in de regering-De Croo en de regering-Michel.
Opinie Opinie De balans: 'Beleggers betalen voor te trage hervormingen' De laatste supernota van Bart De Wever wil de hervormingen van de pensioenen en de arbeidsmarkt zo veel mogelijk in de tijd spreiden. Waardoor hogere en nieuwe vermogenstaksen nodig zijn om de begroting op koers te krijgen. Want de geplande besparingen zijn beperkt.
Opinie Opinie De balans: de begroting saneren volgens de methode-Meloni Het begrotingstekort terugdringen en tegelijk de belastingen verlagen: dat is de atypische aanpak van de Italiaanse regering-Meloni. Ze profiteert nog van de miljarden uit het EU-herstelfonds, behoudt de bankentaks en dringt de overheidsuitgaven terug. De Italiaanse staatsschuld blijft torenhoog, maar omdat die vooral aangehouden wordt door Italianen met een spaaroverschot, is er geen paniek.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: het syndicale achterhoedegevecht in het onderwijs De onderwijsbonden staken maandag tegen de plannen van de Arizona-partijen om de overheidspensioenen te hervormen. Hun protest is niet ernstig. De verworven rechten blijven behouden. Als er nu niets gebeurt, zal men in de toekomst rechtstreeks moeten ingrijpen met zware kortingen op de pensioenuitkeringen.
Opinie Opinie De balans: geen feestelijke verjaardag voor de sociale zekerheid De Belgische sociale zekerheid is 80 jaar oud. Veel reden tot feesten is er niet. Het stelsel kijkt aan tegen een put van 6,2 miljard euro. Alleen een hogere werkzaamheidsgraad en langere loopbanen kunnen de sociale zekerheid overeind houden. Dat leert de recente verhoging van de pensioenleeftijd tot 66 jaar.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: ‘Een Vlaams begrotingsevenwicht tegen 2027 is een utopie’ De Vlaamse regering wil in 2027 een begrotingsevenwicht voorleggen, maar volgens de oppositiepartij Open Vld is het verre van zeker dat ze dat doel haalt. De uitgaven zouden te sterk stijgen om dat mogelijk te maken. Ondertussen blijft de regionale schuld sterk omhooggaan tot 95 procent van de inkomsten, waardoor de Vlaamse overheidsfinanciën in zwaar weer komen.
Opinie Opinie De balans: Patrick Lefevere was succesvol ondanks het kaduke businessmodel van het wielrennen De voorbije jaren groeide Patrick Lefevere, de CEO van Soudal-QuickStep, uit tot een van de succesvolste wielermanagers. Hij verzette de bakens door een wielerteam te leiden als een bedrijf. Lefevere was succesvol, ondanks zijn grote afhankelijkheid van sponsors en van een financieel wielermodel dat de organisatoren door de tv-rechten te veel macht en middelen geeft.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Belgische ambtenarenpensioenen zijn een historische scheefgroei Op de tafel van federale formatiegesprekken ligt een reeks hervormingen van de royale ambtenarenpensioenen. Die leggen een zwaar beslag op de overheidsfinanciën. De vakbonden repliceren dat de overheidspensioenen het voorbije decennium al flink zijn hervormd. Dat klopt, maar het historische onevenwicht van veel hogere pensioenen en kortere loopbanen dan bij werknemers en zelfstandigen is nog altijd niet weggewerkt.
Opinie Opinie De balans: Franse begrotingscrisis is een les voor België De Franse regering-Barnier dreigt te vallen omdat er geen eensgezindheid is over de sanering van de begroting. De Franse begrotingscrisis kan de financiële markten heel nerveus maken, zeker als ook de pensioenhervorming onder druk komt. De Europese Commissie van haar kant is gematigd positief over de sanering van 60 miljard euro via besparingen en belastingen. De Franse plannen kunnen met enig voorbehoud interessant zijn voor onze federale onderhandelaars.
Opinie Opinie De balans: Brussels malgoverno blijft maar aanhouden Onterecht toegekende leeflonen, het Rekenhof dat weigert de gewestelijke rekeningen te valideren. Het Brussels Gewest heeft dezer dagen veel weg van een grote knoeiboel, en dat is niet nieuw. Evenmin nieuw is dat het gros van de Brusselse politici maar één oplossing ziet voor hun malgoverno: meer geld krijgen van de andere overheden.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: het niet aflatende populisme van Vooruit wreekt zich Er zijn verschillende verklaringen waarom de socialisten van Vooruit weinig enthousiasme aan de dag leggen om in een centrumrechtse federale regering te stappen. Een belangrijke oorzaak ligt bij de communicatie van de kopstukken: hun vaak populistische discours over koopkracht en vermogenstaksen tijdens de verkiezingscampagne hebben ze nog altijd niet bijgesteld.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: 50 procenttarief in personenbelasting is een aberratie Conner Rousseau (Vooruit) kan zich nog altijd niet vinden in de supernota van formateur Bart De Wever (N-VA). Vreemd, want er zit een maatregel in die een socialist prima zou moeten vinden: de afschaffing van de hoogste schijf van 50 procent in de personenbelasting. Dat zou meer dan welkom zijn, want wie iets minder dan 3.500 euro bruto in de maand verdient – niet eens het mediaanloon – wordt al tegen dat hoogste tarief belast.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: te zachte heelmeesters voor de staatsfinanciën De Franstalige regeringen willen pas in 2034 een begrotingsevenwicht voorleggen. De besparingen zitten vooral in efficiëntiewinsten en minder snel stijgende uitgaven. Dat is ook de teneur bij de federale onderhandelaars. Men kijkt vooral naar het laaghangend fruit. Maar die voorzichtige aanpak is onvoldoende om de overheidsfinanciën structureel gezond te maken.
