Steden bannen vervuilende en lawaaierige vrachtwagens

Wereldwijd zijn steden op zoek naar manieren om de groeiende stadsbevolking te bevoorraden met schonere en stillere vrachtwagens. Ook Brussel is mee. Zo wordt onder meer gewerkt aan een stedelijk distributiecentrum in de haven, om het stadscentrum te ontlasten van een deel van het goederenvervoer.

Meer en meer mensen gaan in steden wonen. Dat leidt niet alleen tot een explosie van het personenvervoer, ook het goederenvervoer neemt er exponentieel toe. Dat geeft problemen zoals de uitdijende congestie in en rond de stad. Al die verbrandingsmotoren vervuilen de luchtkwaliteit van de stedelingen door het uitstoten van fijn stof, CO2 en andere schadelijke stoffen.

Stedelijke overheden reageren dan ook door ambitieuze CO2-reductieplannen uit te vaardigen en vervuilende vrachtwagens uit delen van de stad te bannen. Zo wil Singapore de CO2-uitstoot met 11 procent verminderen tegen 2020, New York met 30 procent tegen 2030, München gaat voor min 50 procent, Londen voor min 60 procent. Uitschieters zijn steden zoals Toronto en Kopenhagen, die de CO2-emissies met respectievelijk 80 procent en 84 procent willen zien dalen tegen 2020 en 2030.

Vuilnis ophalen op biogas

Voor het stedelijk vervoer moet dan ook worden gewerkt aan nieuwe transportconcepten. De constructeurs van bestel- en vrachtwagens moeten sneller nieuwe producten en nieuwe aandrijfconcepten ontwikkelen. De distributievrachtwagen van de toekomst zal aerodynamisch zijn met lichtgewicht materialen. In plaats van op diesel rijden ze op alternatieve brandstoffen zoals aardgas of biogas (CNG).

Op de internationale IAA vakbeurs in Hannover stellen verschillende constructeurs straks stadsvrachtwagens op CNG voor. Ze zijn specifiek ontwikkeld voor toepassingen met korte rijcycli en stop-startverkeer, zoals vuilnisophaling en lokale distributie. Aardgas is geurloos bij verbranding en bevat weinig schadelijke deeltjes. Bij biogas (methaangas gewonnen uit organische materialen) ligt de uitstoot van koolstofdioxide zelfs tot 70 procent lager dan bij diesel. Andere alternatieve aandrijfsystemen die in de pijplijn zitten, zijn hybride en volledig elektrische voertuigen. Die laatste hebben het voordeel dat de elektromotoren vrijwel geluidloos zijn, alleen de autonomie van de batterijen lijkt nog onvoldoende voor een rendabele stadsdistributie.

Laatste kilometer met cargofiets

Schonere vrachtwagens is één zaak, maar hoe verminder je het goederenverkeer in een stad? In Brussel is een proefproject opgezet rond slimme en duurzame stadsbevoorrading voor handelaars onder leiding van het privéconsortium CityDepot/Tri-Vizor. Het project, dat wordt ondersteund door de Europese Unie, loopt van september 2014 tot maart volgend jaar.

Bedoeling is dat er een stedelijk distributiecentrum wordt opgericht aan de rand van de stad, in het TIR-centrum aan Turn & Taxis. In dat magazijn zullen de goederen van en naar verschillende bedrijven worden gehergroepeerd om de leveringstijden te optimaliseren, waarna die worden opgeladen in meer ecologische voertuigen.

Met elektrische vracht- en bestelwagens en cargofietsen wordt vervolgens de laatste kilometer gereden tot bij de eindbestemmeling. Met dat distributieconcept slaat men twee vliegen in een klap: door de centralisatie aan de rand van de stad vermindert het aantal vrachtwagens, en de voertuigen die in de stad rijden om te leveren, voldoen aan strengere milieunormen. In Hasselt, de thuisbasis van CityDepot, wordt het systeem al toegepast. Ook andere Belgische en Europese steden onderzoeken die vorm van stadslogistiek.

K.D.C.