Tot welk rentebesluit komen de Fed en de ECB deze week?
Deze week kijken de markten naar de rentebesluiten van de Amerikaanse Federal Reserve (Fed) en de Europese Centrale Bank (ECB). Met stevige groei en aanhoudende inflatie in de Verenigde Staten en een stagnerende eurozone lijkt een gesplitste aanpak in de maak. Wat mogen we verwachten? Véronique Goossens, hoofdeconoom van Belfius, en Peter Vanden Houte, hoofdeconoom van ING, lichten toe.
Terwijl de Fed haar beleid voorlopig ongemoeid laat, overweegt de ECB een renteverlaging. Dit benadrukt de groeiende kloof tussen beide economieën: de VS kampt met aanhoudende inflatie en stevige groei, terwijl de eurozone worstelt met stagnatie en externe inflatiedruk. Die divergentie weerspiegelt zich ook in de rente-evoluties. “Normaal bewegen de Amerikaanse en Europese rentes in tandem, maar die link brokkelt af”, zegt Véronique Goossens. “Er is nog samenhang, maar minder dan voorheen. De Amerikaanse economie draait op volle kracht en krijgt nog een extra impuls, wat de inflatoire druk verhoogt. Daarom volgt de Fed een ander pad dan de ECB.”
Zullen we een gesplitste aankondiging zien: de Fed laat de rente onveranderd, terwijl de ECB de rente verlaagt?
GOOSSENS. “Ja, we zijn ervan overtuigd dat de ECB donderdag een renteverlaging van 25 basispunten zal aankondigen, terwijl de Fed woensdagavond geen nieuwe maatregelen zal nemen. Tot voor kort dachten we nog dat de Fed dit jaar twee renteverlagingen zou doorvoeren, maar dat lijkt nu slechts één verlaging te worden. Dit komt doordat inflatieverwachtingen in de VS blijven stijgen, zowel in de markten als bij consumenten. Dat is een veeg teken en maakt de Fed voorzichtiger met monetaire versoepelingen.”
“Veel hangt af van het narratief van de Fed na de aankondiging: hoe interpreteren zij de economische situatie? Dat zal bepalen of er mogelijk toch nog een tweede verlaging volgt. De ECB daarentegen zit in een ander economisch klimaat en zal meer geneigd zijn stappen te nemen om de eurozone te ondersteunen.”
‘Het is onwaarschijnlijk dat de Fed haar beleid fundamenteel zal wijzigen onder invloed van Trump’
Peter Vanden Houte (ING)
PETER VANDEN HOUTE. “De Fed heeft in haar laatste verklaringen en tijdens de commentaren na de decembervergadering al aangegeven dat ze een afwachtende houding aanneemt. Jerome Powell benadrukte dat de huidige beleidskoers redelijk passend is, gezien de inflatie en de economische groei die nog altijd rond 3 procent schommelt. De Fed kan zich veroorloven om te wachten, zeker zolang er geen financiële crisis uitbreekt of de economie plots instort.
“De inflatiecijfers ogen wellicht beter, maar een maand-op-maandanalyse toont aan dat de prijsdruk nog altijd aanzienlijk is. Bovendien blijft de Amerikaanse groei stevig, ondanks enkele gemengde signalen, zoals een minder sterke ISM-index (het resultaat van een maandelijkse enquête onder meer dan 400 bedrijven in 20 sectoren in de 50 staten, nvdr.). Voorlopig lijkt het erop dat de Fed pas vanaf juni zou overwegen de rente te verlagen, mede omdat dan nieuwe economische vooruitzichten worden vrijgegeven.
“In Europa is de situatie heel anders. De ECB heeft te maken met een combinatie van hoge inflatie en een zwakke economische groei. Hoewel de inflatie deels wordt aangedreven door externe factoren, zoals hogere energie- en voedselprijzen, is men bij de ECB veel voorzichtiger geworden met het negeren van zulke externe schokken. Ze vrezen dat deze zich kunnen doorzetten in binnenlandse inflatie. Tegelijkertijd blijft de economische groei vlak, wat ruimte biedt voor renteverlagingen. Ik verwacht dat de ECB dit jaar één tot twee renteverlagingen zal doorvoeren, afhankelijk van hoe de inflatie zich ontwikkelt.”
Aantal verlagingen
Hoelang ziet u de Fed de renteverlagingen pauzeren, en hoeveel renteverlagingen zal de ECB dit jaar doorvoeren?
GOOSSENS. “We verwachten dat de Fed slechts één renteverlaging zal doorvoeren en daarna een pauze inlast. Dat heeft te maken met de sterke economische groei in de VS, die al op potentieel groeit, gecombineerd met een krappe arbeidsmarkt en belastingverlagingen die de inflatoire druk verhogen.
“De ECB zit in een heel andere situatie. We denken dat zij vier renteverlagingen zal doorvoeren, telkens met 25 basispunten, waarschijnlijk afgerond tegen de zomer. De onzekerheid in Europa neemt toe, en hoewel we niet van stagflatie spreken, zien we wel dat de uitdagingen zich opstapelen.”
VANDEN HOUTE. “Wat de Fed betreft, lijkt juni het vroegst mogelijke moment voor een renteverlaging. Tot die tijd zal de centrale bank waarschijnlijk een afwachtende houding aannemen. De economische groei in de VS vertraagt slechts langzaam, en de inflatie blijft relatief hardnekkig. Dat geeft de Fed weinig reden om haast te maken met nieuwe verlagingen. De verwachting is dat de Fed de rente dit jaar ongeveer 50 basispunten zal verlagen, een inschatting die overeenkomt met de marktverwachtingen.
“Voor de ECB is het een complexer verhaal. Hoewel de markt lijkt in te prijzen dat de rente naar ongeveer 2 procent kan dalen (wat een verlaging van 100 basispunten zou betekenen), zijn we bij ING voorzichtiger en verwachten we een daling tot 1,75 procent. Dat hangt echter af van de inflatieontwikkeling. Hogere energie- en voedselprijzen blijven een risico.
“Daarnaast is de economische situatie fragiel. De groei in de eurozone is bijna stilgevallen, en de spaarquote stijgt in plaats van te dalen, wat wijst op voorzichtigheid bij consumenten. Dat roept de vraag op of de voorspellingen van de ECB over economische groei (volgens de ECB wordt in de eurozone een groei van net boven 1 procent verwacht in 2025, nvdr) niet te optimistisch zijn. Zelfs bij de laatste vergadering in december was er al discussie tussen de gouverneurs over de haalbaarheid van die voorspellingen. Ik zou de huidige situatie niet als stagflatie omschrijven, maar we zitten wel met een combinatie van te hoge inflatie en zwakke groei. Dat maakt het voor de ECB een uitdaging om te manoeuvreren. Hoewel de markt soms suggereert dat de ECB achter de feiten aanloopt, heeft voorzitter Christine Lagarde recent op Davos aangegeven dat zij die indruk absoluut niet deelt. De ECB blijft benadrukken dat haar beleid nog altijd restrictief is, zelfs met een renteverlaging.
“Het is een delicaat evenwicht, en de ECB zal waarschijnlijk zeer behoedzaam zijn in haar beleid.”
‘Elke poging om de Fed politiek te beïnvloeden zou schadelijk zijn voor de geloofwaardigheid van de Fed en de dollar’
Véronique Goossens (Belfius)
Meer olie
In welke mate zal de Amerikaanse president Donald Trump het de Fed moeilijk maken om snel de rente te verlagen?
VANDEN HOUTE. “Trump staat erom bekend zijn mening ongefilterd te ventileren, en dat geldt ook voor het beleid van de Fed. Recent stelde hij dat de OPEC meer olie zou moeten oppompen om de prijzen te drukken, wat Rusland economisch zou raken en tegelijkertijd de centrale banken meer ruimte zou geven om de rente te verlagen. Hoewel die logica op het eerste gezicht lijkt te kloppen, is het onwaarschijnlijk dat de OPEC daaraan meewerkt, zeker niet met Rusland in de OPEC+.
“Voorlopig heeft Trump echter geen directe reden om de druk op de Fed fors op te voeren. Zolang de economie sterk blijft en de beurzen niet crashen – wat hij ziet als een indicator van succes – zal hij zich beperken tot opmerkingen. Mocht er echter een budgettaire crisis ontstaan, bijvoorbeeld door een oplopend begrotingstekort of stijgende langetermijnrentes, dan kan de druk toenemen. Maar zelfs dan is het onwaarschijnlijk dat de Fed haar beleid fundamenteel zal wijzigen onder invloed van Trump. Jerome Powells mandaat loopt immers tot 2026, en de onafhankelijkheid van de Fed is in de VS goed gewaarborgd.”
GOOSSENS. “De vraag is in welke mate Trump echt invloed kan uitoefenen op de Fed. Hij heeft weinig directe mogelijkheden om in te grijpen. Hij kan wel benoemingen doen, maar dat zal pas vanaf volgend jaar zijn. Daarnaast is het niet alleen de voorzitter die beslissingsmacht heeft, maar de hele governing council. Het is quasi onmogelijk voor Trump om zijn wil op te leggen aan een orgaan dat zo breed is samengesteld. Elke poging om de Fed politiek te beïnvloeden zou schadelijk zijn voor de geloofwaardigheid van de Fed en de dollar.”
“Trump probeert met gespierde taal Powell te beïnvloeden, maar Powell heeft al duidelijk gemaakt dat hij onafhankelijk blijft en zijn beslissingen neemt op basis van economische analyses, niet politieke druk.”
‘We zien een toenemende volatiliteit op de financiële markten door economische onzekerheid wereldwijd’
Véronique Goossens (Belfius)
Echt disruptief
De komst van de Chinese AI-start-up DeepSeek zorgde voor een uitverkoop van Nvidia en deed even een techcorrectie vermoeden. Hoe groot is de impact op de Amerikaanse economie?
GOOSSENS. “Het is nog te vroeg om te spreken van een significante correctie door DeepSeek. Hoewel technologieaandelen zoals Nvidia tijdelijk onder druk kunnen staan, zijn de fundamenten van de Amerikaanse techsector sterk. Trump voert een uitgesproken pro-technologiebeleid en ondersteunt grote bedrijven zoals Google en Amazon. De VS blijft toonaangevend in AI, en voor de brede aandelenmarkt verwachten we geen langdurige negatieve impact. Wel zien we meer volatiliteit op de markten door economische onzekerheid wereldwijd.”
VANDEN HOUTE. “De koers van Nvidia daalde fors na de aankondiging van DeepSeek, maar de markt lijkt alweer wat te herstellen. De initiële reactie was mogelijk overdreven. Of DeepSeek echt disruptief is, hangt af van de technologie. Als het een efficiëntere en goedkopere oplossing blijkt, kan dat bedrijven onder druk zetten, maar ook kansen bieden. Het is nog te vroeg om te spreken van een negatieve schok voor de Amerikaanse economie.”
De Fed komt bijeen op dinsdag 28 en woensdag 29 januari. De ECB vergadert op woensdag 29 en donderdag 30 januari, met een persconferentie gepland op donderdag na afloop van de vergadering.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier