‘Economische opgang van India staat in schril contrast met Chinese neergang’

De G20 komt voort uit de G7, die voor het eerst samenkwam in Keulen in juni 1999 (dat waren toen de Verenigde Staten, Canada, Frankrijk, Duitsland, Japan, Italië, het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie). De eerste meeting van de G20 vond plaats in Berlijn in december 1999. De zeven landen vonden dat Afrika, Midden- en Latijns Amerika, Oceanië en grote delen van Azië niet vertegenwoordigd waren in de G7. Momenteel vertegenwoordigt de G20 zowat twee derde van de wereldbevolking , 85 procent van het wereldwijde bruto binnenlands product en 75 procent van de mondiale handel.

Met de oprichting van de G20 is het zwaartepunt van dat soort topbijeenkomsten verschoven buiten de westerse wereld. Enige tijd was Rusland het achtste land van de G7, maar de bezetting van de Krim in 2016 maakte daar een einde aan. Behalve de G7-leden behoren Argentinië, Australië, Brazilië, China, India, Indonesië, Zuid-Korea, Mexico, Rusland, Saudi-Arabië, Turkije en Zuid Afrika tot de G20, dat ook wel eens de mini-Verenigde Naties wordt genoemd.

De 18de top van de G20 in New Delhi ging over vier thema’s: duurzame groei, de digitale transitie, het klimaat en de mondiale handel. Veel grote beslissingen zijn er niet genomen, want daarvoor zijn de politieke en economische belangen van de deelnemers te verschillend. De slogan van deze top was: ‘Eén aarde, één familie en één toekomst’. Op zulke toppen komen de staats- en regeringsleiders van de deelnemende landen samen, hun ministers van Buitenlandse Zaken, Financiën, Landbouw en Handel, en de gouverneurs van de nationale banken. Het overleg wordt nog uitgebreid door de komst van leidinggevende personen van veel internationale instellingen zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de OESO en de Wereldbank. Een meeting van de G20 is een hoogmis voor allerlei officieel en officieus overleg.

Slapende Europese Unie

Naast de Europese Raad en de Europese Commissie zetelen ook Duitsland, Italië en Frankrijk als afzonderlijke landen in de G20. Maar de eenheid is ver te zoeken in het Europese kamp. Hun gewicht in de G20 is nog kleiner dan in de G7.     

Naast de Europese Unie is nu ook de Afrikaanse Unie lid van de G20. Afrika wordt voor het overige alleen vertegenwoordigd door Zuid-Afrika. China en Rusland hebben grote belangen op dat continent en de Europese landen, met Frankrijk op kop, worden er geweerd. Anders dan de slapende Europese Unie zijn Moskou en Peking bij de pinken om zich te verzekeren van Afrikaanse grondstoffen.

Opvallend is dat de Russische president Vladimir Poetin niet kwam opdagen op de afgelopen top in New Delhi. Voor het eerst was ook de Chinese president Xi Jinping afwezig. Dat had alles te maken met de spanningen tussen China en India. 

Op elke G20 worden een aantal landen uitgenodigd. Bij de vrijwel permanente invités behoren Spanje en Nederland, wat nog eens het economische belang en het diplomatieke talent van onze noorderburen bewijst. Maar India heeft ook gedacht aan zijn favoriete buurland, Bangladesh. Afrika mag veel landen afvaardigen: Egypte, Mauritius en Nigeria. Uit de Arabische wereld komen de twee meest westerse landen: Oman en de Emiraten. Tenslotte was Singapore op de G20-top aanwezig.

Neergang van China

India is van 1 december 2022 tot 30 november 2023 de voorzitter van de G20. Eerste minister  Narendra Modi leidt zijn land sinds mei 2014. Zijn Hindoepartij heeft een absolute meerderheid in het parlement. Hij gebruikte de G20-top als de opstart voor de nationale verkiezingen van mei volgend jaar. Modi is niet alleen de regeringsleider van de grootse democratie ter wereld, hij beheert ook de bevoegdheden nucleaire energie en ruimtevaart. De economische opgang van India staat in schril contrast met de neergang van China. Bovendien vereist de economische ontwikkeling veel energie, waarvoor India inzet op nucleaire energie – een topic waar de Europese Unie hopeloos over verdeeld is. De militaire kernmacht Indië is nu ook een ruimtevaartnatie: India organiseerde onlangs een succesvolle landing op de zuidpool van de maan.

De oorlog in Oekraïne verdeelde de leden van de G20 in New Delhi. Zo vaardigden de westerse landen sancties uit tegen Rusland. India deed daar niet aan mee, hoewel Modi de inval heeft veroordeeld. Daarentegen zijn er vele deelnemers, met China op kop, die geen graten zien in de Russische inval. Daaruit blijkt de tweespalt van het Indiase beleid: het land wil het Westen te vriend houden, tegen de Chinese dreiging.

Op de G20 ging het zeker ook over de rol van de dollar. Voor de achtste week op rij is die munt aan het stijgen tegenover de euro en de Chinese renminbi staat op zijn laagste peil in zestien jaar. Hier stelt zich de vraag of de Indiase roepie ook niet moet worden opgenomen in de korf van munten (dollar, euro, renminbi, yen en pond ) die de wereldreservemunt van het IMF vormen. 

Antiwesters statement

De top van de G20 in New Delhi werd voorafgegaan door een top van de BRICS-landen in Johannesburg, met Brazilië, Rusland, China, Indië en Zuid-Afrika. Daar werd vooral gepraat om de dominerende rol van de dollar en de euro uit te dagen. Opvallend is dat de vijf hebben aangekondigd dat de groep vanaf Nieuwjaar wordt uitgebreid met zes nieuwe leden: Argentinië, Egypte, Ethiopië, Iran, Saudi-Arabië en de Emiraten – niet bepaald een prowesters statement.   

Ook de opkomende economische Shanghai Cooperation Organisation ( SCO) is meer dan behoorlijk vertegenwoordigd op de top. India, Rusland en China zijn er lid van, naast diverse andere partners: Saudi-Arabië, Egypte en Turkije. Ten aanzien van Turkije zou de Europese Unie toch wel eens duidelijkheid mogen vragen. Wat is het nu? Voordelen vragen aan de Europese Unie? Of zich richten op het oosten?

Opvallend is dat eerste minister Narendra Modi niet meer spreekt over India, maar over ‘Bharet’, een oude hindoenaam voor het land.