De tegenstanders van besparingen leven op valse hoop

De studie die aangeeft dat méér dan 90 procent overheidsschuld de economie verlamt, zou een rekenfout bevatten. Onmiddellijk volgden zegekreten van diegenen die geloven dat saneringen niet hoeven, moeten of kunnen. Foute euforie, zo blijkt.

De studie die aangeeft dat méér dan 90 procent overheidsschuld de economie verlamt, zou een rekenfout bevatten. Onmiddellijk volgden zegekreten van diegenen die geloven dat saneringen niet hoeven, moeten of kunnen. Foute euforie, zo blijkt.

De Washington Post gaf deze nacht de aanzet voor een feest op Twitter. De studie Carmen Reinhart en Kenneth Rogoff die aantoont dat een overheidsschuld van meer dan 90 procent nefast is voor de economische groei, zou gebaseerd zijn op een rekenfout. Reinhart en Rogoff publiceerden de studie ‘Growth in a Time of Debt’ in 2010 in de American Economic Review. Vooral Rogoff heeft een ijzersterke reputatie. Vandaag is hij prof aan Harvard, eerder was hij onder meer hoofdeconoom van het IMF.

Rogoff en Reinhart lieten in de Washington Post al laten weten dat ze de cijfers verder zullen onderzoeken. Maar nu al is duidelijk dat de impact van de rekenfout gering is, maximaal 0.3 procentpunt. In bijgaande tabel staan de resultaten van Reinhart en Rogoff ( R&R) naast die van de meest spraakmakende alternatieve studie, die van Thomas Herndon, Michael Ash en Robert Pollin (HAP), drie economen aan de University of Massachussets. Reinhart en Rogoff komen aan een krimp van 0,1 procent bij een overheidsschuld van meer dan 90 procent. Herndon, Ash en Pollin zien nog altijd een groei van 2,2 procent bij zo’n schuldniveau.

Als we de eventuele rekenfout van Reinhart en Rogoff verrekenen, betekent dit nog altijd maar een matige 0,2 procent groei voor zulke landen. Meer nog: de conclusie van een duidelijk negatief verband tussen oplopende overheidsschuld en economische groei blijft onveranderd overeind. Het valt trouwens op dat ook in de door tegenstanders van besparingen zo bewierookte studie van Herndon, Ash en Pollin de economische groei net zo goed daalt naarmate de overheidsschuld stijgt, zij het minder extreem.

Diverse andere onderzoekers komen trouwens tot gelijklopende conclusies als Reinhart en Rogoff. Onderaan vindt u een niet-exhaustieve referentielijst van zulke studies (*) . Meer zelfs: er zijn tal van studies bekend die aantonen dat het omslagpunt zelfs lager dan 90 procent overheidsschuld ligt.

Voor sommigen is het wellicht moeilijk verteerbaar, maar de negatieve impact van een hoge overheidsschuld op economische groeit blijft ook na de opschudding van de voorbije dagen onverkort overeind. De argumenten die moeten aantonen dat de causaliteit omgekeerd loopt (minder groei leidt tot meer schuld) overtuigen statistisch en studiegewijs absoluut niet. Het gaat voor landen als België, met een overheidsschuld van 100 procent van het bbp, niet op om te blijven argumenteren dat saneren een vicieuze cirkel aanwakkert die de groei fnuikt en zo de publieke financiën nog meer ten gronde richt. Het tegendeel is waar.

(*) CECHETTI, S., MOHANTY, M. & ZAMPOLI, F., 2011, “The Real Effects of Debt”, BIS working paper no. 352 CHECHERITA, C. & ROTHER, P., 2010, “The Impact of high and Growing Government Debt on Economic Growth: An Empirical Investigation for the euro area”, ECB working paper, no. 1237 KUMAR, M.S. & WOO, J., 2010, “Public Debt and Growth”, IMF working paper, no. 10/174 (**) CANER, M., GRENNES, T. & KOEHLER-GEIB, F., 2010, “Finding the Tipping Point – When Sovereign Debt Turns Bad”, World Bank Policy Research Working Paper, no. 5391 EGERT, B., 2013, 2013, “Public Debt, Economic Growth and Nonlinear Effects: Myth or Reality?”, CESIFO working paper 4157 ELMESKOV, J. & SUTHERLAND, D., 2012, “Post-Crisis Debt Overhang: Growth and Implications across Countries”, OECS Economics Department, mimeo