Opinie Opinie De balans: uitslag lokale verkiezingen geeft ademruimte voor Arizona-partijen De politieke partijen die straks opnieuw echt moeten onderhandelen voor een federale coalitie hebben goed gescoord bij de lokale verkiezingen, en dat helpt. N-VA domineert in Antwerpen, Vooruit haalt een paar centrumsteden binnen en cd&v is lokaal nog altijd sterk verankerd. In Wallonië blijft MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez een onzekere factor, want daar kan hij de PS niet naar de kroon steken.
Nieuws Nieuws De balans: De werkzaamheidsgraad van laaggeschoolden blijft dalen Zelfs in tijden van arbeidskrapte is nauwelijks de helft van de laaggeschoolden in België aan de slag. Hun werkzaamheidsgraad is de voorbije jaren zelfs gedaald. De dienstenchequesector, waar veel kortgeschoolden werken, vreest dat dit cijfer nog zal afnemen als de poetsbedrijven niet meer middelen krijgen. Ondertussen pleit de OESO ervoor om het Belgische arbeidsmarktbeleid op laaggeschoolden af te stemmen.
Opinie Opinie De balans: Het Vlaamse begrotingsevenwicht komt er bijna vanzelf Een begroting in evenwicht in 2027 is een van de hoekstenen van het Vlaamse regeerakkoord. N-VA pakt graag uit met die trofee, maar eigenlijk was dat evenwicht zelfs bij ongewijzigd beleid al in zicht. Dankzij de nog altijd stijgende dotaties van de federale overheid zit Vlaanderen budgettair comfortabel. Het is een consumptiefederalisme dat folietjes toelaat, zoals een subsidiepot voor gratis schoolmaaltijden.
Opinie Opinie De balans: een warm Vlaanderen is ook een economisch sterk Vlaanderen De Vlaamse formatiegesprekken gaan de finale fase in. De voorbije weken werd vooral gekibbeld over nieuwe uitgaven voor welzijn, kinderbijslag en onderwijs. Over maatregelen voor een sterkere Vlaamse economie blijft het stil. Nochtans moet de Vlaamse regering mee zorgen voor een kader voor een hogere productiviteitsgroei, een industrieel beleid en jobcreatie voor alle niveaus.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: toch doet de arbeidsmarkt het nog altijd goed De uitzendactiviteit neemt af, de jobcreatie beperkt zich tot de publieke sector en de werkzaamheidsgraad blijft de komende jaren rond 72 procent hangen. Is de tijd van de krapte en de hoge arbeidsvraag voorbij? Zeker niet, een conjuncturele vertraging is geen voorbode van een structureel slechter presterende arbeidsmarkt.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Franse politieke chaos is een ‘geluk’ voor België De nieuwe Franse eerste minister Michel Barnier staat voor een zware opdracht: de begroting saneren zonder een meerderheid in het parlement. De politieke instabiliteit in de tweede grootste economie van de Europese Unie maakt dat de volgende Europese Commissie niet te streng zal optreden om zo de financiële markten niet wakker te maken. België kan op die manier ook uit het vizier blijven.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: regionale regeringen zonder een begroting die klopt Op Vlaams niveau versnelt de formatie. Maar of er straks een duidelijk Vlaams begrotingstraject richting een evenwicht in 2027 zal zijn, is onzeker. Het federale regeerakkoord, dat nog lang op zich zal laten wachten, zal ook een budgettaire impact hebben op de regio’s. In Wallonië is de situatie nóg onduidelijker.
Nieuws Nieuws De balans: fiscaal alarm voor kmo’s Vooruit en Les Engagés hebben kritiek op de nota-De Wever, omdat die de beleggers en de bedrijven niet genoeg zou aanspreken in de zoektocht naar middelen om de begroting te saneren. Nochtans komen die met de voorstellen nu al in het vizier. Niet zozeer via de meerwaardebelasting, wel omdat een nieuwe roerende voorheffing van 25 procent in de plaats kan komen van gunsttarieven voor kmo’s en zelfstandigen.
Opinie Opinie De balans: Slankt de Vlaamse overheid eindelijk af? Vlaanderen werft een 'klimaatarts' aan, die de bevolking moet informeren over de gezondheidsgevolgen van de klimaatverandering. En dat in tijden van wachtlijsten in de zorg en met een grote budgettaire sanering voor de deur. Vlaanderen slaagt er beleidsmatig nog altijd niet in zijn kerntaken duidelijk te definiëren en een verantwoord uitgavenbeleid te voeren. Werk voor de volgende regering?
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: een sneuvelnota zonder extra belastingen. Voorlopig. Deze week lekte de sneuvelnota van formateur Bart De Wever (N-VA) uit, met als rode draad een hele reeks hervormingen, vooral op de arbeidsmarkt en in de pensioenen. Een opvallend verschil met de nota’s bij vorige formaties is de afwezigheid van een waslijst aan nieuwe belastingen. Al is de kans groot dat die na de zomerpauze toch opduiken in een volgend document.
Opinie Opinie Balans van de week: PS speelt Calimero, Open Vld gooit opnieuw eigen ruiten in De Waalse regering is een paar weken aan de slag, de Vlaamse en federale formaties komen langzaam op kruissnelheid. De PS en Open Vld proberen zich ondertussen het kostuum van oppositiepartij aan te meten. Dat gaat maar moeilijk. De Franstalige socialisten raken niet verder dan wat geweeklaag, de Open Vld-top blijft kampen met interne verdeeldheid.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: amper budgettaire ruimte voor nieuwe Waalse regering Over tien dagen is er wellicht een nieuwe Waalse regering. MR en Les Engagés willen breken met het decennialange PS-beleid en inzetten op een hogere werkzaamheidsgraad en meer ondernemerschap. Maar gezien de precaire budgettaire situatie, zal de Waalse regering meer een besparings- dan hervormingsregering zijn.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Vlaams industriebeleid moet prioriteit worden In Vlaanderen daalde het aandeel van de industrie in twintig jaar tijd van 25 naar 20 procent van het bbp. In bepaalde regio’s, zoals Limburg, bedraagt de daling zelfs 10 procentpunt. Er is nood aan een doortastend industriebeleid, stellen werkgeversorganisaties. Dat wordt grotendeels een taak van de volgende Vlaamse regering, meer nog dan voor de nieuwe federale coalitie.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: terwijl Nederland een tandje bijschakelt, blijft België het NAVO-kneusje Uittredend Nederlands minister-president Mark Rutte is goed op weg om de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO te worden. Net op een moment dat onze noorderburen meer dan 2 procent van het bruto binnenlands product uitgeven en zo de vereiste NAVO-norm halen. België bengelt, ondanks meer defensie-investeringen, aan de staart van het peloton. Er rijzen ook vragen over de kwaliteit van een paar recente legeraankopen.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: afspiegelingscoalities zijn economische noodzaak Dat de federale regering en de regionale regeringen straks wellicht dezelfde samenstelling hebben, is een goede zaak. Een sanering van de overheidsfinanciën zal in samenwerking met de deelstaten gebeuren. En voor het stimuleren van de economische groei met meer banen en een ondernemingsvriendelijk klimaat moeten zowel de federale als de deelregeringen een tandje bijsteken.
Opinie Opinie De balans: 9 juni is herleid tot federale verkiezingen In deze campagne gaat het over de tegenstellingen tussen PS en N-VA, een rijkentaks, de koopkracht, migratie en onveiligheid. Vlaamse thema’s zoals het onderwijs en het subsidie- en vergunningenbeleid komen amper aan bod. Onterecht, want de toekomstige welvaart hangt ook af van de keuzes die de volgende Vlaamse regering zal maken.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans van de week: subsidieshows worden het nieuwe normaal Tijdens een ontmoeting in het paleis van Versailles, waar 140 CEO’s van multinationals present tekenden, kondigde de Franse president Emmanuel Macron 15 miljard euro buitenlandse investeringen aan. In tijden van verzwakte globalisering kiezen steeds meer landen voor een nationaal industrieel beleid. Dat grote EU-lidstaten als Frankrijk daarbij kwistig met subsidies gooien, wordt meer de norm dan de uitzondering.
Opinie Opinie De balans: bedrijven worden straks de gemakkelijke melkkoe van de Wetstraat Bij de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s door het Planbureau was er vooral aandacht voor de impact van de partijvoorstellen op de koopkracht en de begroting. Er werden weinig woorden vuil gemaakt aan de gevolgen van de hogere belastingen die ze voorstellen. Die zullen op lange termijn het ondernemerschap fnuiken en de broodnodige bedrijfsinvesteringen doen stilvallen.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: vals alibi voor begrotingsdiscipline De Belgische linkerzijde reageert geërgerd omdat het Europese Parlement de nieuwe begrotingsregels heeft goedgekeurd. Lidstaten moeten saneren richting 3 procent van het bbp. Volgens de socialisten zijn die regels te streng en is dat een probleem voor toekomstige investeringen, zoals in de klimaattransitie. Alleen hebben de critici de neiging courante uitgaven te verpakken als investeringen.
