Boekentip voor uw vakantie: drie keer koning Charles

Harry De Paepe, God Save King Charles!, Ertsberg, 160 blz, 19,95 euro © National

Begin vorige maand, op 6 mei, vond de kroning van de Britse koning Charles III plaats. Nog voor het overlijden van zijn moeder Elizabeth II op 8 september 2022 speculeerden royaltywatchers volop over de naam die kroonprins Charles zou aannemen. Toen zijn grootvader Albert in 1936 koning werd, koos hij voor George VI. Aanvankelijk werd gedacht dat Charles dat voorbeeld zou volgen en voortaan als koning George VII door het leven zou gaan. Er werd dan ook wat verbaasd gereageerd toen de nieuwe koning zijn naam behield, Charles III dus.

De twee vorige vorsten met de naam Charles behoren tot de minder fortuinlijke Britse koningen. Harry De Paepe, de Vlaamse Engeland-kenner bij uitstek, schetst een portret van elk van de drie royals. Over Charles III komen we niet veel nieuws te weten. Zijn liefde voor de natuur is bekend, net als zijn huwelijksproblemen met wijlen prinses Diana.

Zo omstreden als de eerste Charles Stuart (1600-1649) zal de huidige koning wel niet worden. Diens koppigheid en autoritaire optreden leidden tot een conflict met het parlement en tot burgeroorlogen. Hij eindigde op het schavot. Een tijdlang was Engeland een republiek onder leiding van de puritein Oliver Cromwell. In 1660 herstelde Charles II Stuart, de zoon van Charles I, de monarchie. Hij werd onthaald als the merry monarch: deze Charles was berucht om zijn liederlijkheid en had tal van buitenechtelijke kinderen. Velen van hen werden in de adelstand verheven en sommige afstammelingen zijn nu nog verenigd in Royal Stuart Society, die de herinnering aan de eerste twee koningen Charles levend houden.

En zo komen we bij het interessantste stuk van het boek. Na zijn dood werd Charles II opgevolgd door zijn broer James II. Die was echter katholiek en kwam in conflict met het parlement. Hij werd in 1688 afgezet en vervangen door zijn dochter, de protestantse Mary en haar man, Willem III van Oranje. Via een zijtak liggen zij aan de basis van het huidige Britse vorstenhuis. Sindsdien zijn katholieken uitgesloten van de Britse troon. James II ging in ballingschap en zowat een eeuw lang eisten hij en zijn nakomelingen (de jacobieten, genoemd naar Jacob, de Latijnse naam voor James) de troon op. Ene Charles III (1720-1788) was de laatste die de troon via een oorlog probeerde te heroveren. Tevergeefs. Vandaag zijn er nog officieuze jacobitische troonpretendenten in Beieren en Liechtenstein.

Harry De Paepe, God Save King Charles!, Ertsberg, 160 blz, 19,95 euro

Partner Content