Opinie Opinie De balans: Het Vlaamse begrotingsevenwicht komt er bijna vanzelf Een begroting in evenwicht in 2027 is een van de hoekstenen van het Vlaamse regeerakkoord. N-VA pakt graag uit met die trofee, maar eigenlijk was dat evenwicht zelfs bij ongewijzigd beleid al in zicht. Dankzij de nog altijd stijgende dotaties van de federale overheid zit Vlaanderen budgettair comfortabel. Het is een consumptiefederalisme dat folietjes toelaat, zoals een subsidiepot voor gratis schoolmaaltijden.
Opinie Opinie De balans: een warm Vlaanderen is ook een economisch sterk Vlaanderen De Vlaamse formatiegesprekken gaan de finale fase in. De voorbije weken werd vooral gekibbeld over nieuwe uitgaven voor welzijn, kinderbijslag en onderwijs. Over maatregelen voor een sterkere Vlaamse economie blijft het stil. Nochtans moet de Vlaamse regering mee zorgen voor een kader voor een hogere productiviteitsgroei, een industrieel beleid en jobcreatie voor alle niveaus.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: toch doet de arbeidsmarkt het nog altijd goed De uitzendactiviteit neemt af, de jobcreatie beperkt zich tot de publieke sector en de werkzaamheidsgraad blijft de komende jaren rond 72 procent hangen. Is de tijd van de krapte en de hoge arbeidsvraag voorbij? Zeker niet, een conjuncturele vertraging is geen voorbode van een structureel slechter presterende arbeidsmarkt.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Franse politieke chaos is een ‘geluk’ voor België De nieuwe Franse eerste minister Michel Barnier staat voor een zware opdracht: de begroting saneren zonder een meerderheid in het parlement. De politieke instabiliteit in de tweede grootste economie van de Europese Unie maakt dat de volgende Europese Commissie niet te streng zal optreden om zo de financiële markten niet wakker te maken. België kan op die manier ook uit het vizier blijven.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: regionale regeringen zonder een begroting die klopt Op Vlaams niveau versnelt de formatie. Maar of er straks een duidelijk Vlaams begrotingstraject richting een evenwicht in 2027 zal zijn, is onzeker. Het federale regeerakkoord, dat nog lang op zich zal laten wachten, zal ook een budgettaire impact hebben op de regio’s. In Wallonië is de situatie nóg onduidelijker.
Nieuws Nieuws De balans: fiscaal alarm voor kmo’s Vooruit en Les Engagés hebben kritiek op de nota-De Wever, omdat die de beleggers en de bedrijven niet genoeg zou aanspreken in de zoektocht naar middelen om de begroting te saneren. Nochtans komen die met de voorstellen nu al in het vizier. Niet zozeer via de meerwaardebelasting, wel omdat een nieuwe roerende voorheffing van 25 procent in de plaats kan komen van gunsttarieven voor kmo’s en zelfstandigen.
Opinie Opinie De balans: Slankt de Vlaamse overheid eindelijk af? Vlaanderen werft een 'klimaatarts' aan, die de bevolking moet informeren over de gezondheidsgevolgen van de klimaatverandering. En dat in tijden van wachtlijsten in de zorg en met een grote budgettaire sanering voor de deur. Vlaanderen slaagt er beleidsmatig nog altijd niet in zijn kerntaken duidelijk te definiëren en een verantwoord uitgavenbeleid te voeren. Werk voor de volgende regering?
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: een sneuvelnota zonder extra belastingen. Voorlopig. Deze week lekte de sneuvelnota van formateur Bart De Wever (N-VA) uit, met als rode draad een hele reeks hervormingen, vooral op de arbeidsmarkt en in de pensioenen. Een opvallend verschil met de nota’s bij vorige formaties is de afwezigheid van een waslijst aan nieuwe belastingen. Al is de kans groot dat die na de zomerpauze toch opduiken in een volgend document.
Opinie Opinie Balans van de week: PS speelt Calimero, Open Vld gooit opnieuw eigen ruiten in De Waalse regering is een paar weken aan de slag, de Vlaamse en federale formaties komen langzaam op kruissnelheid. De PS en Open Vld proberen zich ondertussen het kostuum van oppositiepartij aan te meten. Dat gaat maar moeilijk. De Franstalige socialisten raken niet verder dan wat geweeklaag, de Open Vld-top blijft kampen met interne verdeeldheid.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: amper budgettaire ruimte voor nieuwe Waalse regering Over tien dagen is er wellicht een nieuwe Waalse regering. MR en Les Engagés willen breken met het decennialange PS-beleid en inzetten op een hogere werkzaamheidsgraad en meer ondernemerschap. Maar gezien de precaire budgettaire situatie, zal de Waalse regering meer een besparings- dan hervormingsregering zijn.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Vlaams industriebeleid moet prioriteit worden In Vlaanderen daalde het aandeel van de industrie in twintig jaar tijd van 25 naar 20 procent van het bbp. In bepaalde regio’s, zoals Limburg, bedraagt de daling zelfs 10 procentpunt. Er is nood aan een doortastend industriebeleid, stellen werkgeversorganisaties. Dat wordt grotendeels een taak van de volgende Vlaamse regering, meer nog dan voor de nieuwe federale coalitie.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: terwijl Nederland een tandje bijschakelt, blijft België het NAVO-kneusje Uittredend Nederlands minister-president Mark Rutte is goed op weg om de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO te worden. Net op een moment dat onze noorderburen meer dan 2 procent van het bruto binnenlands product uitgeven en zo de vereiste NAVO-norm halen. België bengelt, ondanks meer defensie-investeringen, aan de staart van het peloton. Er rijzen ook vragen over de kwaliteit van een paar recente legeraankopen.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: afspiegelingscoalities zijn economische noodzaak Dat de federale regering en de regionale regeringen straks wellicht dezelfde samenstelling hebben, is een goede zaak. Een sanering van de overheidsfinanciën zal in samenwerking met de deelstaten gebeuren. En voor het stimuleren van de economische groei met meer banen en een ondernemingsvriendelijk klimaat moeten zowel de federale als de deelregeringen een tandje bijsteken.
Opinie Opinie De balans: 9 juni is herleid tot federale verkiezingen In deze campagne gaat het over de tegenstellingen tussen PS en N-VA, een rijkentaks, de koopkracht, migratie en onveiligheid. Vlaamse thema’s zoals het onderwijs en het subsidie- en vergunningenbeleid komen amper aan bod. Onterecht, want de toekomstige welvaart hangt ook af van de keuzes die de volgende Vlaamse regering zal maken.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans van de week: subsidieshows worden het nieuwe normaal Tijdens een ontmoeting in het paleis van Versailles, waar 140 CEO’s van multinationals present tekenden, kondigde de Franse president Emmanuel Macron 15 miljard euro buitenlandse investeringen aan. In tijden van verzwakte globalisering kiezen steeds meer landen voor een nationaal industrieel beleid. Dat grote EU-lidstaten als Frankrijk daarbij kwistig met subsidies gooien, wordt meer de norm dan de uitzondering.
Opinie Opinie De balans: bedrijven worden straks de gemakkelijke melkkoe van de Wetstraat Bij de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s door het Planbureau was er vooral aandacht voor de impact van de partijvoorstellen op de koopkracht en de begroting. Er werden weinig woorden vuil gemaakt aan de gevolgen van de hogere belastingen die ze voorstellen. Die zullen op lange termijn het ondernemerschap fnuiken en de broodnodige bedrijfsinvesteringen doen stilvallen.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: vals alibi voor begrotingsdiscipline De Belgische linkerzijde reageert geërgerd omdat het Europese Parlement de nieuwe begrotingsregels heeft goedgekeurd. Lidstaten moeten saneren richting 3 procent van het bbp. Volgens de socialisten zijn die regels te streng en is dat een probleem voor toekomstige investeringen, zoals in de klimaattransitie. Alleen hebben de critici de neiging courante uitgaven te verpakken als investeringen.
Nieuws Nieuws De balans: de oude Franstalige onderwijsdemonen worden weer wakker De regering van de Franse Gemeenschap is vleugellam. PS en Ecolo torpederen een decreet waarbij studenten niet langer gefinancierd worden als ze na zeven tot acht jaar onderwijs nog altijd geen bachelordiploma hebben gehaald. De hervorming was nochtans nodig, omdat het Franstalig onderwijs opnieuw financieel zeer krap zit. Bovendien wegen te lange studies op het groeipotentieel van de economie. De Franstalige crisis is dus niet zonder gevolgen voor Vlaanderen.
Opinie Opinie De balans: nog twee maanden valse koopkrachtbeloftes Om de aandacht af te leiden van de omstreden terugkeer van Conner Rousseau wil Vooruit-voorzitster Melissa Depraetere van een hogere koopkracht hét verkiezingsthema maken. Ook N-VA en Open Vld springen op die kar: wie werkt, moet minstens 500 euro per maand meer verdienen dan wie niet werkt. Na 9 juni zal echter blijken dat die voorstellen onhaalbaar zijn.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: splitsing werkloosheidsbeleid wordt onvermijdelijk In Vlaanderen wordt één op de negen werklozen bestraft omdat hij of zij te weinig inspanningen levert om werk te zoeken. In Wallonië is dat 1 op 57 en in Brussel 1 op 154, leert het RVA-jaarverslag. Die regionale verschillen zijn onhoudbaar en koren op de molen van de voorstanders van een splitsing van het werkloosheidsstelsel. Of toch minstens van de budgetten.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Waals opbod rond miljonairstaks (die anderen betalen) In Franstalig België woedt een heftig debat over de vermogenstaks. Dat de communisten van PTB/PVDA de drempel voor een miljonairstaks optrokken van 1 tot 5 miljoen euro, leidde zowaar tot een opbod van PS. De Franstalige socialisten willen een vermogenstaks vanaf 1 miljoen euro. Raoul Hedebouw en co werden plots afgeschilderd als linkse softies.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: lokale en private spelers kunnen VDAB-taken overnemen Een nieuwe studie toont aan dat de VDAB er te weinig in slaagt moeilijk te activeren groepen naar een baan te loodsen. Ook de relatie met bedrijven die op zoek zijn naar werkkrachten verloopt stroef. Lokale besturen en privépartners meer betrekken bij de arbeidsbemiddeling kan een oplossing zijn.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Bouchez wil splitsing budget werkloosheid in de deelstaten. N-VA zal het graag horen Een regio die erin slaagt het aantal werklozen via activering voldoende te doen dalen, moet daarvoor financieel beloond worden, zegt Georges-Louis Bouchez, de voorzitter van de Franstalige liberalen. Dat komt neer op responsabilisering van de deelstaten en een de facto splitsing van de werkloosheid. Het moet N-VA als muziek in de oren klinken.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: ook verzwakte vakbonden zijn in verkiezingsmodus Het voorstel van PS-voorzitter Paul Magnette om een 32 urenweek zonder loonverlies in te voeren, werd enthousiast onthaald door de meeste vakbonden. Ze deden er nog een schep bovenop met een pleidooi voor extra vakantiedagen. Een paar maanden voor de sociale verkiezingen neemt ook bij hen de electorale koorts toe. De syndicaten zijn wel verzwakt door de Delhaize-saga.
Nieuws Nieuws De balans: Boerenprotest zal nazinderen tot in de stembus Zelfs als de acties van de landbouwers straks stilaan uitdoven, zullen ze een impact hebben op verkiezingsdag 9 juni. Veel Vlamingen vereenzelvigen zich met het ongenoegen van de boeren. Radicale partijen als Vlaams Belang kapitaliseren erop. De N-VA, die in deze crisis zeer onhandig communiceerde, mag zich zorgen maken.
Opinie Opinie De balans van de week: eerlijke fiscaliteit is vaak codewoord voor hogere belastingen Groenen en socialisten willen met een verhoging van de belasting op fossiele bedrijfswagens een signaal geven dat de vergroening van het wagenpark prioritair is. Maar eigenlijk is hun pleidooi vooral bedoeld om de staatskas te spekken. Hetzelfde met het voorstel van het ACV om te morrelen aan de cafetariaplannen. Aan het einde van de rit komt dit neer op een belastingverhoging.
Nieuws Nieuws De balans: politieke partijen lijken op financiële holdings Vooruit-voorzitter Melissa Depraetere pleitte eerst voor de afschaffing van partijreclame op sociale media, om drie dagen later geld uit te geven aan een omstreden campagne waarbij slogans werden geprojecteerd op gebouwen. Een bewijs dat partijen geen weg weten met hun gigantische kapitaal. In die mate zelfs dat het opgebouwde nettovermogen hen probleemloos kan doen overleven na een zware verkiezingsnederlaag.
Nieuws Nieuws De balans: Europese defensie heeft 400 miljard euro extra nodig Met nieuwe aanvallen op burgerdoelwitten in Oekraïne blijft Rusland druk zetten op het Westen. De landen van de Europese Unie beseffen dat er geen weg terug is en dat defensie-uitgaven met 2 procent van het bbp te laag zijn. Een Koude Oorlog-scenario met een legerbudget van 3,5 procent van het bbp of meer betekent voor de EU-landen wel 400 miljard euro extra. Een gigantisch bedrag.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Brussels malgoverno en radicaal-links jagen bedrijven weg 45 procent van de bedrijven overweegt Brussel te verlaten, leert de kmo-barometer van Brusselse zelfstandigen en kmo’s. De hoofdredenen zijn de mobiliteit en de hoge fiscale druk. Ook een recente peiling, waaruit blijkt dat de radicaal-linkse PVDA/PTB de grootste partij in het Brussels Gewest zou worden, schrikt ondernemingen af.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: ook Vlaanderen heeft straks een taxshift nodig De verkoop van haar participatie in de investeringsmaatschappij Gimv levert de Vlaamse regering 375 miljoen euro op. Dat geld doet de Vlaamse schuld van bijna 40 miljard euro amper dalen en heeft een beperkte impact op de rentelasten. Het toont aan dat de volgende Vlaamse regering structurele inspanningen zal moeten doen om haar overheidsfinanciën op orde te krijgen. Een taxshift, zoals bepleit door topambtenaar Koen Algoed, dringt zich op. Ook meer fiscale autonomie is welkom.
Nieuws Nieuws De balans: het asieldebat schuift op naar rechts Na de terroristische aanslag door een Tunesiër die illegaal in België verbleef, groeit in de federale regering het besef dat ze moet komen tot een strenger terugkeerbeleid. Ook andere EU-landen willen een rechtser asielbeleid door de toegenomen terreurdreiging. Dat wil nog niet zeggen dat sprake is van een Europese consensus.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: kritiek op flexi-jobs is ongegrond en onterecht De federale regering heeft beslist het stelsel van fiscaal voordelige flexi-jobs naar nieuwe sectoren uit te breiden. Dat krijgt veel kritiek. Het zou de financiering van de sociale zekerheid in gevaar brengen en klassieke banen verdringen. Daar bestaat geen wetenschappelijk bewijs door. Flexi-jobs zijn daarentegen welkom op de zeer krappe Vlaamse arbeidsmarkt.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: is Beieren straks nog een gidsregio voor Bart De Wever? Zondag trekken de inwoners van Beieren naar de stembus voor regionale verkiezingen. De conservatieve CSU van minister-president Markus Söder blijft met een verwachte 37 procent de grootste partij. Voor N-VA-voorzitter Bart De Wever zijn de CSU en het economisch welvarende Beieren al jaren een referentie. Maar blijft dat wel zo? Want in München heeft men geen antwoord op de rechts-radicale AfD, die aan een opmars bezig is.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Franstalige paniek om de centen Vlaanderen zit nog een aantal jaren met een begrotingstekort opgescheept. Maar in Wallonië en de Franse Gemeenschapsregering is de toestand een stuk dramatischer, met schulden die straks oplopen tot 280 procent van de inkomsten. De Franstalige partijen denken te besparen door bevoegdheden tussen deelregeringen te verschuiven. Liever dat dan een nieuwe bedeltocht naar Vlaanderen.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: kortere werkweek prijst bedrijven uit de markt Minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS) wil dat bedrijven experimenteren met een kortere werkweek om te zien welke voordelen dat kan opleveren. Het is meer dan een pre-electoraal voorstel. De PS is allang gewonnen voor een collectieve arbeidsduurvermindering met loonbehoud. Dat dat de concurrentiekracht van de bedrijven aanzienlijk verzwakt en net banen bedreigt, is blijkbaar van secundair belang.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: enkel de kiezer beslist over politieke herverkaveling N-VA-voorzitter Bart De Wever droomt van een alliantie met de rechterflank van cd&v en Open Vld. Hij is van plan daar de komende maanden gesprekken over te voeren met mensen uit de twee partijen. Het resultaat van die uitspraak is vooral dat cd&v en Open Vld zich wat sterker profileren richting de verkiezingen van 2024. Een herverkaveling is niet uitgesloten, maar pas nadat de kiezer de kaarten heeft geschud.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: rechts-radicale Italiaanse regering kijkt economisch naar links Een regering die een maximumprijs voor vliegtickets oplegt, de banken een – ondertussen bijgestelde – overwinsttaks doet betalen en een telecombedrijf verankert bij de verkoop ervan: de Italiaanse regering onder leiding van Giorgia Meloni mag dan wel een radicaal-rechts etiket dragen, economisch legt ze steeds meer linkse accenten. Krijgt dat navolging in de rest van de Europese Unie?
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: vallende dominostenen in de Sahel hebben gevolgen voor Europa Met de militaire staatsgreep in Niger ontsnapt nog maar eens een Sahelland aan de Franse invloedssfeer. Ook in Burkina Faso en Mali grepen putschisten de macht. Dat blijft niet zonder gevolgen voor de Europese Unie. Rusland probeert in Afrika het westerse vacuüm te vullen, ook economisch. Onder andere de uraniumvoorraden in Niger zijn felbegeerd. Instabiliteit in de regio gevolgd door een migratiecrisis is voor de EU een extra stressfactor.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Vlaamse regering verliest controle over stikstofdossier De Vlaamse regeringspartijen N-VA en Open Vld schakelen een versnelling hoger en willen zo snel mogelijk een stikstofdecreet aangenomen krijgen om de miljardeninvestering van Ineos in de Antwerpse haven te redden en een algemene vergunningsstop te vermijden. Maar zelfs met een stikstofdecreet blijft de economische onzekerheid groot, want het Grondwettelijk Hof kan het decreet over een paar jaar weer opblazen. Ondertussen is de politieke schade niet te overzien.
Opinie Opinie De balans: NAVO-top wordt een pijnlijke zaak voor België Op 11 en 12 juli vindt in de Litouwse hoofdstad Vilnius een NAVO-top plaats. Op de agenda staat een versterking van de oostflank van Europa als antwoord op de Russische dreiging. Ook zullen de lidstaten zich buigen over hun engagement om de defensie-uitgaven op te trekken naar 2 procent van het bbp. Probleem voor België: het is nog vele miljarden euro’s van dat doel verwijderd.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: Egbert Lachaert flatert, Alexander De Croo verdeelt Drie jaar lang doorliep Egbert Lachaert als Open Vld-voorzitter een brokkenparcours. Hij werd verkozen met een klassiek liberaal programma, maar trok zijn partij toch mee in een te linkse regering waarin de liberalen niets klaar konden krijgen, klikte zich vast aan een onbetrouwbare Georges-Louis Bouchez en verdedigde een steeds zwakker wordende premier Alexander De Croo. Nu gaapt de leegte voor de ex-voorzitter, de premier en zijn partij.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: wetenschap en defensie, een dure PS-speeltuin Staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Thomas Dermine (PS) gebruikte geld voor onder meer nucleair onderzoek voor een pr-campagne om een Belgische astronaut de ruimte in te krijgen. Minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) stapt net voor de levering van Amerikaanse F-35’s mee in een nieuw project van Europese gevechtsvliegtuigen. Al is er onduidelijkheid over economische compensaties voor onze defensie-industrie. Die emotionele beslissingen van PS’ers kosten veel geld en zijn voor defensie en wetenschapsbeleid niet efficiënt.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: conclaaf over fiscale hervorming wacht het best tot na 2024 Op 17 en 18 juni trekt de federale regering zich terug in conclaaf om nog te pogen een akkoord te bereiken over een fiscale hervorming. Ondanks het voorbereidende werk van minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) is dat een zinloze oefening. We zijn te dicht bij de verkiezingen van 2024. Het fiscale tegenvoorstel van Georges-Louis Bouchez (MR) is weliswaar interessant, maar enkel bespreekbaar aan het begin van een regeerperiode.
Macro-economie & beleid Macro-economie & beleid De balans: sociale media zijn vooral speeltuin voor Vlaamse en radicale partijen De Vlaamse partijen zijn goed voor 90 procent van de politieke advertentie-uitgaven op Facebook en Instagram. Dat berekende de blogger en socialemediaconsultant Xavier Degraux. Het Vlaams Belang, de PVDA/PTB en de N-VA spannen de kroon. De cijfers voeden het debat over de manier waarop met partijgelden wordt omgegaan.
Opinie Opinie De balans: onder Marc Leemans sloeg het ACV de populistische weg in Nu Ann Vermorgen is voorgedragen om de nieuwe ACV-voorzitter te worden, komt een einde aan het tijdperk-Marc Leemans. De voorbije tien jaar liet hij de christelijke vakbond een radicale en populistische koers varen. Het consensusmodel van sociaal overleg werd verlaten.