Vijf geopolitieke en economische lessen na vijf dagen oorlog

Minder dan een week na de Russische inval in Oekraïne ziet de wereld er geopolitiek en economisch helemaal anders uit. Vijf lessen na vijf dagen oorlog.

1. Rusland wordt in een paar dagen tijd een paria

Het wantrouwen ten aanzien van Rusland nam al een tijdje toe in het Westen. Na de inval in Oekraïne en de bedreigingen die vanuit Moskou worden geuit richting de rest van Europa wordt Rusland als een direct gevaar voor de wereldvrede gezien. Wat een klassiek autoritair regime was, zoals er veel zijn in de wereld, wordt nu een internationale paria.

2. Duitsland breekt met 75 jaar pacifisme

Tegen 2024 wil Duitsland 2 procent van zijn bruto binnenlands product besteden aan defensie. Als het land die doelstelling haalt, stijgt het Duitse defensiebudget naar 80 miljard euro. Dat is na de Verenigde Staten en China in absolute aantallen het hoogste budget ter wereld. Beladen door zijn oorlogsverleden was Duitsland decennialang moreel verplicht zich pacifistisch op te stellen. Dat is nu voorbij.

3. Europa krijgt een militaire reflex

De Europese Unie is een economische reus, maar stelde internationaal-politiek te weinig voor en was tot voor kort militair onbestaande. Een Europese defensie was taboe, want Europa schuilde onder de NAVO-paraplu. Nu de Europese Commissie en de EU-lidstaten besloten hebben wapens te leveren aan Oekraïne, tot staaljagers toe, krijgt de Europese Unie een militaire reflex. Defensie-experts waarschuwen echter voor een escalatie.

4. Zwitserland is niet meer volledig neutraal

Geen enkel land ter wereld is neutraler dan Zwitserland. Dat is nog altijd het diplomatieke vertrekpunt in Bern, maar van volledige neutraliteit is geen sprake meer. Zwitserland bevriest de Russische tegoeden in het land. Nooit gezien.

5. De Westerse wereld veroorzaakt een financiële crisis in Moskou

Experts zijn het erover eens: economische sancties hebben vooral een symboolfunctie. Maar de recente maatregelen die tal van Westerse landen nemen, gaan toch een stuk verder. Ze kunnen Rusland de facto afsluiten van alle voordelen van de globalisering: handel, financiële stromen, technologie. Het bevriezen van buitenlandse tegoeden en een aantal maatregelen gericht op de ineenstorting van de roebel moeten een financiële crisis in Moskou veroorzaken. Rusland wordt armer en zwakker.