De zwarte economie is in België goed voor zo’n 15,4 procent van het bruto binnenlands product (bbp) of 77 miljard euro. Dat is meer dan in de buurlanden, maar de schaduweconomie krimpt al jaren. Aan het begin van het millennium was ze nog een derde groter.
Een reden voor de daling is dat een stilaan cashloze samenleving zwartwerk bemoeilijkt. Daarnaast waren er de fiscale regularisaties. In 2022 werden 313 dossiers voor fiscale regularisatie van zwart geld ingediend voor in totaal 199,4 miljoen euro. De fiscale zondaars betalen een boete en klaar is Kees.
Dat alles is geen blijk van een grote mentaliteitswijziging. Uit een onderzoek van fiscaal expert Michel Maus eind 2021 blijkt dat een derde van de Belgen belastingontduiking geen probleem vindt. De redenen zijn de te hoge belastingdruk, de complexiteit van de fiscaliteit en de ondermaats presterende overheid. We zouden geneigd zijn zwartwerk normaal te vinden omdat ons belastinggeld toch slecht wordt besteed.
Als een staat te veel geld uit de economie opslorpt en daar een gebrekkige dienstverlening tegenover plaatst, dan is dat goed voor de ontwikkeling van een zwarte economie. Dat verklaart waarom de schaduweconomie in Scandinavische landen veel kleiner is dan in België, ook al ligt de belastingdruk daar hoog. De Zweden, Finnen en Denen scoren hoog op de ‘waar voor uw belastinggeld’-index. België bengelt onderaan.
Gelukkig is er op Vlaams niveau eindelijk een kerntakendebat over de rol van de overheid gestart. Als dat tot resultaten leidt, zoals meer overheidsefficiëntie, zal het vertrouwen van de bevolking in de instellingen toenemen en zal de neiging om belastingen te ontduiken afnemen.
Zwartwerk in België: de mechanismen, de cijfers, de gevaren, de oplossingen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier