Ondernemer Luc Vancraen over zijn bedrijf in Kiev: ‘Het Westen moet wapens en munitie leveren, nu.’

Vlaamse ondernemers met een bedrijf in Oekraïne moeten roeien met de riemen die ze hebben. Gemakkelijk is dat niet. “Vier van mijn medewerkers zijn in Kiev gebleven om te vechten.”

Het zijn helse dagen voor Luc Vancraen. Quadrox, zijn softwarebedrijf in het belegerde Kiev, telt een twintigtal werknemers. Vanuit België probeert hij de werkzaamheden zo goed en zo kwaad als dat kan te organiseren. Sinds de coronapandemie werken zijn medewerkers vanop afstand. “Telewerk was de norm geworden in ons bedrijf”, aldus Vancraen. “Dat komt nu goed uit. Zonder corona waren we nooit klaar geweest voor deze oorlog.”

De voorbije dagen had Vancraen zijn medewerkers opgedragen hun woning in Kiev te verlaten en naar het westen van het land te trekken. “Zowat de helft van mijn medewerkers is daarin geslaagd. Ze hebben familie in het westen. De andere helft zoekt nu een plek van waaruit ze het best kunnen functioneren. Een medewerkster heeft een vakantiehuis gehuurd in het Karpatengebergte in het westen van Oekraïne. Daar zijn ook de familieleden van de Quadrox-medewerkers welkom. Maar tot nu toe is niemand komen opdagen.”

Mobiliteit is een groot probleem, zegt Vancraen. “Oekraïne heeft nu vluchtelingenkonvooien zoals je die kunt zien in de films over de Tweede Wereldoorlog. Met controleposten aan de stadsgrenzen probeert de overheid die vluchtelingenstroom in de kiem te smoren. Toch worden de files almaar langer.”

Onder de wapens

Een grotere bedreiging voor Quadrox is de militaire mobilisatie die de Oekraïense president, Volodymyr Zelenksy, heeft afgekondigd. “Veel van mijn softwareontwikkelaars zijn jonge mannen. Ik vrees dat zij in de komende dagen onder de wapens geroepen worden. De Oekraïense grenswachten zullen controleren wie het land verlaat. Weerbare mannen zullen niet mogen vertrekken. Dat kan de grootste impact hebben op de werking van Quadrox.”

Veel Oekraïners bieden zich vrijwillig aan bij het leger, onder wie ook het Quadrox-personeel. “Vier van mijn medewerkers, jonge kerels, zijn in Kiev gebleven om te vechten”, zegt Vancraen. “Lange rijen Oekraïense mannen willen strijden. Het probleem is het tekort aan wapens en munitie. President Zelenksy had de mobilisatie veel vroeger moeten afkondigen, dan had het land zich beter kunnen voorbereiden. Nu moeten Oekraïnse mannen die willen vechten op zoek naar geweren. Het Westen moet wapens en munitie leveren, nu.”

Vooralsnog blijven de elektriciteitscentrales draaien. Ook het internet doet nog dienst “Het verbaast me dat het internet nog werkt”, zegt Vancraen. “Als het internet plat gaat, dan stopt het voor ons. Het overgrote deel van de omzet komt van buitenlandse klanten, die we bedienen via het internet. Zolang het internet werkt, kunnen we hen ondersteunen, en zullen ze niets merken van deze oorlog.”

Poetin

Vancraen vestigde zijn bedrijf twintig jaar geleden in Kiev, omdat dat toen de beste oplossing leek. “Rond 2000 kon je heel moeilijk softwarespecialisten vinden in België,” vertelt Vancraen. “In Oekraïne lukte dat wel. We hadden hen naar België kunnen halen, maar daar een bedrijf oprichten was logischer.”

Daar heeft Vancraen geen spijt van gehad. Sinds de start van zijn bedrijf is het ondernemingsklimaat verbeterd. “Het keerpunt was 2014, toen de Russisch-Oekraïense oorlog uitbrak”, legt Vancraen uit. “Het Westen gaf Oekraïne toen financiële hulp. Daaraan waren voorwaarden verbonden, zoals de indijking van de corruptie. Voor 2014 moesten we de Oekraïense politie nog smeergeld betalen. Sindsdien is er een enorme verbetering.”

De vraag is wat van die verwezenlijkingen overblijft na de Russische invasie. “In één opzet is de Russische president Vladimir Poetin geslaagd. Er komt een Oekraïense vluchtelingenstroom naar de EU op gang. Daarmee hoopt hij het Europese draagvlak voor steun aan Oekraïne te ondermijnen”, meent Vancraen.

“Het Westen heeft de werkelijke plannen van Poetin nooit doorzien. Volgens de Russische media is Oekraïne een deel van Rusland. De westerse media stellen dat Oekraïne geen lid van de NAVO mag worden, om Poetin gerust te stellen. Zo heeft hij gekregen wat hij wilde: een ongewapend Oekraïne, zodat hij het land gemakkelijk kon aanhechten. Het Westen wilde niet provoceren, en betaalt daar nu de prijs voor. We hadden vroeger moet reageren, en harder. Dan was het nooit zo ver gekomen.”