Ivan Van de Cloot (Itinera): “Debat moet gaan over juiste overheidsuitgaven”

We teren eerder op investeringen van het verleden en maken vooral consumptieve uitgaven waarvan onderzoek al decennia aantoont dat ze onproductief zijn, zo stelt denktank Itinera. Begrijp dit echter niet verkeerd: uitgaven kunnen verdedigd worden op basis van sociale rechtvaardigheid, maar dat is een heel ander onderwerp.

Ivan Van de Cloot (Itinera): “Het echte debat moet met andere woorden gaan over juiste overheidsuitgaven in plaats van over het volume. In de Verenigde Staten wordt dit debat nog veel scherper gevoerd dan bij ons, en dat is ook logisch. In Europa zijn er belangrijke automatische stabilisatoren die sowieso de scherpe kantjes afvijlen. We pleiten er voor een debat dat elders in andere omstandigheden terecht gevoerd wordt, niet zomaar in ons land te importeren. Idem ten aanzien van Europa, dat in zijn beleid vooral de grootste probleemlanden viseert en waar de besparingsinspanning onnoemelijk veel zwaarder weegt dan bij ons.”

Het Belgische begrotingstraject is niet meteen gericht op besparingsdrift. Het is de weg van de geleidelijkheid en de Europese Commissie heeft ons er al op moeten wijzigen dat onze structurele inspanningen (dus gezuiverd voor de conjunctuur) ondermaats waren de voorbije jaren.

Ivan Van de Cloot (Itinera): “Ten gronde zijn we het allen eens dat exclusief-budgettaire fixatie niet de beste remedie is voor ons crisisgewricht. Daarom pleiten we voor aangepaste budgettaire coördinatie in Europa, zodat landen met marge zuurstof kunnen geven voor die landen waar besparen echt wel onvermijdelijk is. België hoort ons inziens niet bij de eerste groep. Het is daarenboven belangrijk dat we niet alleen voor schuldbeleid gaan als schokdemper bij crisis, maar in de goede tijden ook begrotingsoverschotten realiseren. De economische theorie wil dat, maar de politieke realiteit brengt ons vaak alleen het eerste. In het politieke proces ligt de knoop. Politici moeten verkozen worden. Het is hen daarom natuurlijk schulden te maken wanneer het slecht gaat en tegennatuurlijk te besparen wanneer het goed gaat. Dat is de kern van onze overheidsschuld en die is wel degelijk problematisch. Een grondwettelijke schuldremmer die de politici disciplineert, is daarom een nuttige zaak. Maar dat is een maatregel die pas in de toekomst zal renderen. Jammer genoeg, zullen we eerst in lengte van jaren de schulderfenis van het verleden moeten afbouwen. Hopelijk voor de allerlaatste keer.”