Dekkingsgraden Nederlandse bedrijfspensioenfondsen drukken bedrijfswinsten

De financiële toezichthouder houdt vanwege de lage dekkingsgraden Nederlandse bedrijfspensioenfondsen en ook het bedrijfstakpensioenfonds voor de overheid ABP strenger in de gaten.

De tijden lijken volgens ABN Amro voorbij dat rendement eenvoudig behaald kon worden door gespreid te beleggen in aandelen, obligaties en alternatieve beleggingen als vastgoed.

Veilige havens als Nederlandse staatsobligaties leveren te weinig op om te kunnen voldoen aan de toekomstige verplichtingen.

Een oplossing voor de lage dekkingsgraden is niet eenvoudig. Fondsen trekken momenteel aan de noodrem. Het verhogen van de pensioenpremies of verlagen van uitkeringen wordt steeds meer de norm.

Veel bedrijven beheren zelf pensioenfondsen voor hun werknemers. Ook de bedrijfspensioenfondsen kampen met te lage dekkingsgraden. Omdat de toekomstige uitkering aan gepensioneerden veelal is gegarandeerd, is het moeilijk om aan de verplichtingen te voldoen.

Nieuwe rekenregels op komst

De nieuwe rekenregels voor pensioenfondsen die naar verwachting 2013 van kracht zijn, schrijven bedrijven voor kapitaal te reserveren voor het gat dat ontstaat door het gebrek aan rendement als gevolg van de lage rente.

Hoe lager de rente, hoe hoger de verplichtingen. Dit leidt weer tot een lagere dekkingsgraad. Een gedeelte van de opbrengst uit beleggingen wordt geserveerd als reserve voor toekomstige pensioenverplichtingen.

Aandelen die door pensioenfondsen worden gebruikt als buffer worden onder de nieuwe rekenregels minder waard. Hierdoor neemt de behoefte aan reserves opnieuw toe bij pensioenfondsen.

Bedrijven die het hardst worden geraakt door de nieuwe rekenregels zijn Air France-KLM, KPN, PostNL en BAM. Ook bij Philips en Akzo Nobel wordt een hap uit de winstgevendheid genomen.

Aegon geval apart

Aegon is een geval apart om dat het bedrijf de buffers al moet versterken onder nieuwe regels voor verzekeraars.

Ook in de komende jaren moeten de bedrijfspensioenfondsen de buffers blijven aandikken. Bedrijven waren in de goede tijden gewend geld te onttrekken aan hun pensioenfondsen, nu moeten ze een gedeelte terugstorten.

Het gaat in de meeste gevallen niet om het volledige bedrag. Het mag niet worden uitgesloten dat groepen gepensioneerden hun fonds voor de rechter slepen als de rendementen laag blijven.

De huidige lage dekkingsgraden van bedrijfspensioenfondsen lijken nauwelijks van invloed op het beurssentiment of bedrijfswinsten. De Europese schuldencrisis eist nog altijd volledig de aandacht op. Maar het is belangrijk om de risico’s te (onder)kennen.