Plan om spaarrente te verhogen leeft bij meerderheid en oppositie

Verschillende partijen zwaaien met wetsvoorstellen om banken te verplichten de rente op spaarboekjes te verhogen. Meerderheidspartij Vooruit drong al langer aan op hoge rentes en onderneemt zelf actie nu blijkt dat de banken zich blijven verzetten. Ook oppositiepartij N-VA vindt het niet langer kunnen dat de rentes op leningen omhoog gaan, maar dat de spaarboekjes niet of amper volgen.

Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) heeft bankenfederatie Febelfin vorige week een brief gestuurd, waarin hij wijst op de toegenomen maatschappelijke druk om de spaarrente op te trekken. De rente op spaarboekjes is weliswaar een klein beetje gestegen, maar lang niet zoveel als de rentes die de banken tegenwoordig zélf krijgen om hun geld te parkeren bij de Europese Centrale Bank. Die rente bedraagt 3,25 procent, waardoor er op jaarbasis zowat 8 miljard euro terugvloeit. Hoe dat komt bespraken we recent in onze vijf redenen waarom de spaarder dit jaar in de kou blijft staan.

De banken zien een door de overheid opgelegde verhoging van de rente op spaarboekjes niet zitten. Zo’n ingreep zou de stabiliteit van de banksector grondig kunnen aantasten, stellen ze. Professor Hans Degryse, hoofd van de Onderzoeksgroep Finance van de KU Leuven deelt die bezorgdheid. “Als we de concurrentie willen doen toenemen en buitenlandse banken willen aantrekken, doen we dat niet door de minimumrente te verhogen. Banken die een uitbreiding naar de Belgische markt overwegen, botsten vandaag hoe dan ook al op tal van regels die onze overheid heeft opgelegd. Typisch Belgische specificiteiten. Veel beter zou de politiek structureel te werk gaan door al die regelgeving opnieuw onder het vergrootglas te leggen”, zei hij deze week aan Trends.

Depositovlucht voorkomen

Politici uit verschillende ideologische hoeken zijn steeds meer te vinden voor een ingrijpen van de overheid. Vooruit had er eerder al op aangedrongen dat de rente op spaarboekjes zou stijgen. Door het verzet van de banken dient fractieleidster Melissa Depraetere nu een wetsvoorstel in dat banken daartoe verplicht, en dat vanaf 1 juli. Concreet wil ze de rente op de spaarboekjes op dezelfde manier vastklikken aan de depositorente van de ECB, met een marge van 2 procent. Op dit moment zou het wetsvoorstel dus zorgen voor een basisrente van 1,25 procent en een minimale getrouwheidspremie van 0,30 procent. Coalitiepartner Groen wil bij voorkeur binnen de regering een oplossing vinden, maar komt zelf met een wetsvoorstel mocht dat niet lukken.

Ook N-VA vindt het niet kunnen dat mensen hun spaargeld zien wegsmelten. “Dat zorgt voor onzekerheid waarvan we niet mogen wegkijken”, zegt fractievoorzitter Peter De Roover. Ook hij dient een wetsvoorstel in waarmee de minimumrente op spaarboekjes te koppelen aan het ECB-rentetarief. “Indien het verschil bijvoorbeeld maximaal 2 procent mag bedragen, zouden banken op dit moment een spaarrente van minstens 1,25 procent moeten aanbieden. Dat is zowat het dubbele van het gemiddelde rentetarief bij de grootbanken vandaag. Dat zou de vlijtige spaarder alvast iets meer zekerheid bieden en de koopkracht beter beschermen”, aldus De Roover, die met zijn voorstel ook het risico op een depositovlucht wil indijken. De partij wil voorkomen dat mensen hun spaargeld weghalen bij de Belgische banken en op zoek gaan naar alternatieve bestemmingen voor hun spaargeld.

‘Ultiem wapen’

Staatssecretaris voor Consumentenbescherming Alexia Bertrand (Open VLD), die woensdag tijdens een actuadebat in de Kamer verschillende vragen over de kwestie kreeg, wees er op dat het koppelen van de rente van de spaarboekjes aan de basisrente bij de ECB, verschillende vragen oproept.

“Doen we dit alleen voor gereglementeerde spaarrekeningen? Houdt de basisrente bij de ECB rekening met de specificiteit van de Belgische gereglementeerde spaarrekening? Is de koppeling onderscheiden genoeg opdat er toch concurrentie kan heersen binnen de Belgische markt? Welk verschil tussen de rente van het spaarboekje en de basisrente bij de ECB zal ervoor zorgen dat dit geen problemen veroorzaakt voor de toezichthouder?”, aldus staatssecretaris Bertrand. “Dat zijn allemaal vragen waarop we een antwoord moeten krijgen.”

De Open VLD-politica wees er daarnaast op, zoals ze eerder al deed, dat de minimumrente wettelijk verhogen, een “ultiem wapen” is. “Als liberaal staan we niet te springen voor zulk een maatregel, dat is een ultiem wapen, maar we hebben geen taboe.” Bertrand nodigde de consumenten ook uit om instrumenten te gebruiken voor het vergelijken van spaarrekeningen. “Als de klanten meer mobiel worden en makkelijker van bank veranderen, zal dat de banken aanzetten om hun spaarformule aantrekkelijker te maken.”

Lees ook: