De Chinese kredietbeoordelaar Dagong wil zijn activiteiten in Europa uitbreiden, maar stoot op obstakels die de marktdominantie van Moody’s, Fitch en Standard & Poor’s in stand houden.
We ontmoeten Ulrich Bierbaum en Sidney Shin-Yi Dung, respectievelijk general manager en chief communications officer van Dagong Europe, in de kantoren van de lobby- en communicatiespecialist Viapublic in Brussel. En dat is niet toevallig. Het ziet ernaar uit dat Dagong mensen in de arm wil nemen om zijn belangen op alle Europese politieke en beleidsniveaus te verdedigen.
Dagong Europe, een dochter van Dagong Global uit China, dient samen met een aantal andere kleine kredietbeoordelaars een klacht in bij de Europese Commissie. De klacht viseert een aantal maatregelen die, gewild of ongewild, de marktdominantie van ‘de grote drie’ lijken te beschermen.
De Europese markt van de kredietwaardigheidsbeoordeling is voor meer dan 90 procent in handen van Moody’s, Fitch en Standard & Poor’s. Na het uitbreken van de financiële crisis in 2008 kregen die credit rating agencies, die alle drie in Amerikaanse handen zijn, veel kritiek. Ze onderschatten de risico’s van bepaalde financiële producten, zoals CDO’s, waardoor ze mee aan de basis van de systeemcrisis lagen.
“De gevestigde ratingbureaus hebben de situatie in 2008 compleet verkeerd ingeschat”, oordeelt Ulrich Bierbaum, een Duitser die meer dan tien jaar voor Standard & Poor’s werkte en een jaar geleden de leiding van Dagong Europe op zich nam. “Dat heeft veel ongenoegen veroorzaakt bij leners en ontleners. Op dat moment heeft Dagong resoluut voor een internationale expansiestrategie gekozen. De bedoeling is internationaal een sterke reputatie op te bouwen.”
Voor de lange termijn
Want Dagong vindt dat het beter risico’s kan beoordelen dan de westerse bureaus. “Onze methodologie is verschillend”, verduidelijkt Bierbaum. “Chinese investeerders hanteren een langetermijnhorizon. Als zij ergens instappen is het voor een langere periode. Zij willen dat een zakelijk model beoordeeld wordt over een periode tot tien jaar. Drie tot vijf jaar vinden ze te kort. Daardoor zit er minder volatiliteit in onze ratings. Wij trachten tot een oordeel te komen dat op lange termijn standhoudt.”
Daarnaast baseert Dagong zijn oordeel vooral op de operationele entiteit en activiteit, en minder op de omgevingsfactoren. “Natuurlijk zijn die belangrijk en mag je bepaalde risico’s niet verwaarlozen”, zegt Bierbaum. “Maar het is toch niet logisch dat als de rating van een Europees land verlaagd wordt, dan automatisch ook alle banken van dat land volgen. Wij zoeken dieper en trachten de goede van de slechte banken te onderscheiden door meer te focussen op hun businessmodel en strategie. Wij kijken veel meer naar de fundamentals van een individueel bedrijf.”
Brugfunctie
Het moederbedrijf Dagong Global werd in 1994 opgericht als een platform om Chinese investeerders bij te staan. Op de thuismarkt staat Dagong intussen sterk. Het beoordeelt naar schatting een derde van alle schulduitgiftes in China, en dan hebben we het over een markt die in 2013 circa 350 miljard dollar groot was. Daar is enig protectionisme mee gemoeid: elke Chinese obligatie-uitgifte vergt een rating van een Chinese beoordelaar.
In Europa komen de activiteiten van Dagong moeizamer van de grond. In juni 2013 kreeg Dagong Europe een erkenning van de toezichthouder ESMA en werden de activiteiten vanuit Milaan opgestart. “We zijn amper anderhalf jaar bezig in Europa”, verdedigt Bierbaum zich. “We stellen vast dat bij Chinese investeerders veel interesse voor Europa bestaat. In het verleden hebben de Chinezen vooral Amerikaans staatspapier gekocht, maar ze willen die blootstelling verminderen door meer in Europa en meer in covered bonds te investeren.”
En als Chinese investeerders naar Europa kijken, willen ze daarin bij voorkeur geadviseerd worden door een Chinese kredietbeoordelaar, geeft Bierbaum toe. “Ze doen een beroep op iemand die ze vertrouwen. Chinese investeerders zijn niet vertrouwd met de financieringsbehoeften en -mogelijkheden in Europa. Dat is de brugfunctie die Dagong Europe wil vervullen: Chinese investeerders de weg wijzen naar Europese bedrijven, banken en verzekeringsmaatschappijen, die op hun beurt geïnteresseerd zijn in financiering uit China.”
Europese obstakels
Maar dan moet Dagong erin slagen die bedrijven en banken te overtuigen klant te worden. Want zo werkt het in de wereld van de ratingbureaus: de bedrijven, organisaties of staten die schuldpapier uitgeven, betalen de rekening, niet de eigenlijke investeerders. En dat lukt Dagong in Europa voorlopig niet zo goed. De kredietbeoordelaar stoot op een aantal institutionele obstakels die, gewild of ongewild, de marktdominantie van Moody’s, Standard & Poor’s en Fitch in stand houden.
Zo kan schuldpapier dat door Dagong beoordeeld is, niet als onderpand bij de Europese Centrale Bank (ECB) gedeponeerd worden in ruil voor liquiditeiten. En ook de plannen van de European Banking Authority (EBA) zijn Dagong een doorn in het oog. De EBA wil strengere kapitaalvereisten opleggen aan financiële instellingen die obligaties kopen waarop Dagong een toprating kleeft, enkel omdat het Chinese bureau niet het vereiste minimumquotum van 496 toegekende topratings haalt.
“Een dergelijk cijfer is voor een kleine kredietbeoordelaar onhaalbaar”, zegt Bierbaum. “Daarom richten we ons tot de Europese Commissie en het Europees Parlement. Zij willen meer concurrentie en een belangrijker rol voor kleinere kredietbeoordelaars, maar de plannen van de EBA staan daar helemaal haaks op.”
“Je hoort de grote drie (Moody’s, Standard & Poor’s en Fitch, nvdr.) vaak klagen over hoe moeilijk het is op de Chinese markt te komen, maar het is voor ons in Europa niet beter gesteld”, zegt Sidney Dung. Eerdere pogingen, onder meer van de consultant Roland Berger, om een grote Europese kredietbeoordelaar op te richten, kwamen ook al niet van de grond.
“De grote drie hebben nog altijd de macht in handen”, stelt Bierbaum vast. “Vaak kan een potentiële klant niet anders dan voor hen te kiezen. Wij vragen dat er een level playing field gecreëerd wordt, waarbij ook de kleine en nieuwe beoordelaars een kans krijgen. Als een klant daarna nog altijd voor een van de grote drie kiest, so be it. Maar dan hebben we tenminste eerlijk onze kans kunnen verdedigen.”
Chinese investeerders
In Milaan werken momenteel een twintigtal personen voor Dagong Europe. Zij leggen zich vooral toe op research. Het aantal klantendeals blijft beperkt, al kan Bierbaum pronken met de Franse kredietverzekeraar Euler Hermes, die de contracten van Huawei in Europa verzekert, en dat wellicht mede dankt aan de AA-kredietrating toegekend door Dagong.
In Nederland en Duitsland lopen gesprekken met potentiële klanten. In België is de interesse voorlopig beperkt, maar dat kan snel veranderen. De overname van Fidea en Delta Lloyd Bank België door de Chinese verzekeraar Anbang toont dat er vanuit China bereidheid is om in ons land te investeren. “Alle rapporten die wij maken, verschijnen in het Engels en het Mandarijns, en zijn gratis op onze website te raadplegen. Op die manier kunnen wij deuren openen in China, bijvoorbeeld voor Europese bedrijven die hun financiering willen differentiëren”, zegt Dung.
PATRICK CLAERHOUT
“Wij kijken veel meer naar de lange termijn en naar de fundamentals van een individueel bedrijf” Ulrich Bierbaum
“Je hoort de grote drie vaak klagen over hoe moeilijk het is op de Chinese markt te komen, maar het is voor ons in Europa niet beter gesteld” Sidney Dung
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier