Yamina Krossa (Boost for Talents): ‘Ik wil laten zien dat je uit de armoede kunt geraken’

Met haar netwerkskills en innemende persoonlijkheid overtuigde Yamina Krossa stand-upcomedian Alex Agnew om 100.000 euro te schenken aan borstkankeronderzoek. Nu zoekt ze als general manager van Boost for Talents geld om jongeren uit achtergestelde wijken te laten excelleren.

Yamina Krossa begroet ons met een stralende glimlach en een blinkende broche op haar blouse met de letters WHY. Het staat symbool voor hoe ze in het leven staat. “Waarom doe ik iets wél of niet? Bij elke keuze wil ik goed nadenken en nagaan of dat de beste manier is om de grootste impact te hebben”, legt Krossa uit. “Ik vind het heel leuk mails te sturen met ‘de kracht van het netwerk’ in het onderwerp. Dat is mijn baseline. Daarmee breng ik mensen die ik net heb ontmoet of beter heb leren kennen, in contact met andere mensen uit mijn netwerk, omdat ik denk dat ze elkaar kunnen versterken.”

Vaak vinden mensen netwerken moeilijk, omdat ze het gevoel hebben dat ze iets voor zichzelf vragen. “Het kan helpen je voor te stellen dat alle mensen die je ooit hebt ontmoet achter je staan”, raadt Krossa aan. “Je bent dan niet alleen voor jezelf aan het netwerken, maar ook voor al die mensen. Netwerken voor andere mensen werkt als een boemerang. Wat je geeft, komt op de een of andere manier terug. Mensen associëren netwerken vaak met iets opportunistisch en stellen zichzelf bepaalde doelen. Je moet iets verkopen of een deal te pakken krijgen. Het kan ook anders.”

Krossa heeft nog meer netwerktips. “Als je niet weet waar je moet beginnen: kijk gewoon eens goed rond. Als je aan de schoolpoort staat te wachten, bijvoorbeeld, dan staan daar andere ouders of grootouders die werken bij allerhande bedrijven en hun eigen netwerk hebben. Praat met hen. Vertrek vanuit wat je gemeenschappelijk hebt.”

Ze schreef haar verhaal en haar tips neer in het boek Laat je net-werken – Innercrowdfunding voor iedereen, dat in 2018 verscheen bij Uitgeverij Pelckmans. “Als mensen uit je omgeving iets ergs meemaken, dan wil je daar vaak iets voor doen. In mijn boek heb ik beschreven hoe je dat het best aanpakt.” Volgend jaar komt een nieuw boek uit, met de boodschap dat iedereen kan netwerken.

‘Mensen associëren netwerken vaak met iets opportunistisch, maar het kan ook anders’

Krossa leerde netwerken als de beste, toen ze tien jaar geleden getroffen werd door borstkanker. Wat begon als een geldinzameling voor haar borstreconstructie, groeide uit tot de vzw Benetiet, die geld inzamelde voor andere vrouwen en lobbyde voor de terugbetaling van borstreconstructies. “Ik ben begonnen in de lokale Delhaize, waar mijn zoon als jobstudent werkte, om te vragen of ze chips wilden doneren voor mijn benefiet. Tot mijn verbazing zei die uitbater meteen ja. Ik wil mensen aanmoedigen mensen aan te spreken in het echte leven, maar ook via sociale media. Wat is het ergste dat kan gebeuren? Dat ze neen zeggen of niet antwoorden omdat ze het druk hebben.”

Tijdens de uitbouw van de vzw Benetiet werd Krossa steeds stoutmoediger. “Ik wist niet hoe ik een vzw moest starten. Daarom probeerde ik contact te zoeken met mensen met wie ik al eerder had samengewerkt, maar ook met mensen die ik niet kende, maar mij wel konden helpen. Ik ben beginnen te netwerken, zonder dat ik het door had. Ik stuurde bijvoorbeeld een mail naar Ignace Van Doorselaere, die toen nog de CEO van de lingerieproducent Van de Velde was. Hij maakte tijd voor een gesprek en vroeg me of ik een businessplan had. Dat had ik natuurlijk niet. Hij zei ook dat ik een raad van bestuur nodig had. Dat heeft mij echt vooruitgeholpen.”

