Kan een bedrijfsleider geen ‘huurder’ zijn?

Als een vennootschap een woning ter beschikking stelt van haar bedrijfsleider, kan men hem dan als ‘huurder’ van die woning beschouwen? De fiscus antwoordt van niet. Althans niet in het kader van de belastingvermindering voor ‘uitgaven ter beveiliging van woningen tegen inbraak of brand’.

Sinds enkele jaren geldt een bijzondere belastingvermindering voor wie bepaalde uitgaven doet om zijn woning beter te beschermen tegen inbraak of brand. Denk bijvoorbeeld aan de plaatsing van inbraakwerend glas, gepantserde deuren, van bepaalde alarmsystemen, enzovoort.

De vermindering is gelijk aan 50 procent van de betalingen die tijdens het jaar zijn gebeurd. Per jaar en per woning is de vermindering geplafonneerd op (nog te indexeren) 500 euro. Na aanpassing aan de evolutie van het indexcijfer is deze grens voor het inkomstenjaar 2011 gelijk aan 710 euro.

Zoals gebruikelijk, is ook deze belastingvermindering aan tal van voorwaarden en voorschriften onderworpen. Eén ervan luidt dat de belastingplichtige een natuurlijke persoon moet zijn. Vennootschappen komen dus niet in aanmerking. Bovendien moet hij de hoedanigheid hebben van ‘eigenaar, bezitter, erfpachter, opstalhouder, vruchtgebruiker of huurder’ van de woning.

Op het eerste gezicht komt dus iedereen die een woning betrekt in aanmerking voor de belastingvermindering. Want ofwel is men eigenaar van de woning, ofwel is men er huurder of vruchtgebruiker van. En als men dat niet is, zal men allicht wel bezitter, erfpachter of opstalhouder zijn. Alle situaties lijken hiermee gedekt.

Maar zo heeft de belastingadministratie het niet begrepen. In een recente circulaire laat zij verstaan dat zij de belastingvermindering zal weigeren aan wie een woning ‘kosteloos’ ter beschikking krijgt. De bewoner heeft dan volgens de fiscus niet de door de wet vereiste hoedanigheid: hij is geen huurder of vruchtgebruiker; en ook de andere kwalificaties passen dan niet.

De fiscus geeft in zijn circulaire het voorbeeld van een vennootschap die een woning ‘kosteloos’ ter beschikking stelt van haar zaakvoerder of bestuurder. Stel dat die een uitgave doet om de woning beter te beschermen tegen inbraak of brand. Als men de belastingadministratie moet geloven, zal hij dan de belastingvermindering aan zijn neus voorbij zien gaan. Waarom? Omdat hij niet de vereiste hoedanigheid heeft. Hij is geen eigenaar. En volgens de fiscus kan hij evenmin als huurder worden beschouwd. Het ‘kosteloze’ karakter van de terbeschikking-stelling zou zich daartegen verzetten.

Als de belastingadministratie consequent is, weigert zij aan zo’n bedrijfsleider niet enkel de belastingvermindering voor uitgaven om de woning tegen inbraak of brand te beschermen, maar ook de belastingvermindering voor energiebesparende investeringen. Ook daar is immers vereist dat men ten minste de hoedanigheid van huurder heeft.

De fiscus weet het blijkbaar zelf niet meer. In het kader van de btw houdt hij vol dat de terbeschikkingstelling van een woning door een vennootschap aan haar bedrijfsleider een onroerende verhuur uitmaakt. Kwestie van de aftrek van de btw in hoofde van de vennootschap te kunnen verwerpen. De bedrijfsleider wordt hier wel degelijk als huurder aangemerkt. In het kader van de belastingvermindering voor uitgaven ter bescherming tegen inbraak en brand, zegt de fiscus nu dat dezelfde terbeschikkingstelling geen verhuur uitmaakt.

Het lijkt er dus op dat de fiscus zijn huik naar de wind hangt, en van standpunt verandert naargelang hem dat goed uitkomt.

Tweede opmerking: de fiscus gaat ervan uit dat de kosteloze terbeschikkingstelling van een woning aan de zaakvoerder of bestuurder van een vennootschap, effectief ‘kosteloos’ is. Maar is dat wel zo? Vormt zo’n terbeschikkingstelling niet de tegenprestatie voor het werk dat de zaakvoerder of bestuurder presteert, zodat het allerminst om een kosteloze tegenprestatie gaat? Dat is toch ook de reden waarom hij belast wordt op het daaruit voortvloeiende voordeel van alle aard.

De auteur is advocaat en hoofdredacteur van Fiscoloog. www.fiscoloog.be

JAN VAN DYCK

De fiscus verandert van mening naargelang hem dat goed uitkomt.