‘Kleding leasen en inruilen voor statiegeld wordt het nieuwe normaal’

Zowel Vinted als de klassieke textielinzameling via containers mag op de schop, vindt Sara Kovic. Met haar start-up okret wil ze de kledingindustrie circulair maken. Straks leasen we een kledingstuk of ruilen we het in voor statiegeld. “Merken maken ook kosten als ze kleding terugnemen. Als we tijdig statiegeld integreren in hun prijsstructuur, zal die transitie minder pijnlijk zijn.”

Sara Kovic richtte een jaar geleden het recommerceplatform okret op. De Duror Fashion Group, bij het grote publiek vooral bekend van Terre Bleue, is haar eerste grote klant. Voor hen startte ze een terugnamesysteem in winkels. De ingezamelde stuks laat ze sorteren in drie stromen. Goede staat betekent opnieuw verkopen, licht beschadigde stuks worden gerepareerd en zwaar beschadigde stuks dienen opnieuw als grondstof.

Zo goed als elk kledingbedrijf bekijkt de mogelijkheden van omgekeerde logistiek, maar dat kost tijd en energie. “Het lijkt me niet nuttig of zinvol dat elk modemerk dat op zichzelf moet ontwikkelen”, stelt Kovic. Ze omschrijft het Antwerpse okret als een one-stop-shop voor circulaire mode, waar elk merk de vruchten van kan plukken. “In plaats van elk apart op een eilandje te blijven zitten, breng ik kennis samen.”

Data verzamelen

Het doel van de start-up is data te verzamelen over ontwerpen en consumptiegedrag. Dat doet ze met drie werknemers en een IT-team dat vanuit Servië – Kovic is van Servische afkomst – het platform aanstuurt en lessen probeert te trekken uit de teruggestuurde items. Zo wil ze van binnenuit de mode-industrie op haar kop zetten. “Als we weten hoelang een consument een kledingstuk draagt, of het gerepareerd werd, wat er mis is met het ontwerp, dan kunnen we het ontwerp, de kwaliteit en de levensduur van kleding verlengen en verbeteren.”

Nu is sorteren meestal de taak van klassieke tweedehandsinzamelaars. Volgens Kovic kunnen we dat niet volledig aan hen overlaten: “Zij denken vaak nog heel lineair: inzamelen, herverkopen of recycleren, klaar. Op inzameling via containers zit bovendien geen sociale controle.”

Binnenkort komt er Europese UPV-wetgeving. De afkorting staat voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. De merken zullen verantwoordelijk gesteld worden voor het terugnemen van kleding die de consument niet meer wil. Kovic wil Belgische merken voorbereiden.

Geleasede broek

De consument zamelt ook zelf tweedehands textiel in. “Leuk dat we onze kleren opnieuw verkopen via Vinted, maar daarmee verzamelen we geen data”, meent Kovic. “Dan gaat de informatie over het product verloren.”

Met die gedachtegang speelt Kovic in op een derde beleidsmaatregel van Europa: een digitaal productpaspoort. Merken die zich bij okret aansluiten, worden daarin automatisch begeleid. “Ik wil dat niet als nevenservice zien. Een paspoort is een middel, geen doel. Momenteel is echter nog niet duidelijk wat Europa allemaal wil weten van producten.”

Voor Kovic gaat het beleid niet ver genoeg. Op termijn zal het huren en leasen van kleding het nieuwe normaal worden. En ook statiegeld op textiel is volgens haar niet veraf. Straks zullen we verplicht worden oude kleding terug te brengen. “Merken maken ook kosten als ze kleding terugnemen. Als we tijdig statiegeld integreren in hun prijsstructuur, zal die transitie minder pijnlijk zijn.”