“Mee dankzij onze campagne betaalt de ziekteverzekering sinds 2016 borstreconstructies met eigen weefsel terug. Benetiet werd overbodig. Het geld dat nog over was, hebben we aan het onderzoek van professor Damya Laoui naar een kankervaccin geschonken. Ik heb toen gezegd dat ik van die 40.000 euro resterende middelen van Benetiet 400.000 euro wilde maken. Veel mensen zeiden: dat gaat je niet lukken. Maar het is wel gelukt, mee dankzij de mensen die niet in mij geloofden, want uit hun bedenkingen kon ik ongelooflijk veel leren.”

Krossa haalde 471.456 euro op met het VUB Yamina Krossa Fonds en daar komt het komende jaar nog een pak geld bij. Na haar passage in zijn podcast Welcome to the AA beloofde stand-upcomedian Alex Agnew 1 euro per verkocht ticket voor zijn theatertournee te doneren. “Ik heb aan de VUB Foundation gevraagd hoe we hem op een eervolle manier konden bedanken, want hoe bedank je iemand die 100.000 euro doneert? De universiteit stelde een leerstoel voor. Op 9 oktober hebben we de VUB Alex Agnew-leerstoel voorgesteld. Met de 100.000 euro van Alex Agnew kunnen we twee jaar lang een postdoctoraatsstudent aan het werk zetten op een specifiek deel van het onderzoek, waar tot nu toe geen geld was. Wij zijn hem daar ontzettend dankbaar voor.”

Hoewel Yamina Krossa fondsen zal blijven werven voor kankeronderzoek, heeft ze de komende jaren andere prioriteiten. Twee maanden geleden gaf Farah Ridane na zes jaar het stokje van general manager van Boost for Talents door aan Yamina Krossa. De organisatie zorgt voor een langdurige coaching van getalenteerde en gemotiveerde jongeren uit sociaal-economisch kwetsbare milieus. Voor Krossa is daarmee de cirkel rond. Ze groeide zelf op in armoede. Met een alleenstaande moeder die veel liefde had voor haar drie kinderen, maar niet goed wist hoe ze voor hen moest zorgen, en een vader die ze om het andere weekend zag.

“Toen ik jong was, wilde ik alleen maar boven de armoede uitstijgen. Maar ik had ook altijd het gevoel dat dat misschien niet zou lukken. Er waren financiële moeilijkheden. Ik heb mezelf altijd voorgenomen: als ik hier uit geraak, wil ik graag iets doen voor jongeren in gelijkaardige situaties. Ik wil laten zien dat je eruit kunt geraken.”

Hoe is het u gelukt?

YAMINA KROSSA. “Ik heb er heel hard voor gewerkt. Op mijn vijftiende heb ik aan het comité voor bijzondere jeugdzorg gevraagd mij te plaatsen. Dat hadden ze nog niet vaak meegemaakt. Ik kwam terecht in een gezinsvervangend tehuis, waar ik een eigen kamer had, met een bureau en een badkamer met warm water. We kregen ontbijt en boterhammen voor op school. Dat was allemaal nieuw voor mij. Ik kon daar niet aarden. Het is dus niet zo eenvoudig als: haal een jongere weg uit een moeilijke situatie en plaats die in een ideale situatie. Je voelt als kind loyaliteit aan je ouders. Die ervaring heeft me later geholpen, bij het coachen van jongeren.

“De korte samenvatting van mijn verhaal. Ik ben weggelopen, bij de moeder van mijn vriend gaan wonen en op mijn zestiende zwanger geraakt. Ik besliste mijn kind te houden. Nu is dat fantastisch. Ik ben 49 jaar en heb een zoon van 31 en een van 27, met wie ik heel goede banden heb. Maar toen mijn zoon geboren werd… Ik heb toen de leeuwin in mezelf ontdekt. Ik was vastbesloten dat mijn kind niet in armoede zouden opgroeien.”

U hebt uw diploma voor de Examencommissie secundair onderwijs gehaald.

KROSSA. “Klopt. Toen ik begon te solliciteren, vermeldde ik dat in kleine letters op mijn cv, omdat ik daar beschaamd over was. Tot ik solliciteerde bij Start People en Hilde Haems tegenover mij zat. Zij is nu chief human capital officer bij Ackermans & van Haaren. Ze vroeg mij waarom ik dat zo klein had geschreven. Ze vond dat ik dat in grote, vette letters op mijn cv moest schrijven. Omdat het aantoont dat ik doorzettingsvermogen heb, en dat ik mij niet laat stoppen door moeilijke omstandigheden. Ik ben blij dat ze me dat gezegd heeft, want ze heeft gelijk.”

Wat spreekt u zo aan in Boost for Talents?

KROSSA. “Toen ik opgroeide, stelde niemand in mijn entourage de vraag: wat zijn de capaciteiten van Yamina? Welke school of studierichting past bij haar talenten? Wij gingen gewoon naar de dichtstbijzijnde secundaire school. Ik heb daar handel-talen gevolgd. Achteraf gezien, kon ik veel meer aan. Maar niemand heeft daarbij stilgestaan en dat vind ik spijtig. Bij Boost for Talents zetten we alles in, opdat jongeren hun maximale potentieel kunnen bereiken. Wij werken met de jongeren op allerlei domeinen: aan hun veerkracht, eloquentie, assertiviteit, studiemethode, studiekeuze enzovoort.

‘Toen ik opgroeide, stelde niemand in mijn entourage de vraag: wat zijn de capaciteiten van Yamina? Dat vind ik spijtig’

“Na drie jaar als vrijwilliger werkte ik van 2010 tot 2020 voor YAR Vlaanderen, een prachtige organisatie die jongeren coacht om hun leven weer op de sporen te krijgen. Daar is de urgentie soms zo groot dat overleven prioritair is. De opleiding van de jongeren kan daar niet altijd op de eerste plaats staan. Ik wilde graag meer inzetten op onderwijs en ontwikkeling en daarom ben ik bij Boost for Talents terechtgekomen.

“Slechts 12 procent van de jongeren die opgroeien in moeilijke sociaal-economische omstandigheden, in gezinnen waar de ouders geen hoger diploma hebben, stroomt door naar het hoger onderwijs. Voor de overige 88 procent biedt het onderwijs geen ticket uit de armoede. Het duurt in België gemiddeld vier generaties vooraleer die laatste groep aan een gemiddeld inkomen kan geraken. België is dan nog bij de beste landen in Europa op dat gebied. Enkel Denemarken doet beter: daar duurt het gemiddeld twee generaties. Met elke hoogopgeleide ‘Booster’ herleiden wij die vier generaties naar één generatie.”

Hebben leerlingenbegeleiders ondertussen niet geleerd verder te kijken dan het milieu waarin kinderen opgroeien?

KROSSA. “Ik las vroeger weleens over jongeren die door leerkrachten, door de begeleiders van de centra voor leerlingenbegeleiding (CLB), door familie en zelfs door vrienden ontmoedigd worden om verder te studeren. Maar ik dacht dat die verhalen overroepen waren. Als je met 25 jongeren van Boost for Talents praat, dan hoor je helaas 25 variaties op datzelfde verhaal. Al die jongeren zijn op de een of andere manier ontmoedigd om ASO te volgen, of als ze hun zesde middelbaar met goede resultaten hebben afgerond, krijgen ze te horen dat ze beter niet naar de universiteit gaan, maar eerst hogeschool moeten proberen. Ik was echt teleurgesteld dat dat nog steeds gebeurt. Dankzij de ondersteuning van Boost for Talents laten die jongeren zich niet meer ontmoedigen en kunnen ze op zoek gaan naar hun talenten, passies, waarden in het leven en een studierichting uitkiezen die daarmee in lijn ligt.”

U werd door uw omgeving niet enkel ontmoedigd te studeren, maar ook te werken.

KROSSA. “Toen ik negentien was en alleenstaand, vond ik een hele tijd geen werk. Op een bepaald moment vond ik wel werk, maar tegen een loon dat lager was dan mijn uitkering. Van dat loon moest ik bovendien een abonnement voor De Lijn kopen en de kribbe voor mijn zoon betalen. Dat is de werkloosheidsval. Heel veel mensen, onder wie mijn moeder, zeiden toen: blijf toch gewoon thuis bij je kinderen. Je hebt dan meer geld. Ik had geen mentor of coach, maar ik koos ervoor toch te gaan werken, in de hoop dat ik ooit een kans op promotie en opslag zou krijgen. Ik ben begonnen als telefoniste bij Vetoquinol en heb mezelf opgewerkt tot ik bij Start People een van de drie assistenten van het directiecomité was. Het is een strijd geweest, maar mijn kinderen zijn niet opgegroeid in armoede en daar ben ik trots op.”

‘Ik was teleurgesteld over hoeveel jongeren nog steeds ontmoedigd worden om verder te studeren’

U kunt maar een beperkt aantal jongeren ondersteunen. Is dat voldoende?

KROSSA. “Tja. Wij krijgen weleens te horen dat we een elitair programma zijn, omdat we jongeren zoeken die al goede cijfers halen op school, die gemotiveerd zijn om een diploma in het hoger onderwijs te halen. Vaak hebben ze geen rolmodel en heeft niemand in de familie het hen voorgedaan. Zij worden de pioniers en de eersten in de familie om hogere studies aan te vatten. Op die manier kunnen we in al die wijken en klassen, in de jeugdbeweging enzovoort, een rolmodel zetten, waar andere jongeren kunnen naar opkijken. Ze inspireren niet enkel jongeren, maar soms zelfs volwassenen. De ouders van een meisje bij Boost for Talents kwamen uit een ander land, en hun diploma werd hier niet erkend. Zij zijn geïnspireerd geraakt door hun dochter om opnieuw studies aan te vatten in België. Met hun diploma op zak hebben ze een beter betaalde baan gevonden.

“We doen een oproep voor jongeren die in het derde middelbaar zitten. Dan stellen honderden jongeren zich kandidaat. Het is telkens hartverscheurend jongeren te moeten afwijzen. In Brussel hadden we dit jaar 30 plaatsen en 200 kandidaturen. We hebben begin dit jaar 163 jongeren geselecteerd, die in september zijn gestart. We zitten nu aan 820 jongeren, verdeeld over acht steden, die minstens zes jaar lang begeleiding krijgen tot ze een bachelordiploma halen. Het is de bedoeling naar 1.500 jongeren te gaan tegen 2027 en nog drie nieuwe steden erbij te nemen. We starten in Eupen in januari. Daarna volgen hopelijk Hasselt en Charleroi. De uitdaging is steeds de kostprijs. Een groep met vijftien jongeren opstarten kost 57.000 euro. Je moet die financiering minstens drie jaar na elkaar vinden.”

Welke begeleiding krijgen de jongeren bij Boost for Talents?

KROSSA. “De jongeren krijgen dit jaar een refurbished laptop dankzij Digital for Youth en Ingram Micro. Ze krijgen een budget van 2.400 euro, dat ze kunnen investeren in hun persoonlijke groei. Dat geld kan dienen voor bijlessen, maar ook over toneelvoorstellingen of de muziekschool. Cruciaal is ook de begeleiding van de Boost-coaches, één per vijftien of dertig jongeren. De coaches stellen zich minstens veertig dagen per jaar ter beschikking voor individuele begeleiding en workshops. Dat kost allemaal geld. De hoofdmoot van de financiering krijgt Boost for Talents van de Koning Boudewijnstichting, het Sofina Boël Fonds voor Opleiding en Talent, aangevuld met geld van meerdere fondsen in de Koning Boudewijnstichting en partnerorganisaties. Het is een uitdaging om bijkomende financiering te vinden, maar ik ga ze graag aan.

“Sinds een halfjaar kloppen we ook aan bij grote bedrijven, stichtingen en schenkers. Belfius sponsort elk jaar voor twintig meisjes het Women2Women Leadership-programma in Boston. Het is fijn vast te stellen dat de interesse van bedrijven groot is, omdat wij een pool van talent hebben.

Boost for Talents heeft een honderdtal alumni. Hebben ze allemaal een baan gevonden die bij hen past?

KROSSA. “We willen onze alumni graag nog verder begeleiden in hun zoektocht en doorgroeien op de arbeidsmarkt. Er gaapt nog altijd een kloof tussen bedrijven en jongeren, en dan heb ik het zeker niet alleen over de jongeren bij Boost for Talents. Het is belangrijk jongeren en bedrijven dichter bij elkaar te brengen met job shadowing days, stageplaatsen of studentenjobs. Daarom organiseren we ook conversation tables, waar we Boosters en medewerkers van bedrijven samenbrengen om een taal te oefenen en de bedrijfscultuur te leren kennen. Daar werken onder meer de Nationale Bank van België, Colruyt en Candriam aan mee.”