Vrachtwagen van de toekomst moet energiezuiniger en veiliger zijn

De technologische evolutie in de Europese vrachtwagensector dendert onverminderd voort. Waar staat de sector vandaag en wat zit er in de pijplijn voor de toekomst?

We zien het elke dag op de Europese wegen: transport is de ruggengraat van onze economie. Uit studies blijkt dat 90 procent van alle goederen in Europa worden vervoerd met trucks en bestelwagens. De Europese transportsector heeft naar eigen zeggen al een lange weg afgelegd. Als we het brandstofverbruik van zwaar vrachtwagenvervoer per tonkilometer bekijken, is dat gedaald met 60 procent sinds 1965.

De lagere Europese emissienormen – in 1993 gestart met Euro 1, we zijn inmiddels aan Euro 6 – hebben de vrachtwagenbouwers ertoe verplicht om energiezuinige motoren te ontwikkelen en oplossingen uit te dokteren om de uitstoot van vervuilende deeltjes maximaal te minderen. Volgens de constructeurs is dat gelukt, want de daling van het brandstofverbruik en de CO2-uitstoot is gerealiseerd, terwijl het laadvermogen van de vrachtwagens is toegenomen. Ook de prestaties van de motoren en de veiligheid van de trucks zijn volgens de sector gestegen in die periode.

Wetgeving en infrastructuur aanpassen

Het wegvervoer in tonkilometer is tussen 2000 en 2011 toegenomen met 15 procent, terwijl het aantal dodelijke ongevallen in dezelfde periode met 60 procent is gedaald. De sector heeft sinds 2000 nieuwe elektronische hulpsystemen ontwikkeld om het wegvervoer veiliger te maken. Denk aan elektronische stabiliteitscontrole, automatische noodremsystemen en waarschuwingssystemen voor de chauffeur als de vrachtwagen van zijn rijstrook dreigt af te wijken. De Europese Unie zal die assistentiesystemen de komende jaren verplichten voor nieuwe trucks.

De vrachtwagen van de toekomst wordt meer en meer uitgerust met sensoren, camera’s en communicatiesystemen. Geconnecteerde trucks zullen niet alleen met elkaar communiceren, maar ook met de klanten, met de planners van het transportbedrijf, met de chauffeur en met de weginfrastructuur. De technologie moet de chauffeur ondersteunen om fouten te vermijden. Op termijn zullen dat soort telematicasystemen de taken van de trucker kunnen overnemen, zodat hij zich even kan ontspannen en andere dingen kan doen. De eerste testritten zijn al achter de rug, nu kijken de vrachtwagenbouwers naar de overheden om de wetten en de infrastructuur aan te passen, zodat automatisch rijden ook in de praktijk mogelijk wordt. Tegen 2025 of 2030 worden de eerste zelfstandig rijdende vrachtwagens op de Europese snelwegen verwacht.

Wachten op de ecocombi

De belangrijkste uitdaging voor de bouwers van de vrachtwagen van de toekomst wordt het verder verminderen van het brandstofverbruik en de CO2-emissie. Al kunnen we volgens de sector vrachtwagens niet zomaar vergelijken met personenwagens of bestelwagens, waarvoor de Europese Unie al een CO2-regelgeving oplegt. Als het energieverbruik nog meer naar beneden moet, moet het totaalplaatje worden bekeken.

De sector pleit onder andere voor meer flexibiliteit in de afmetingen van de vrachtwagens. Zo kan de aerodynamica worden verbeterd. Ook het inzetten van langere en zwaardere vrachtwagencombinaties (de LZV of ecocombi) is een mogelijke oplossing om meer vervoerscapaciteit te genereren met minder CO2-uitstoot. In Vlaanderen wordt gewerkt aan een proefproject om ecocombi’s – vrachtwagens met een maximale lengte van 25,25 meter en een maximumgewicht van 60 ton – op tien trajecten toe te laten. De overheid kreeg een tachtigtal aanvragen binnen, maar slechts een beperkt aantal Belgische bedrijven blijkt aan de strenge voorwaarden te voldoen. Het is dus nog even afwachten wanneer de eerste ecocombi op Vlaamse wegen rijdt. Ondertussen zijn er in het distributieland Nederland een duizendtal actief, ook in Duitsland lopen er testen.

Naast het voertuig zetten ingenieurs nog in op andere domeinen om de energie-efficiëntie van het wegtransport te verbeteren. Zo zijn ook de spanning en de kwaliteit van de banden, de staat van de wegeninfrastructuur en de ouderdom van de vrachtwagenvloot belangrijk voor de energieprestatie van een vrachtwagen. Bovendien kunnen chauffeurs zuiniger leren rijden. En dan hebben we het nog niet gehad over het gebruik van alternatieve aandrijvingen zoals elektriciteit, gas en waterstof.

K.D.C.