Hernieuwbare energie sterft uit in de VS

Veel sectoren in de wereld krijgen het hard te verduren door het beleid van Donald Trump. Voor de hernieuwbare energie in de Verenigde Staten dreigt het zelfs een knock-out te worden.

De handelstarieven van Donald Trump dreigen de eigen sector van hernieuwbare energie overhoop te halen, de prijzen op te drijven, de toeleveringsketens te verstoren en de Amerikaanse ambitie in kunstmatige intelligentie te ondermijnen, zeggen leidinggevende figuren in de sector. De heffingen van 10 tot 49 procent op elektrische onderdelen, batterijen en andere apparatuur uit China, Zuidoost-Azië en Europa vormen een nieuwe bedreiging voor een industrie die al lijdt onder Trumps liefde voor fossiele brandstoffen en zijn beperkte interesse in schone energie.

Kenners waarschuwen dat de extra kosten van de tarieven zullen leiden tot hogere energierekeningen. Volgens Bank of America stegen de elektriciteitsprijzen vorig jaar al twee keer zo snel als de inflatie. Verschillende nutsbedrijven vroegen aan de toezichthouders al om dubbelcijferige prijsverhogingen om de stijgende kosten van arbeid, materialen en upgrades aan het elektriciteitsnet te dekken. “Op een moment dat we naar een nieuw tijdperk van energiedominantie moeten, zodat de Verenigde Staten het epicentrum van datacenters en AI-technologie kunnen worden, zijn de handelstarieven een potentiële ontrader”, zegt Sandhya Ganapathy, de CEO van EDP Renewables North America, een van de grootste ontwikkelaars van wind-, zonne- en batterijopslag in de Verenigde Staten. “Het beleid zaait verwarring en verstoring.”

Julien Dumoulin-Smith, analist bij de investeringsbank Jefferies, zei dat de tarieven “veel onrust” veroorzaakten op een moment dat de industrie al onzeker was over de vraag of Trump de lucratieve stimuleringsmaatregelen voor groene energie van voormalig president Joe Biden zou schrappen. Hij zei: “Tarieven geven bedrijven nog een bijkomende reden om investeringen uit te stellen. Het grootste probleem is dat er in veel groene sectoren, zoals zonne-energie, batterijopslag en windenergie, gewoon nog geen toeleveringsketen in de Verenigde Staten is die groot genoeg is. Er zijn niet veel andere opties dan in het buitenland in te kopen.”

Biden zorgde voor een opleving in groene investeringen door honderden miljarden dollars aan belastingkredieten aan te bieden via de Inflation Reduction Act en de Chips and Science Act. Meer dan 200 grootschalige productieprojecten zijn van start gegaan sinds de wet meer dan tweeënhalf jaar geleden werd aangenomen, hoewel veel fabrieken nog niet met de productie zijn begonnen.

82,4 procent op batterijcellen

Analisten zeggen dat de groene-energiesector bijzonder kwetsbaar is voor handelstarieven, omdat die sterk afhankelijk is van overzeese import en overheidssteun. Trump heeft gezworen de Inflation Reduction Act te ontmantelen. Hij noemde de wet een “groene nieuwe zwendel”, heeft vergunningen en leningen voor sommige hernieuwbare projecten gepauzeerd en geeft prioriteit aan de ontwikkeling van fossielebrandstofprojecten. Dat heeft investeringen in de groene industrie afgeremd. Nu krijgt die bovendien te maken met extra kosten voor de invoer van apparatuur uit landen waarvoor hogere heffingen gelden.

Een van de meest blootgestelde toeleveringsketens is die van de batterijen, die essentieel zijn voor de opslag van hernieuwbare energie. Vorig jaar kwam meer dan 90 procent van de lithium-ionopslagcellen op de Amerikaanse markt uit China, volgens het onderzoeksbureau Rho Motion. En ondanks inspanningen om de binnenlandse productie in de Verenigde Staten op te bouwen, is er nog altijd niet genoeg capaciteit om aan de vraag te voldoen. Voor de import van Chinese opslagcellen geldt voortaan een extra tarief van 34 procent, boven op de eerder aangekondigde 20 procent. Alles samen zullen de bestaande tarieven voor batterijopslag, de nieuwe tarieven van Trump en de eerder geplande tariefverhogingen die waren aangekondigd door de regering-Biden, de totale importrechten op Chinese cellen op 82,4 procent brengen in 2026. “De Amerikaanse opslagindustrie zal aanzienlijk meer betalen voor cellen dan andere landen”, zegt Iola Hughes, analist bij Rho Motion.

Stabiliteit van het net

De Amerikaanse zonnepanelenindustrie is in de afgelopen jaren snel gegroeid, maar toch heeft het land vorig jaar ongeveer 95 miljoen fotovoltaïsche panelen geïmporteerd, deels omdat ontwikkelaars voorraden aanleggen in afwachting van een verwachte hogere vraag, volgens cijfers van Rystad Energy. Het grootste deel van de invoer kwam uit landen waarvoor nu hoge tarieven zijn aangekondigd, waaronder Vietnam, Maleisië en Thailand. Die komen boven op de extra heffingen die Biden had opgelegd. Marius Mordal Bakke, vicevoorzitter solar research bij Rystad, verwacht dat de Verenigde Staten meer zullen importeren uit het Midden-Oosten en Afrika. “We verwachten dat de plannen voor binnenlandse cellen en modules wat zullen versnellen, maar de kosten voor ontwikkelaars zullen hoe dan ook stijgen”, zei hij. De Verenigde Staten zijn ook afhankelijk van de import van polysilicium en wafers, voegde hij eraan toe.

De Amerikaanse windsector importeert veel componenten zoals rotorbladen, aandrijflijnen en elektrische systemen, waarbij volgens Rystad in 2024 bijna de helft van de import uit de Europese Unie komt. Een rapport van Wood Mackenzie uit februari waarschuwde dat universele tarieven van 25 procent op alle geïmporteerde windproducten de projectkosten met 7 procent zouden verhogen en sommige projecten in gevaar zouden brengen.

De Verenigde Staten importeren ook veel onderdelen die cruciaal zijn voor het verbeteren van elektrische netwerken zodat die aan de stijgende vraag naar elektriciteit kunnen voldoen. Die zullen nu duurder worden en de elektriciteitsprijzen voor klanten opdrijven, zeggen kenners. Ganapathy van EDP: “Zaken als transformatoren of stroomonderbrekers komen in veel gevallen van overzee. De handelstarieven hebben dus niet alleen gevolgen voor nieuwe projecten die we willen opzetten, maar ook voor de stabiliteit van het elektriciteitsnet. Het blijft een feit dat we moeten voorbereid zijn op een sterk stijgende vraag naar energie.”