De balans: Waals opbod rond miljonairstaks (die anderen betalen)

Paul Magnette | Foto door Thierry Monasse/Getty Images
Alain Mouton

In Franstalig België woedt een heftig debat over de vermogenstaks. Dat de communisten van PTB/PVDA de drempel voor een miljonairstaks optrokken van 1 tot 5 miljoen euro, leidde zowaar tot een opbod van PS. De Franstalige socialisten willen een vermogenstaks vanaf 1 miljoen euro. Raoul Hedebouw en co werden plots afgeschilderd als linkse softies.

In de peilingen hebben de neocommunisten van PVDA/PTB al een tijdje de wind in de zeilen. In Wallonië staan ze met 18 procent afgetekend op de derde plaats, na PS en de liberale MR. In Brussel zou de partij van Raoul Hedebouw zelfs de grootste politieke formatie worden. Lange tijd was Vlaanderen een blinde vlek, maar volgens de peilingen wordt op 9 juni hier de kaap van 10 procent gerond. Volgens voorzitter Hedebouw wordt zijn partij populairder dankzij het jarenlange pleidooi voor een rijkentaks of miljonairstaks. Voor PVDA/PTB is dat de kortste weg naar meer sociale rechtvaardigheid en herverdeling, en is het vooral de manier om de bloedrode begroting te saneren. Om te tonen dat het meer is dan een slogan hebben Hedebouw en co hun voorstel voor een miljonairstaks onlangs bijgestuurd. Aanvankelijk was het de bedoeling het vermogen boven een miljoen euro (de gezinswoning niet meegeteld) tegen maximaal 3 procent te belasten. Dat is nu opgetrokken tot 5 miljoen euro belast tegen 2 procent. Het gaat om de 1 procent rijkste Belgen. Het voorstel werd volgens Hedebouw aangepast omdat hij de middenklasse wil sparen. De taks zou 8 miljard euro opbrengen, wat niet weinig is.

De reacties op het bijgestuurde PVDA/PTB-voorstel lieten niet op zich wachten. Van Parti Socialiste (PS) kwam geen applaus. De partij van Paul Magnette is blijkbaar van oordeel dat het de communisten langs links moet voorbijsteken. Een cynische reactie op het PVDA/PTB-voorstel op de PS-website luidt als volgt: “Een onverwachte bocht die verrassend is voor de partij die zegt de werkenden te verdedigen. Wat met de miljonairs met 1, 2, 3 of 4 miljoen euro? Moeten zij niet bijdragen tot een meer fiscale rechtvaardigheid? Wij, socialisten, verdedigen een vermogenstaks en beschouwen iedereen die 1,25 miljoen bezit boven op de eigen woning en de tegoeden voor professionele activiteiten als superrijken.” Kortom, de neocommunisten zijn in de ogen van PS een groepje linkse softies.

Het voorstel van PS gaat verder dan dat van de communisten: vanaf een vermogen van 1,25 miljoen euro komt er taks van 0,4 procent, het deel tussen 1,25 en 2,5 miljoen euro wordt belast tegen 0,8 procent. Wie een vermogen van 2,5 tot 5 miljoen euro heeft, betaalt 1,2 procent vermogenstaks. Ligt dat vermogen boven 5 miljoen, dan bedraagt de belasting 1,5 procent.

‘Voor de linkse Waalse partijen is het natuurlijk gemakkelijk zulke voorstellen als een vermogenstaks tijdens deze campagne te lanceren’

De groenen van Ecolo kwamen met een vergelijkbaar voorstel, al ging het niet zo ver als dat van PS. In de Franstalige media en tijdens politieke debatten werd dat opbod van de Waalse partijen rond de vermogentaks de voorbije weken duchtig besproken. Dat volgens een Trends-enquête niet alleen 72 procent van de Vlamingen, maar ook bijna driekwart van de Walen voorstander zijn van een vermogenstaks, was natuurlijk een ideale gelegenheid om dit thema centraal te plaatsen in de verkiezingscampagne.

Maar waar zeer weinig over gesproken wordt, is de haalbaarheid van zo’n vermogentaks. Is het realistich zonder een vermogenskadaster aan te leggen? Dat blijft onduidelijk. En wat met het onderscheid tussen vermogenstaksen en belastingen op vermogenswinsten? Van die laatste zijn er al heel wat in België, zoals de roerende voorheffing, de taks op effectenrekeningen, erfenisrechten, schenkingsrechten, registratierechten enzovoort. Een interessant detail in dat verband: de linkse Waalse partijen zijn gewonnen voor hogere belastingen op kapitaal, maar hebben een aantal ervan, die een regionale bevoegdheid zijn, de voorbije jaren verlaagd. Nadat Vlaanderen de erfenis- en schenkingsrechten heeft doen dalen, kon Wallonië niet anders dan volgen.

Vlamingen en Waalse liberale kiezers betalen het gelag

Voor de linkse Waalse partijen is het natuurlijk gemakkelijk zulke voorstellen als een vermogenstaks tijdens deze campagne te lanceren. Zij, of beter gezegd, hun kiezers, zullen zo’n taks nooit moeten betalen. In Wallonië is Waals-Brabant de rijkste provincie. Ze is met een gemiddeld inkomen van 23.442 euro per inwoner zelfs de tweede rijkste provincie van België. Vlaams-Brabant (gemiddeld inkomen van 23.527 euro per inwoner) staat op één. Welnu, in Waals-Brabant haalde MR in 2019 bijna 35 procent van de stemmen. De liberale MR rijfde drie van de vijf Kamerzetels in de provincie binnen. PS, PTB en Ecolo komen met belastingvoorstellen op de proppen die de Waalse liberale kiezers zullen moeten betalen.

En uiteraard ook de Vlamingen, waar nu eenmaal het gros van de vermogens zich situeren, en waar PS en co geen kiezers moeten werven. In Vlaanderen leeft het debat rond de vermogenstaks trouwens veel minder.

Tijdens het verkiezingsdebat op Kanaal Z vorige maand bleek er bij de Vlaamse partijvoorzitters geen consensus te bestaan over een miljonairstaks. Ook niet ter linkerzijde. Vooruit-voorzitter Melissa Depraetere noemde zo’n belasting totaal onwerkbaar. Ondertussen blijft de voorzitter van zusterpartij PS een andere boodschap brengen. Met een glimlach verklaarde Paul Magnette vorige week in De Afspraak op Vrijdag dat “2,5 miljard euro per jaar vinden om te saneren niet zo moeilijk is”. Het bedrag wordt meer dan gedekt met de door PS berekende jaarlijkse opbrengst van haar vermogenstaks.

Lees ook:

Bekijk ook:

Partner Content