Trends Gazellen: GeoSea, Cmosis en Tormans zijn de snelste groeiers van Vlaanderen

De aannemer van waterbouwprojecten GeoSea is het snelst groeiende bedrijf van Vlaanderen, in de categorie grote bedrijven. Bij de middelgrote bedrijven gaat de beeldsensorenproducent Cmosis met de eer lopen. Tormans, rekruteerder en detacheerder van ingenieurs, is de snelste groeier in de categorie kleine bedrijven. Starter van het Jaar is het icoMetrix, specialist in medische software.

Elk jaar stelt Trends de rangschikking op van de snelst groeiende bedrijven, de Trends Gazellen. De afgelopen weken maakten we de winnaars bekend van elk van de vijf Vlaamse provincies en van het Brussels Gewest. Woensdagavond was het de beurt aan de winnaars voor heel Vlaanderen, met inbegrip van het Brussels Gewest.

In de categorie grote bedrijven is GeoSea uit Zwijndrecht de primus. De dochter van de Belgische baggergroep DEME is specialist in offshorebouwprojecten. “Dat is een ander metier dan baggeren, en er wordt ook een ander soort schepen voor gebruikt”, verklaart CEO Luc Vandenbulcke. GeoSea begon met een ploeg van vier mensen, die ondertussen tot een team van 350 is uitgegroeid. “En dat is gerekend zonder de onderaannemers en zonder de lokale mensen die we inhuren voor buitenlandse projecten. Op piekmomenten zijn meer dan 1000 mensen op onze werven actief.”

GeoSea bouwt bijvoorbeeld offshore-aanlegsteigers voor lng-schepen, en dichterbij is het bedrijf bekend voor hernieuwbare-energieprojecten zoals windmolenparken in zee. In dat domein zit de grootste groei. “We zijn begonnen met het louter installeren van de parken. De voorbije vijf jaar zijn we geëvolueerd naar een sleutel-op-de-deuraannemer. We nemen nu het hele traject voor onze rekening: we vragen vergunningen aan, ontwerpen, bouwen en installeren de windmolenparken, én we staan in voor het onderhoud.”

Met zijn eerste project, de Thornton-bank op de Noordzee, gebouwd tussen 2008 en 2011, heeft GeoSea het vak kunnen leren. “Dat project heeft ons de kans gegeven er een exportproduct van te maken”, zegt Vandenbulcke. Voorlopig blijft de bouw van windmolenparken op zee beperkt tot West-Europa. “Behalve in eigen land hebben we projecten in Nederland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Zweden en binnenkort ook Frankrijk. Maar we zien nu dat er ook buiten Europa iets beweegt: er is een eerste park op komst in de Verenigde Staten en ook enkele Aziatische landen zijn bezig met offshorewindparken.”

Zijn steile opgang heeft GeoSea volgens zijn topman te danken aan het feit dat het bedrijf er vroeg bij was. “Wij zijn in de markt van hernieuwbare energie op zee gestapt toen anderen er nog niet in geloofden. Daardoor hebben we een voorsprong kunnen nemen op de concurrentie. Het is ook een heel kapitaalintensieve business, waardoor het voor een kleine starter niet haalbaar is. Wij konden die investeringen wél doen, omdat we een sterk moederbedrijf achter ons hebben, DEME.”

Nichespeler

De winnende Trends Gazelle bij de middelgrote bedrijven is Cmosis uit Berchem. “We ontwikkelen en produceren beeldsensoren voor professionele, industriële, wetenschappelijke en medische toepassingen,” zegt CEO Luc De Mey. “Denk aan beeldchips voor de ruimtevaart. De NASA gebruikt onze chips bijvoorbeeld om het vertrekproces van een raket in alle details te bekijken. Denk ook aan chipsensoren van 24 miljoen pixels voor de fotocamera’s van Leica.” Ook in de camera’s voor de trajectcontroles op de Belgische wegen zitten sensoren van Cmosis, net als in de camera’s die de nummerplaten registreren bij het binnenrijden van een stad, zoals in Mechelen bijvoorbeeld gebeurt.

99 procent van de omzet komt echter van de export. Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, Korea, China, de Verenigde Staten en Canada zijn de belangrijkste markten. “In China leveren we de beeldsensoren voor de verkeerscamera’s, die niet alleen worden gebruikt voor het registreren van verkeersovertredingen, maar ook voor gezichtsherkenning,” zegt De Mey. “Bij ons mogen gezichtsherkenning en nummerplaten nog niet worden gekoppeld door de privacyregels.”

In sensoren voor chirurgische toepassingen en in lineaire sensoren – daarmee worden bijvoorbeeld drukpersen of machines die fruit selecteren gemonitord – was Cmosis tot voor kort niet actief. “Daarom hebben we vorig jaar onze Portugese sectorgenoot Awaiba overgenomen, een bedrijf dat ook een vestiging had in Duitsland”, legt CEO Luc De Mey uit. “De integratie is zo goed als rond.”

Als nichespeler ontsnapt Cmosis grotendeels aan de aandacht van de grote sectorgenoten. “Voor bedrijven als Sony, die 95 procent van hun omzet halen uit chips voor smartphones, is onze markt niet zo belangrijk. Waarom zouden zij geïnteresseerd zijn in een klant die 1000 stuks per jaar afneemt, als zij er een half miljard kunnen slijten? Wat wij ontwikkelen is ook erg complex en vraagt een one-to-one-relatie met een klant. Daar zijn die grote bedrijven niet op georganiseerd.”

Witte raven

Bij de kleine bedrijven kaapte Tormans de prijs weg. “Op dit moment zijn wij bij Arcelor Mittal in Gent zowat de grootste leverancier van ingenieurs. Niet slecht toch, voor een klein bedrijf?”, zegt een trotse Jan Tormans. “Ingenieurs inzetten bij grote bedrijven, voor de coördinatie van langetermijnprojecten”, omschrijft oprichter Tormans de kernactiviteit van zijn bedrijf in Geel. “De ingenieurs zijn bij ons in vaste dienst, wij detacheren hen tegen een uur-, dag- of projectprijs. Ze staan bij de klant in voor de coördinatie van bouwprojecten, de opstart van nieuwe lijnen in fabrieken of petrochemische installaties, de certificering van nieuwe installaties, enzovoort. We krijgen ook almaar meer vraag naar teken- en ontwerpwerk.”

Bedrijven komen bij Tormans aankloppen omdat ze op zoek zijn naar specialisten die ze slechts tijdelijk nodig hebben, en omdat Tormans die sneller kan vinden. “Noem mij één bedrijf in Vlaanderen dat net zoals wij een hr-afdeling heeft waar dertien rekruteerders fulltime op zoek zijn naar gespecialiseerde technische mensen?”

En dan nog heeft de firma 150 openstaande vacatures. “Goede ingenieurs blijven moeilijk te vinden. Er studeren er veel te weinig af, en bovendien zoeken wij mensen die ook leiding kunnen geven én over goede communicatievaardigheden beschikken. Het zijn witte raven die al die troeven combineren. Maar minder selectief zijn is geen optie, daarvoor zijn de opdrachten bij onze klanten te complex. We blijven alle kandidaten uitvoerig testen, niet alleen op intelligentie, maar ook op sociale vaardigheden.”

Mensen elders wegkopen doet Tormans naar eigen zeggen niet. “Maar je zou ervan versteld staan hoeveel latente werkzoekenden er zijn. Vaak zien we ook dat mensen rond hun midlife openstaan voor iets anders. Onze troef is dat wij uitdagende projecten kunnen bieden, en dat mensen bij ons ervaring kunnen opdoen met diverse projecten in de meest uiteenlopende sectoren. De bouw van het NAVO-hoofdkwartier, de zinkproductie bij Nyrstar of de herontwikkeling van een brownfield voor Total, waar vind je die diversiteit aan projecten? Als je ergens vast werkt en je wil een andere job, dan is dat vaak moeilijk. Bij ons kunnen mensen op elk moment aangeven welke richting ze uit willen met hun carrière.”

Boston

De Starter van het Jaar is Icometrix, in 2011 opgericht door Wim Van Hecke en Dirk Loeckx, als een spin-off van de KU Leuven, Universiteit Antwerpen en het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. Met twintig medewerkers ontwikkelt het bedrijf uit Heverlee medische software om de beelden van hersenscans te interpreteren. “Hersenscans worden door radiologen vooral visueel en kwalitatief ontleed”, legt CEO Dirk Loeckx uit. “Wij bekijken die medische beelden kwantitatief en halen er cijfers uit: hoe groot is het hersenvolume precies, hoeveel letsels zijn er in de hersenen en hoe groot zijn ze?”

Om die metingen te doen, ontwikkelt icoMetrix gespecialiseerde software en biedt ze aan als een service. “Ziekenhuizen sturen ons de beelden digitaal en beveiligd door, wij voeren de metingen uit en zenden de resultaten naar de dokters. Zo hebben die meer tijd voor hun patiënten.”

IcoMetrix ontwikkelde ook een specifieke softwaretoepassing voor MS. “Het aantal geneesmiddelen voor MS is de jongste tien jaar sterk toegenomen. Patiënten krijgen opvolgscans om te kijken hoe de ziekte evolueert”, vertelt Loeckx. “Onze software helpt neurologen en radiologen te bepalen welke medicijnen de ziekte het beste afremmen bij iedere patiënt. De verkoop van de MS-toepassing zal nog dit jaar beginnen. Het dossier is ingediend, zowel in de VS als in Europa, we wachten enkel nog op de goedkeuring.”

Vorig jaar realiseerde het bedrijf 30 procent van zijn omzet in het buitenland, dit jaar zal dat nog een stuk meer zijn, onder meer omdat het in Boston een kantoor opent voor de Amerikaanse markt. Een andere doelstelling is de terugbetaling door de ziekteverzekering. “We denken dat de ziekteverzekering bereid zal zijn voor onze rapporten te betalen”, besluit Loeckx.

Karin Eeckhout en Jozef Vangelder